CZĘŚĆ I
WPROWADZENIE
1.1 RAMY OGÓLNE
Umowa koalicyjna rządu Luksemburga na lata 2018-2023 podkreśla działania rządu w zakresie „polityki spójności społecznej” i „promowania integracyjnego i przyjaznego społeczeństwa wspierającego równość, wolność jednostki i wzajemny szacunek. Rząd jest świadomy roli państwa w zapewnieniu, że te wartości przekładają się na działanie.”[ 1]
Następujące postanowienia sekcji „Rekreacyjna marihuana” umowy koalicyjnej są zgodne z tymi wartościami i tą ambicją:
„Zostaną opracowane ustawodawstwo dotyczące rekreacyjnego używania konopi indyjskich. Jego głównym celem będzie dekryminalizacja, a nawet zalegalizowanie, w warunkach, które nie zostały jeszcze określone, produkcji na terytorium Luksemburga, wraz z zakupem, posiadaniem i rekreacyjnym używaniem konopi indyjskich na osobiste potrzeby mieszkańców pełnoletnich; przeniesienie użytkowników poza czarny rynek; zdecydowane zmniejszenie związanych z tym zagrożeń psychicznych i fizycznych; oraz zwalczanie przestępczości na poziomie podaży. W tym celu zostanie utworzony krajowy łańcuch produkcji i marketingu w celu zagwarantowania jakości produktu. W inwestowaniu przychodów generowanych przez sprzedaż konopi priorytetem będzie zapobieganie, podnoszenie świadomości i leczenie w odniesieniu do ogromnej liczby uzależnionych.”[ 2]
Luksemburg chce odpowiedzialnie i realistycznie zareagować na społeczne zjawisko używania konopi indyjskich na dużą skalę obserwowane w populacji ogólnej, pomimo wieloletniej polityki nakładania kar i zapobiegania uzależnieniu, poprzez wdrożenie projektu pilotażowego, który bez normalizacji lub trywializacji tego produktu i jego stosowania, jest ukierunkowany na cele związane ze zdrowiem publicznym i bezpieczeństwem. Ta wola polityczna jest częścią rządowego planu znalezienia alternatywnych sposobów rozwiązania problemów lub zjawisk społecznych, jak to miało miejsce w innych obszarach.
Regulowanie produktów lub substancji, które są podejmowane przez wielu członków społeczeństwa w Luksemburgu i których stosowanie jest potencjalnie ryzykowne, jest głównym obowiązkiem działania rządu, w porozumieniu ze wszystkimi odpowiednimi krajowymi i lokalnymi władzami publicznymi, co znajduje również odzwierciedlenie w prawodawstwie dotyczącym tytoniu i alkoholu.
Prawne i regulacyjne podejście do zaostrzenia kontroli nad używaniem konopi indyjskich na dużą skalę w populacji ogólnej jest również kluczowe dla celu stopniowego i zrównoważonego wysuszania czarnego rynku i jego rosnącej siły. Obywatele europejscy wydają aż 30 miliardów euro rocznie na nielegalne narkotyki; 39% tej kwoty wydaje się na zakup marihuany. Rynki narkotykowe, a w szczególności rynek konopi indyjskich, są głównym źródłem dochodu dla zorganizowanych grup przestępczych w Unii Europejskiej.[ 3] Poprzez swój pilotażowy projekt legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych Luksemburg pragnie również przyczynić się do wysiłków na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej w Unii Europejskiej.
[1,2] Luksemburskie Ministerstwo Stanu (2018), Porozumienie Koalicyjne (2018-2023). Luksemburg: Ministerstwo Stanu. Dostępne pod adresem: https://gouvernement.lu/dam-assets/documents/actualites/2018/12-decembre/Accord-de-coalition-2018-2023.pdf
[3] Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (2019). Raport UE na temat rynków narkotyków 2019. Luksemburg. Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Dostępne pod adresem: http://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/12078/20192630_TD0319332PLN_PDF.pdf
1.2 KONTEKST LUKSEMBURSKI
Chociaż marihuana jest klasyfikowana w najbardziej restrykcyjnych harmonogramach przez Jednolitą Konwencję Narodów Zjednoczonych o środkach odurzających z 1961 r.[1], w czasie, gdy niewiele wiadomo było o jej składnikach i mechanizmach działania, marihuana jest nadal najczęściej stosowanym nielegalnym narkotykiem psychoaktywnym na świecie, w tym w Unii Europejskiej. Luksemburg nie jest wyjątkiem. W rzeczywistości najnowsze szacunkidotyczące rozpowszechnienia używania konopi indyjskich w populacji ogólnej przedstawiają następującą sytuację w Luksemburgu:
Rys. 1a: Narodowy okres życia, 12-miesięczne i 30-dniowe rozpowszechnienie używania konopi indyjskich w różnych grupach wiekowych (% ważne) (EHIS, 2019)
Źródło: European Health Interview Survey (EHIS), Luksemburg 2019, dane przetwarzane przez luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA
Dożywotnia częstość używania konopi indyjskich (używanie przynajmniej raz w życiu) jest najwyższa u młodych dorosłych (15-34 lata). Częstość występowania w zeszłym roku i ostatnich 30 dni u osób w wieku 15-18 lat jest jednak wyższa niż w starszych grupach wiekowych i wykazuje tendencję wzrostową (wykres 1a). Wskaźnik rozpowszechnienia, szczególnie w ciągu ostatniego miesiąca, jest jednak jednym ze wskaźników stosowania o wyższym ryzyku.
Natomiast wyższy poziom rozpowszechnienia używania konopi indyjskich przez całe życie w porównaniu z ostatnim 12-miesięcznym lub 30-dniowym rozpowszechnieniem wskazuje, że większość młodych ludzi w wieku 15-34 lat, którzy używali konopi indyjskich, robiła to eksperymentalnie lub rzadko, a nie regularnie lub w sposób ciągły.
