Legalizacja marihuany ogranicza problematyczne używanie, szczególnie wśród niektórych grup użytkowników
Badacze analizują, jak legalny dostęp do marihuany wpływa na konsumpcję i zdrowie psychiczne uczestników. W pierwszej akademickiej publikacji zespół badawczy przedstawił bezpośrednie porównanie legalnego i nielegalnego pozyskiwania tej substancji.
W Szwajcarii i kilku innych krajach od lat toczą się dyskusje na temat legalizacji używania konopi. Debacie tej towarzyszą różne nadzieje i obawy. Z jednej strony chodzi o ograniczenie czarnego rynku, ułatwienie konsumentom dostępu do bezpieczniejszych produktów, zapewnienie doradztwa oraz promowanie mniej ryzykownych zachowań. Z drugiej strony pojawiają się obawy, że legalna sprzedaż może prowadzić do normalizacji konsumpcji, jej wzrostu, a także do większej liczby przypadków uzależnienia i zaburzeń psychicznych.
Interdyscyplinarny zespół badawczy postanowił dostarczyć naukowej podstawy tej debacie: badanie rozpoczęto w styczniu 2023 r. jako wspólne przedsięwzięcie Departamentu Uzależnień w Bazylei, Uniwersytetu w Bazylei, Uniwersyteckiej Kliniki Psychiatrycznej w Bazylei (UPK) oraz Służb Psychiatrycznych Aargau.
Pierwsze badanie o takiej konstrukcji naukowej
W ciągu pierwszych sześciu miesięcy projekt umożliwił bezpośrednie porównanie dwóch losowo przydzielonych grup: połowa z około 370 uczestników mogła legalnie kupować marihuanę w jednej z dziewięciu aptek uczestniczących w badaniu i korzystać z doradztwa. Grupa kontrolna pozyskiwała marihuanę wyłącznie na czarnym rynku. Uczestnicy regularnie wypełniali ankiety dotyczące swojego spożycia i stanu psychicznego.
„Nigdy wcześniej nie przeprowadzono takiego kontrolowanego, randomizowanego badania” – podkreśla dr Lavinia Baltes-Flückiger, zastępczyni kierownika projektu ze Służb Psychiatrycznych Aargau oraz główna autorka opublikowanego właśnie badania. Wcześniejsze wnioski opierano wyłącznie na badaniach obserwacyjnych.
Spadek problematycznego używania
Jak donosi zespół na łamach czasopisma naukowego Addiction, w grupie z legalnym dostępem do marihuany odnotowano niewielki spadek problematycznego używania. Konsumpcję uznaje się za problematyczną, gdy prowadzi ona do problemów zdrowotnych, społecznych lub psychicznych – nawet jeśli nie spełnia klasycznych kryteriów uzależnienia.
Szczególnie wyraźny pozytywny efekt legalnego dostępu zaobserwowano u osób używających oprócz marihuany także innych substancji psychoaktywnych. „W tej podgrupie problematyczne używanie marihuany wyraźnie spadło” – mówi Baltes-Flückiger.
Ponadto badanie obaliło obawy, że legalizacja może pogłębiać objawy psychopatologiczne związane z używaniem konopi: po pierwszych sześciu miesiącach nie zaobserwowano różnic między obiema grupami w zakresie depresji, lęku ani innych objawów.
Po tym okresie grupa kontrolna również uzyskała legalny dostęp do marihuany w aptekach biorących udział w projekcie, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami – miało to być zachętą do udziału w badaniu.
Ocena po dwóch latach wskazuje na znaczącą poprawę stanu psychicznego około 300 uczestników, którzy nadal biorą udział w badaniu. „Legalny dostęp odciąża konsumentów” – podkreśla kierownik projektu, profesor Marc Walter z Uniwersytetu w Bazylei i Służb Psychiatrycznych Aargau.
Data: 7 maja 2025
Źródło: Uniwersytet w Bazylei
- Legalizacja marihuany ogranicza problematyczne używanie i poprawia kondycję psychiczną – wyniki badania z Bazylei - 6 czerwca 2025
- THC i rozwój mózgu nastolatków – co pokazują najnowsze badania? - 6 czerwca 2025
- Marihuana a zdrowie jamy ustnej: Nowe badania kontra nikotyna i snus. Co szkodzi bardziej? - 26 maja 2025