Chociaż porównanie danych z 2014 i 2019 roku sugeruje wzrost używania konopi indyjskich we wszystkich grupach wiekowych (rysunek 1b), różnice te nie są istotne statystycznie:
- Eksperymentalne (żywotnie) używanie konopi indyjskich u młodych dorosłych (15-34 lata) wzrosło do 32,7% w 2019 roku. Dożywotnie używanie u młodych ludzi (15-18 lat) wzrosło z 16,6% w 2014 roku do 18,2% w 2019 roku.
- Zeszłoroczne używanie konopi indyjskich w populacji ogólnej wzrosło od 2014 roku. Wzrost ten zaobserwowano u młodych dorosłych (15–34 lata), a szczególnie u najmłodszej kohorty (15–18 lat).
- Używanie konopi indyjskich w zeszłym miesiącu wykazuje wzrost w latach 2014-2019, szczególnie u najmłodszych użytkowników (15-18 lat), z 4,7% w 2014 r. do 7,3% w 2019 r.
Rys. 1b: Porównanie częstości używania konopi indyjskich przez całe życie, w zeszłym roku i w zeszłym miesiącu według różnych grup wiekowych (% ważne) (EHIS, 2014, 2019)
Źródło: European Health Interview Survey (EHIS), Luksemburg 2014, 2019, dane przetwarzane przez luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA
Warto również zwrócić uwagę na różnice płci. Według najnowszych szacunków rozpowszechnienia używania konopi indyjskich w populacji ogólnej (EHIS 2014 i 2019), wyższy odsetek mężczyzn zgłasza używanie konopi indyjskich niż kobiety (w życiu, a także w poprzednim roku i poprzednim miesiącu). Na przykład w 2019 r. częstość używania konopi indyjskich w zeszłym miesiącu u mężczyzn była ponad dwukrotnie większa niż częstość używania konopi indyjskich u kobiet (rysunek 1c).
Rys. 1c: Rozpowszechnienie używania konopi indyjskich przez całe życie, w zeszłym roku i w zeszłym miesiącu u mężczyzn i kobiet: porównanie danych z 2014 i 2019 r. (EHIS, 2014, 2019)
Źródło: European Health Interview Survey (EHIS), Luksemburg 2014, 2019, dane przetwarzane przez luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA
Wyniki badania „Zachowania zdrowotne u dzieci w wieku szkolnym (HBSC)) z 2022 r. pokazują, że częstość używania konopi indyjskich przez całe życie u młodych ludzi w wieku od 15 do 18 lat prawie się nie zmieniła w latach 2006-2022. Ogólnie rzecz biorąc, odsetek nastolatków, którzy zgłaszają używanie marihuany w ciągu swojego życia, pozostał stabilny. Jednak odsetek nastolatków, którzy używali marihuany w ciągu ostatnich 30 dni, wzrósł (patrz rysunek 2a). Ogólnie rzecz biorąc, w 2022 r. 13% dziewcząt i 16% chłopców w wieku od 15 do 18 lat zgłosiło używanie marihuany w ciągu ostatnich 30 dni (2018: 10% dziewcząt i 16% chłopców).
Rys. 2a: Dożywotnia i ostatni miesiąc częstość używania konopi indyjskich u młodzieży w wieku 15-18 lat (oborazowe%) (HBSC, 2006-2022)
Źródło: Zachowania zdrowotne u dzieci w wieku szkolnym (HBSC) Luksemburg, 2006-2022
Analiza według grup wiekowych ujawnia następujące trendy: w 2022 r. odsetek dziewcząt i chłopców w wieku od 17 do 18 lat, którzy zgłosili używanie marihuany w ciągu ostatnich 30 dni, wzrósł w porównaniu z 2006 r. Na przykład u 18-letnich dziewcząt odsetek ten podwoił się z 7% do 14% w tym okresie. Natomiast u 15-letnich dziewcząt odsetek ten pozostał stabilny na poziomie 9% (spadając z 13% do 8% dla chłopców) (rysunki 2b i 2c). Oba wskaźniki używania konopi indyjskich (dożywotność i ostatnie 30-dniowe rozpowszechnienie) sugerują, że stosowanie zmniejszyło się u najmłodszych nastolatków (15 lat) i wzrosło u starszych nastolatków, zwłaszcza u dziewcząt.
Źródło: badanie HBSC, Luksemburg (Uniwersytet Luksemburski, 2022)
Źródło: badanie HBSC, Luksemburg (Uniwersytet Luksemburski, 2022)
Mimo że marihuana jest nielegalna i pomimo kroków podjętych w celu zapobiegania jej sprzedaży i używaniu, marihuana jest obecnie najczęściej stosowaną substancją psychoaktywną przez młodych i niezbyt młodych ludzi.
Ponadto stale rośnie czystość, czyli stężenie Δ-9-tetrahydrokannabinolu (THC[2]) w różnych rodzajach konopi dostępnych obecnie na czarnym rynku. Od 2006 roku koncentracja ta podwoiła się w UE i Luksemburgu. Konopie indyjskie skonfiskowane w Luksemburgu (między innymi żywice i ziołowe) w 2019 r. wykazały średnie stężenie THC na poziomie 18,4%; w 2021 r. stwierdzono średnie stężenie THC wynoszące 19,6% (Rysunek 3). Gdy brane są pod uwagę tylko produkty z konopi indyjskich o stężeniu THC 1% lub więcej, ogólna średnia czystość produktów na bazie konopi sięga 20,8% w 2021 roku. Warto również zauważyć, że 22,4% konopi (głównie w postaci żywicy) zostało zajętych w Luksemburgu w 2021 r., 10% w 2020 r., 19% w 2019 r. i 16% w 2018 r. wykazało stężenie THC na poziomie ponad 30%[ 3],[4]
Zaobserwowano również pojawienie się produktów o wysokim stężeniu THC i niskiej zawartości kanabidiolu (CBD), cząsteczki bez efektu euforycznego. Te wysokie stężenia THC stanowią zwiększone ryzyko zdrowotne i uzależnienia. W przeciwieństwie do THC, średnie stężenie CBD w konopiach indyjskich stale spada od początku XXI wieku, co prowadzi do braku równowagi między stężeniami THC i CBD w leku.
Źródło: Luksemburskie Narodowe Laboratorium Zdrowia, dane przetwarzane przez Luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA, 2021
Najwyższy poziom THC w konopiach dostępnych obecnie na czarnym rynku nadal biją rekordy wszech czasów, w szczególności dzięki coraz bardziej wyrafinowanym technikom ekstrakcji i uprawie nowych odmian. Stężenia THC od 36 do 60% w różnych pochodnych i ekstraktach konopi odnotowano w 2019 roku. W 2020 r. maksymalne stężenie THC obserwowane w produktach z konopi indyjskich wyniosło 72,7%, wzrastając do rekordowego poziomu 98,4% w 2021 r.[ 5]
Ponadto stawia pytania trend w stężeniach THC, w stosunku do cen produktów z konopi indyjskich dostępnych obecnie na rynku. Stężenie THC marihuany sprzedawanej na czarnym rynku wzbiło ponad dwukrotnie w latach 2010-2020, podczas gdy cena w Europie pozostała stosunkowo stabilna w tym samym okresie (Wykres 4).
Rys. 4: Średnia zmiana ceny i stężenia wierzchołków kwitnących w UE (żywica konopi po lewej, wierzchołki kwitnące po prawej:
Źródło: Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA, 2022)
Według próby osób zażywających narkotyki rekreacyjne ankietowanej przez European Web Survey on Drugs (EWSD),[6] przeprowadzonej w Luksemburgu w 2018 r. ceny konopi indyjskich wynosiły średnio 14,5 euro/g za żywicę i 16,7/g dla marihuany ziołowej. Wyniki najnowszej EWSD przeprowadzonej w Luksemburgu w 2021 roku pokazują, że ceny konopi na czarnym rynku gwałtownie spadły do 9,0 euro/g za żywicę i 10,1/g dla marihuany ziołowej.[ 7]
W Luksemburgu wydaje się, że w ciągu ostatnich kilku lat liczba osób mających kontakt ze specjalistycznymi usługami narkomanii i uzależnień ze względu na ich stosowanie konopi indyjskich wysokiego ryzyka, co może być związane między innymi ze zwiększonym stężeniem THC w produktach z konopi indyjskich sprzedawanych na czarnym rynku. 8]
Ponadto większość użytkowników jest przyzwyczajona do palenia marihuany zmieszanej z tytoniem, metody przyjmowania leku, która niesie ze sobą dodatkowe i udowodnione zagrożenia dla zdrowia spowodowane spalaniem różnych szkodliwych substancji i ryzykiem uzależnienia od nikotyny.
Do tej pory jakość marihuany przyjmowana przez populację krajową jest napędzana przez czarny rynek. Marihuana sprzedawana na czarnym rynku jest często zafałszowana i zawiera szeroką gamę środków tnących (wosk, gleba, henna, farba, piasek, talk, węglowodory aromatyczne, inne zioła, pyłki, mikroskopijne szklane koraliki, ołów itp.), z których wiele stanowi dodatkowe i znaczące zagrożenie dla zdrowia użytkowników. Oprócz tych środków tnących istnieje również ryzyko zanieczyszczenia pestycydami, drobnoustrojami, metalami ciężkimi, a nawet grzybami.
Użytkownicy konopi są na łasce organizacji przestępczych, które kontrolują czarny rynek, gdzie ryzykują również stanie się ofiarami agresywnych zachowań i napotkania innych substancji o wyższym ryzyku. Użytkownicy łamią prawo, gdy otrzymują marihuanę, która dodatkowo jest niepewnej jakości i generuje znaczne przychody dla przestępczości zorganizowanej, w której znacznie wzrosły jej marże mocy i wzrostu. Sytuacja ta nie tylko naraża użytkowników na zwiększone zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa, ale także wpływa na szersze społeczeństwo. Nielegalna sprzedaż marihuany w miejscach publicznych jest coraz częściej postrzegana przez ogół społeczeństwa jako alarmująca i niepokojąca.
Analiza podłużna pokazuje dalszy wzrost ilości konopi przeznaczonych na rynek krajowy skonfiskowanych od 2014 r., przy czym nowy wysoki poziom ilości konopi skonfiskowanych w 2019 r. W 2020 i 2021 r. liczba konfiskat (2021: 1150 konfiskat; 2020: 1142 konfiskat; 2019: 1315 konfiskat) pozostała stabilna, chociaż skonfiskowane ilości (2021: 53,3 kg; 2020: 102 kg; 2019: 371 kg) spadły w 2019 r., ale nadal są wysokie i odzwierciedlają ugruntowaną obecność konopi indyjskich na luksemburskim czarnym rynku narkotyków. Ogólnie rzecz biorąc, konfiskaty produktów na bazie konopi stanowiły 74,1% całkowitej liczby konfiskat w Luksemburgu w 2021 r. (2020: 67,2%; 2019: 70,1%).[ 9] Warto jednak zauważyć, że różnice w napadach lekowych mogą również zależeć od intensywności policji w danym okresie.
Obecny kontekst używania konopi indyjskich opiera się również na znacznej zmianie wizerunku konopi indyjskich i jej postrzeganiu przez ogół społeczeństwa. Zwiększone badania nad składem i właściwościami konopi, a w szczególności rosnące uznanie używania konopi indyjskich do celów medycznych, przyczyniły się do tej zmiany postrzegania. Zmiana ta miała również miejsce w Luksemburgu, gdzie medyczne używanie konopi indyjskich było dozwolone pod pewnymi warunkami od wejścia w życie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.[10] i jej przepisów wykonawczych.
Ponadto niektóre jurysdykcje już zalegalizowały i uregulowały dostęp do nieleczniczych konopi indyjskich, w tym Kanada, Urugwaj i wiele stanów USA, chociaż praktyczne wdrożenie w tych krajach i stanach często się różni. Oprócz tych krajów i jurysdykcji wiele innych krajów prowadzi obecnie dyskusje i prace nad regulacją dostępu do niemedycznej marihuany, takich jak Niemcy, Holandia, Czechy, Malta, Kolumbia, Kostaryka, Meksyk, Nowa Zelandia, Jamajka, Izrael i Republika Południowej Afryki. W tych krajach poszukiwanie alternatywnych i zrównoważonych modeli i podejść opiera się na wnioskach wyciągniętych z nieadekwatności niektórych obecnych podejść legislacyjnych do sprzedaży i używania konopi indyjskich w porównaniu z ich przeznaczeniem oraz na chęci zapewnienia ram regulacyjnych dla powszechnego i rosnącego zjawiska, które jest wyraźnie odporne na środki egzekwowania prawa. W rzeczywistości podejścia i przepisy przyjmujące zakaz, egzekwowanie prawa i reakcje karne jako podstawowe zasady nie przyniosły pożądanych rezultatów w wielu krajach.
Pilotażowy projekt legalnego dostępu do konopi indyjskich w celach niemedycznych jest podobny do przepisów przyjętych w celu radzenia sobie z niebezpieczeństwami związanymi z używaniem alkoholu lub tytoniu. W rzeczywistości można argumentować, że obowiązkiem rządu jest regulowanie i minimalizowanie ryzyka związanego z produktami lub substancjami, które są podejmowane przez znaczną część populacji i których stosowanie jest potencjalnie wysokim ryzykiem. Pomysł, że zakaz spożywania alkoholu i/lub tytoniu byłby odpowiednim, rozsądnym i skutecznym rozwiązaniem zapobiegającym używaniu i/lub nadużywaniu tych substancji psychoaktywnych, z których niektóre, takie jak alkohol, są znane jako bardziej szkodliwe niż konopie indyjskie indyjskie,[11], nigdy nie był poważnie rozważany przez rządy europejskie w ostatnich dziesięcioleciach. Podejście wyłącznie karne jest więc otwarte na krytykę.
Ponadto projekt pilotażowy przewidziany przez Luksemburg jest zgodny z krajowym podejściem ogólnie przyjętym w dziedzinie narkotyków i uzależnień, które od dwóch dekad uznaje wartość środków redukcji szkód i ryzyka w odniesieniu do narkotyków i uzależnień. Pilotażowy projekt legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych jest zatem tylko przedłużeniem uzasadnienia publicznej opieki zdrowotnej i porządku publicznego oraz podejściem do redukcji ryzyka i szkód, które zostało obecnie zalegalizowane w wielu krajach europejskich, a ponadto jest popierane przez Unię Europejską[12].
Istniejące globalne modele regulacji dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych różnią się tym, że uwzględniają różnice i cechy krajowe w celu uzyskania odpowiednich i skutecznych rozwiązań. Luksemburg będzie zatem musiał przyjąć podejście krajowe, które uwzględnia jego własne parametry kulturowe, społeczne i gospodarcze.
W związku z proponowaną regulacją konopi indyjskich do celów niemedycznych ogłoszonych przez rząd Luksemburga 22 października 2021 r., w szczególności jako pierwszy etap pakietu środków dotyczących problemu przestępczości związanej z narkotykami, wymagane są dane pozwalające na właściwą i zniuansowaną ocenę sytuacji dotyczącej konopi indyjskich i jej używania.
Warto zauważyć, że jest to podejście empiryczne, biorąc pod uwagę, że krajowy projekt pilotażowy będzie podlegał ocenie naukowej opartej na odpowiednich wskaźnikach wpływu, które są kluczowe dla dostosowania i opracowania projektu pilotażowego do wymagań na terytorium Luksemburga. Ta ocena naukowa zostanie przeprowadzona w ścisłej współpracy z EMCDDA i jej Krajowym Punktem Kontaktowym oraz z różnymi instytucjami badawczymi zajmującymi się zdrowiem publicznym. Ponadto, w ramach bardziej ogólnej oceny, przygotowane zostaną raporty opisujące sytuację przed wejściem w życie ustawy, a następnie w regularnych okresach. W tym celu badania będą prowadzone we współpracy z instytucjami badawczymi i przy wsparciu EMCDDA, w celu oceny konkretnych wskaźników związanych z realizacją pilotażowego projektu legalnego dostępu do konopi indyjskich w celach niemedycznych.
Zorientowana na cel ocena zmian zaobserwowanych w wyniku przyszłego rozporządzenia zakłada, że odpowiednie dane zostały zebrane przed wejściem w życie ustawy (poziom bazowy), a następnie w regularnych odstępach czasu podczas wdrażania nowych środków.
W tym celu powołano grupę roboczą „Ocena naukowa” w celu opracowania zestawu odpowiednich wskaźników i ogólnej architektury oceny. W pierwszej kolejności cele krajowe zostały jasno określone w celu określenia odpowiednich wskaźników.
[1] W Jednolitej Konwencji Narodów Zjednoczonych o środkach odurzających z 1961 r. marihuana jest wymieniona w wykazach I i IV obok substancji takich jak heroina, dezomorfina itp.
[2] Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA): Głównym składnikiem psychoaktywnym wszystkich produktów na bazie konopi indyjskich jest Δ9-tetrahydrokannabinol.
[3] Luksemburskie Narodowe Laboratorium Zdrowia. (2021). 2006-2021 dane dotyczące czystości nielegalnych substancji psychoaktywnych przetwarzanych przez EMCDDA Luxembourg Focal Point. Luksemburg: Luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA, Departament Epidemiologii i Statystyki w Dyrekcji Zdrowia.
[4] W 2019 roku 22,4% próbek miało stężenie THC powyżej 30%.
[5] Luksemburskie Narodowe Laboratorium Zdrowia (2021) 2021 dane dotyczące czystości nielegalnych substancji psychoaktywnych przetwarzanych przez EMCDDA Luxembourg Focal Point. Luksemburg: Luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA, Departament Epidemiologii i Statystyki w Dyrekcji Zdrowia.
[6] Dane dotyczące trendów nie są dostępne.
Berndt, N. i Seixas, R. (2019). Enquête Européen sur les Drogues au G.D. de Luxembourg 2018. EMCDDA Luxembourg Focal Point, Departament Epidemiologii i Statystyki, Dyrekcja Zdrowia: Luksemburg.
[7]Kugener, T., Berndt, N. & Seixas, R. (rękopis w przygotowaniu). Enquête Européen sur les Drogues au G.D. de Luxembourg 2021. Luksemburski Krajowy Punkt Centralny EMCDDA, Departament Epidemiologii i Statystyki w Dyrekcji Zdrowia: Luksemburg.
[8] Berndt, N., Seixas, R., Origer, A. (2021). National Drug Report 2021 (Rapport RELIS) – Zjawisko narkotykowe w Wielkim Księstwie Luksemburga: Trendy i Rozwój, Departament Epidemiologii i Statystyki, Dyrekcja Zdrowia: Luksemburg.
[9] Luksemburska Służba Policji Sądowej – Oddział Narkotykowy (2021) Dane dotyczące konfiskat narkotyków przetwarzane przez EMCDDA Luxembourg Focal Point. Luksemburg: Luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA, Departament Epidemiologii i Statystyki w Dyrekcji Zdrowia.
[10] Luksemburskie Ministerstwo Stanu – Centralna Służba Ustawodawcza (2018) Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie znowelizowanej ustawy z dnia 19 lutego 1973 r. o sprzedaży substancji leczniczych i walce z narkomanii. Publikacja: 01/08/2018; Data wejścia w życie: 05/08/2018. Luksemburg: Ministerstwo Stanu – Centralna Służba Legislacyjna. Dostępne pod adresem: http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/2018/07/20/a638/jo
[11] Nutt, D., King, L.A., Saulsbury, W., Blakemore, C. (2007). Opracowanie racjonalnej skali oceny szkód powodowanych przez narkotyki w wyniku potencjalnego niewłaściwego użycia. Lancet, 369(9566):1047-53. DOI: 10.1016/S0140-6736(07)60464-4.
[12] Rada Unii Europejskiej (2003). Zalecenie Rady z dnia 18 czerwca 2003 r. (2003/488/WE) w sprawie zapobiegania i zmniejszania szkód zdrowotnych związanych z uzależnieniem od narkotyków, Dz.U. 3.7.2003, L 165/31. Bruksela: Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej. Dostępne pod adresem: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do? uri=OJ:L:2003:165:0031:0033:PL:PDF
1.3 CELE
Oczywiste jest, że pilotażowy projekt legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych nie powinien mieć na celu promowania, a nawet normalizacji lub trywializacji jej używania, ale raczej umożliwienie naukowej oceny, czy zarządzanie jej używaniem do celów niemedycznych zmniejszy związane z tym ryzyko i szkody, pamiętając, że używanie konopi indyjskich trwa od dziesięcioleci, pomimo jej nielegalności.
Grupa robocza uważa, że proponowany projekt pilotażowy może pomóc w opracowaniu opartych na dowodach podstaw naukowych dla decyzji dotyczących możliwych przyszłych zmian w prawie. Dowody uzyskane z oceny naukowej (patrz II.3) powinny być uzasadnione metodologicznie, prowadzić do naukowo uzasadnionej wiedzy, a także przyczyniać się do obiektywizmu debaty i przyszłych kierunków.
Uważa się, że eksperyment naukowy (projekt pilotażowy), ograniczony czasowo i zakresem, jest najbardziej odpowiednim sposobem osiągnięcia zamierzonych celów, jak opisano poniżej.
Podejście ze zdrowiem publicznym w centrum
Zdrowie użytkowników konopi uzyskanych na czarnym rynku narażone jest na zwiększone ryzyko. Jak opisano powyżej, w ciągu ostatnich 15 lat zawartość THC w konopiach indyjskich i powiązanych produktach znacznie wzrosła, podczas gdy ich zawartość CBD została znacznie zmniejszona; ich cena tymczasem pozostała stosunkowo stabilna (patrz rys. 6). Jakość marihuany dostępnej na czarnym rynku jest nieprzewidywalna (nieczyszczenia, stężenie THC, pestycydy, zafałszowania itp.) i całkowity brakuje niezawodnego sposobu określania przez użytkowników w szczególności zawartości THC i CBD w produktach kupowanych nielegalnie.
Biorąc pod uwagę, że potencjalne szkody związane z używaniem konopi indyjskich są większe na wczesnym etapie życia i/lub częstym używaniem, grupa robocza zaleca, aby główne cele rządu w zakresie zdrowia publicznego były następujące:
- Aby zapewnić jakość produktu (zawartość THC i CBD, brak zanieczyszczeń i zanieczyszczeń, środki tnące itp.) oraz bezpieczeństwo produktu (np. zwykłe opakowanie, etykiety ostrzegawcze), aby użytkownicy wiedzieli, co biorą i mogli dokonywać świadomych wyborów.
- Aby zmniejszyć ryzyko używania i uzależnienia.
- Aby zmniejszyć częstotliwość i intensywność używania konopi indyjskich, w szczególności konopi o wysokim THC i niskim stężeniu CBD.
- Aby zmniejszyć rozpowszechnienie metod stosowania wysokiego ryzyka (np. palenie marihuany tytoniem).
- Aby zwiększyć wiek, w którym ludzie zaczynają używać marihuany.
- Ochrona młodych ludzi poprzez wzmocnienie środków zapobiegawczych i ograniczenie używania konopi indyjskich.
- Aby zmniejszyć atrakcyjność i rozpowszechnienie stosowania syntetycznych kannabinoidów.
Wykorzystanie opartych na dowodach informacji, edukacji, strategii promocji zdrowia i zapobiegania (uniwersalnych, wskazanych, selektywnych i środowiskowych):
- Podnoszenie świadomości społecznej na temat potencjalnych zagrożeń i szkód dla zdrowia fizycznego i psychicznego oraz dla społeczeństwa związanego z konopiami indyjskimi, w szczególności związanych z regularnym używaniem wysokiego ryzyka.
- Informowanie opinii publicznej o zmienności jakości konopi indyjskich, psychoaktywnych skutkach używania konopi indyjskich oraz o znaczeniu stężeń, w szczególności zawartości THC i CBD.
- Doprowadzenie do używania konopi indyjskich, które jest bardziej odpowiedzialne, poprzez dostarczanie informacji na temat ryzyka związanego z różnymi częstotliwościami/intensywnościami używania konopi indyjskich.
- Promowanie metod przyjmowania marihuany, które są mniej szkodliwe dla zdrowia, szczególnie ze względu na powszechne w Luksemburgu zwyczaje palenia tytoniu lub używania jej w tym samym czasie, co picie alkoholu.
- Podniesienie świadomości użytkowników na temat zagrożeń związanych ze stosowaniem wielu substancji psychoaktywnych jednocześnie.
- Uświadomić użytkownikom ich obowiązki i poprawić swoje umiejętności decyzyjne, aby mogli dokonywać świadomych wyborów, w celu osiągnięcia zmiany postaw i zachowań wobec mniej ryzykownych metod przyjmowania konopi indyjskich oraz faktu, że zachowaniem najniższego ryzyka w tej dziedzinie jest abstynencja. Podnoszenie świadomości na temat potencjalnego ryzyka związanego z używanymi odmianami konopi, a także specyficzne etykietowanie zawartości THC i CBD oraz oznaczony kolorami wynik ryzyka, może pomóc w osiągnięciu tego celu.
- Zwiększenie dostępności i dostępu do programów profilaktycznych i usług redukcji ryzyka, w szczególności dla grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznej i młodych ludzi.
- Zwiększenie dostępności wizyt i dostępu do leczenia poza i stacjonarnego dla różnych grup docelowych.
Oprócz wyżej wymienionych celów zdrowia publicznego, inne cele obejmują:
- Zmniejszenie ryzyka związanego z obecnie nieuniknionym narażeniem użytkowników na zagrożenia związane z nabywaniem konopi indyjskich na czarnych rynkach.
- Zmniejszenie ryzyka społecznego poprzez zapobieganie wkroczeniu użytkowników do wymiaru sprawiedliwości (kryminalizacja, stygmatyzacja itp.) oraz trzymanie użytkowników z dala od czarnego rynku i sieci przestępczych.
- Zwalczanie przestępczości po stronie podaży, ograniczenie przynoszących zyski działalności przestępczości zorganizowanej i pomoc w wysuszeniu podziemnej gospodarki związanej z handlem narkotykami, biorąc pod uwagę, że dochody generowane przez czarny rynek napędzają obecnie siłę przestępczości zorganizowanej, zwiększają jej pole manewru i wspomagają jej wzrost. Warunki te, stworzone między innymi przez czarny rynek, mogą zachęcać do powstawania i rozprzestrzeniania się społeczeństw i organizacji w obszarach zakaza, które są szkodliwe dla spójności społecznej i integracji społecznej.
- Uwolnienie zdolności i zasobów w celu zmniejszenia podaży i zastosowanie podejścia mniej skoncentrowanego na karaniu, zwalniając w ten sposób siły policyjne i sądy z ciężaru ścigania drobnych przestępstw narkotykowych, aby dostępne zasoby mogły być skoncentrowane na zwiększeniu walki z przestępczością zorganizowaną.
- Uważne monitorowanie używania konopi indyjskich na poziomie krajowym w celu lepszego zrozumienia wzorców i trendów stosowania w różnych grupach populacji oraz zapewnienia gromadzenia podłużnych, porównywalnych i zniuansowanych danych. Dane te umożliwią również ocenę wpływu projektu pilotażowego na legalny dostęp i dokonanie dostosowań, a także przyczynią się w dłuższej perspektywie do proaktywnych inwestycji w zintegrowaną inicjatywę zdrowia publicznego, która nadaje priorytet zapobieganiu i leczeniu. Zebrane dane umożliwią również Luksemburgowi wniesienie wkładu w międzynarodową literaturę naukową na temat rynków konopi indyjskich, używania konopi indyjskich, implikacji dla zdrowia publicznego i potencjalnych konsekwencji zmian legislacyjnych.
- Opracowanie polityki cenowej, aby zniechęcić do używania konopi indyjskich o wysokiej zawartości THC i zwiększonym zagrożeniu dla zdrowia. Cena końcowa powinna zatem lepiej odzwierciedlać potencjalnie wyższe ryzyko i szkody związane z tymi produktami z konopi indyjskich dla użytkowników i społeczeństwa.
1.4 POTENCJALNE IMPLIKACJE
1.4.1 Dla prawa międzynarodowego i europejskiego
Jeśli chodzi o prawo międzynarodowe, obecny międzynarodowy system kontroli i klasyfikacji środków odurzających został ustanowiony przez Jednolitą Konwencję Narodów Zjednoczonych o środkach odurzających z 1961 roku. System ten obejmuje obecnie trzy konwencje (którego Luksemburg jest stroną), a mianowicie:
- Jednolitą Konwencję Narodów Zjednoczonych o środkach odurzających z 1961 r., zmienioną Protokołem z 1972 r.;
- Konwencji o substancjach psychotropowych z 1971 r.;
- Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko nielegalnemu handlowi środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi z 1988 r.
Ochrona zdrowia publicznego i dobrobytu jest podstawą międzynarodowego i europejskiego prawodawstwa antynarkotykowego. Luksemburg zawsze dążył do tych samych celów i nie zamierza odbiegać od tego paradygmatu tym projektem pilotażowym. Zgodnie z wieloletnią krajową polityką rozprawiania się z używaniem konopi indyjskich i promowania zapobiegania uzależnieniom oraz w związku ze słabymi wynikami osiągniętymi dzięki podejściu karnemu, Luksemburg chce rozpocząć projekt pilotażowy, który dotyczy społecznego zjawiska używania konopi indyjskich na dużą skalę w populacji ogólnej. Instrumenty międzynarodowe dają krajowym prawodawcom pewną swobodę w określaniu środków niezbędnych do wykonania zobowiązań i nie wykluczają prób do celów naukowych. Ten tymczasowy i odwracalny naukowy projekt pilotażowy jest zatem zgodny z logiką i ogólnym duchem konwencji międzynarodowych. Dokładny związek projektu pilotażowego z prawem międzynarodowym i europejskim będzie zależał od konkretnego zakresu ram prawnych, ich wdrażania i analizy skutków legislacyjnych.
Warto zauważyć, że niektóre regiony świata odnotowały zmianę opinii, wraz z nowymi podejściami, na temat tego, jak regulować dostęp do konopi indyjskich. Z tego powodu, w odniesieniu do ustawodawstwa międzynarodowego, linie komunikacji będą musiały być otwarte z innymi krajami decydującymi się za polityką podobną do polityki Luksemburga, a także z organizacjami międzynarodowymi posiadającymi wiedzę specjalistyczną w tej dziedzinie. W tym kontekście należy również wziąć pod uwagę zalecenia WHO z 2019 r. dotyczące przeklasyfikowania konopi indyjskich i powiązanych substancji.[ 1] Jednocześnie Luksemburg będzie musiał prowadzić otwarty dialog z Komisją Europejską i krajami sąsiadującymi, aby poinformować je o krajowym wpływie projektu pilotażowego. Potrzebna jest dalsza analiza tego, w jaki sposób projekt pilotażowy dotyczący dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych pasowałby do prawa UE i międzynarodowego oraz opracowania wielowymiarowej strategii komunikacyjnej.
W każdym razie Luksemburg utrzyma swoje zaangażowanie w znaczenie praworządności prawa międzynarodowego i ogólnie multilateralizmu.
W tym duchu odbyło się i będzie nadal rozwijało wiele dwustronnych i wielostronnych konsultacji i wymian.
1.4.2 W zakresie epidemiologii i zdrowia publicznego
Zwiększona częstość używania konopi indyjskich
Nie można wykluczyć, że legalny dostęp do konopi doprowadzi do tymczasowego lub trwałego wzrostu używania konopi indyjskich, a nawet tytoniu, dla tych, którzy używają marihuany z tytoniem. Zgodnie z zalecanym podejściem do zdrowia publicznego, należy zatem przywiązywać szczególną wagę do środków, które należy podjąć, aby zapobiec możliwemu wzrostowi (tymczasowemu lub trwałemu) rozpowszechnienia i częstotliwości używania konopi indyjskich i tytoniu, zwłaszcza u młodych ludzi. Należy zatem położyć szczególny nacisk na działania informacyjne, edukacyjne i uświadamiające dla różnych grup docelowych.
Należy zauważyć, że wciąż niewielka liczba badań nad skutkami środków legalizacyjnych regulujących dostęp do niemedycznej marihuany zapewnia mieszane i niejednoznaczne wyniki.[ 2][3]Wiele czynników jest w grze i mogą być znacząco dotknięte wyższymi wskaźnikami monitorowania i testowania. Ponadto znaczenie rozpowszechnienia stosowania jako wskaźnika wpływu, a nawet zalet polityki narkotykowej jest często przeceniane, ze szkodą dla równych, a nawet ważniejszych wskaźników, takich jak stosowanie wysokiego ryzyka lub wpływ takiego stosowania na zdrowie psychiczne użytkowników.
Nawet przy solidnych danych podłużnych trudno jest zatem wiedzieć, jakie są czynniki napędzające zmiany, a w szczególności w jakim stopniu jakakolwiek zmiana polityki lub prawodawstwa ma charakter materialny, przyczynowy lub jedynie wtórny.
W każdym razie ustalenia te muszą być zakwalifikowane, o ile kontekst luksemburski różni się od kontekstu innych jurysdykcji. Niektóre z tych innych jurysdykcji, takie jak Kanada, Urugwaj i niektóre stany USA, dopiero niedawno zaczęły oceniać skutki przepisów regulujących dostęp do konopi indyjskich w celach niemedycznych. Większość z tych jurysdykcji dopiero niedawno przyjęła przepisy legalizujące dostęp do konopi indyjskich w celach niemedycznych. Byłoby zatem przedwczesne wyciąganie ostatecznych wniosków na temat ich wpływu na wskaźniki zdrowia publicznego.
Niektóre z tych jurysdykcji, a w szczególności zainteresowane państwa USA, przyjęły system legalizacji, który nadaje dynamice rynku znaczącą rolę do odegrania w regulacjach, a co za tym idzie, robi miejsce dla prywatnej przedsiębiorczości. Pierwsze dane ewaluacyjne udostępnione w niektórych krajach lub jurysdykcjach nie mogą zatem zostać automatycznie transponowane do Luksemburga, który ma określone formy użytkowania i przyjmie własną metodę regulacji.
Ogólnie rzecz biorąc, badania międzynarodowe pokazują, że konieczne jest wyjście poza samą analizę wskaźnika rozpowszechnienia, aby w pełni zrozumieć wpływ, jaki może mieć zmiana dostępu do konopi indyjskich lub jakiejkolwiek innej substancji psychoaktywnej (np. liczba epizodów nagłych wypadków medycznych, przyjęć do szpitala i wniosków o leczenie związanych z używaniem konopi indyjskich). Ponadto wymagane są porównania sytuacji przed i po projekcie pilotażowym. W związku z tym wymagana jest propozycja badań, w tym analiza początkowej sytuacji referencyjnej (poziom bazowy).
Kryterium wiekowe
Kwestia minimalnego wieku legalnego dostępu do konopi stawia ustawodawcy dylemat, który można rozwiązać jedynie poprzez kompromis. Nie ma jednej, idealnej odpowiedzi na to pytanie. W rzeczywistości ustalenie granicy wieku legalnego dostępu na 18 lat nie uwzględnia w pełni wyników badań naukowych nad rozwojem mózgu i potencjalnych związanych z tym uszkodzeń. Z drugiej strony, ustalenie minimalnego wieku na 21 lub 25 lat oznacza pozbawienie segmentu ogólnej populacji, w której używanie konopi indyjskich jest najbardziej rozpowszechnione (w tym nieletnich), legalnej, kontrolowanej jakościowo marihuany i narażenie jej na podaż i ryzyko rezydualnego czarnego rynku. Ponadto starcie z wymiarem sprawiedliwości w sprawach karnych może mieć konsekwencje dla szans edukacyjnych, zatrudnienia i integracji społecznej wielu użytkowników. Ustawienie wieku legalnego dostępu do konopi na 21 lub 25 lat może również spowodować, że alkohol będzie postrzegany jako mniej szkodliwy zarówno przez młodych, jak i starszych, podczas gdy większość analiz sugeruje, że jest odwrotnie.
Ponadto w naszych społeczeństwach wiek pełnoletności reprezentuje indywidualną odpowiedzialność[3]. Dlatego może wydawać się wątpliwe, a nawet sprzeczne, pociąganie 18-latków do odpowiedzialności za każdy aspekt ich życia poza ich wyborem używania marihuany.
Samo wprowadzenie ustawowego limitu wieku 18 lat dla legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych nie usunie jednocześnie przyciągania tej substancji i jej wpływu na młodych ludzi i nieletnich, zwłaszcza że wielu młodych ludzi używa już konopi indyjskich przed ukończeniem 18 roku życia.
Można argumentować, że ustalenie kryterium wieku dla nabywania konopi indyjskich do celów niemedycznych w wieku 18 lat może sprawić, że młodzi ludzie poniżej 18 roku życia, którzy szukają marihuany bez innego wyjścia, jak tylko szukać jej na czarnym rynku. Może to nawet zachęcić handlarzy narkotyków do przyjęcia bardziej ukierunkowanych i agresywnych strategii sprzedaży wobec osób poniżej 18 roku życia w celu zrekompensowania utraty przychodów spowodowanej wprowadzeniem legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych dla dorosłych w wieku 18 lat i starszych. Kanada próbowała rozwiązać tę sytuację, dekryminalizując posiadanie do pięciu gramów marihuany dla młodych ludzi poniżej 18 roku życia, gdzie jest ona przeznaczona do użytku osobistego i nie jest związana z handlem konopiami indyjskimi.
Jeśli ryzyko możliwego wzrostu liczby handlarzy stosujących agresywne techniki sprzedaży skierowane do nieletnich jest połączone z możliwością, że niektórzy dorośli mogą legalnie pozyskiwać marihuanę i sprzedawać ją nieletnim, nie można wyeliminować ryzyka zwiększonego narażenia nieletnich na marihuanę, co z kolei może prowadzić do wzrostu używania i częstotliwości używania w populacji uważanej za szczególnie wrażliwej z psychologicznego i fizycznego punktu widzenia.
W rzeczywistości używanie marihuany o wysokiej zawartości THC jest bardziej ryzykowne, im wcześniej w życiu dana osoba ją przyjmuje i może negatywnie wpływać na rozwój mózgu u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych. Obecnie przyjmuje się, że główne zmiany w dojrzałości mózgu i łączności są zakończone około 25 roku życia. Potencjalne szkody spowodowane regularnym używaniem konopi indyjskich o wysokiej zawartości THC są uważane za największe przed tym wiekiem.
Co więcej, używanie konopi indyjskich u dorosłych nie jest pozbawione ryzyka. Może prowadzić do desocjalizacji, a nawet wywołać dekompensację psychotyczną u osób predysponowanych (rodzinna historia zaburzeń psychotycznych) i w zależności od metody stosowania (np. wczesne używanie konopi indyjskich, używanie konopi wysoko w THC i nisko w CBD). Warto zauważyć, że ryzyko to wzrasta wraz z zawartością THC i CBD w konopiach indyjskich, która stale rośnie i spada odpowiednio w ciągu ostatniej dekady.
Ponadto postrzeganie ryzyka związanego z używaniem konopi indyjskich może się zmniejszyć, w wyniku czego używanie konopi indyjskich może zostać znormalizowane lub zbanalizowane. Dlatego przydatne wydaje się wyjaśnienie opinii publicznej, że dostęp do konopi indyjskich nie jest regulowany w projekcie pilotażowym, ponieważ jest wolny od ryzyka, ale ponieważ negatywne skutki uboczne reakcji karnej na używanie konopi indyjskich są większe oraz ponieważ rozsądne i konieczne jest rozważenie, czy inne podejścia mogą nie lepiej dostosować się do zmniejszenia zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa oraz związanych z nimi nielegalnych działań.
Ważną rzeczą w ustalaniu ustawowego wieku dostępu na 18 lat – o czym, pamiętajmy, jest w przypadku nic więcej niż jeden możliwy do utrzymania kompromis – nie jest karanie obrażających nieletnich bezkrytycznie, ale skorzystanie z tej okazji do omówienia z młodymi ludźmi, których to dotyczy, ich wykorzystania, a nawet korzystania z wysokiego ryzyka, oraz kontekstu tego wykorzystania, i uczynienie go pełnoprawnym narzędziem zapobiegania i zmniejszania ryzyka.
W każdym razie młodzi ludzie, o których mowa, powinni być zaangażowani we wczesne interwencje w grupach lub indywidualnie, aby uświadomić im ryzyko związane z używaniem konopi indyjskich lub innych narkotyków.
Oferty profilaktyki, (wczesnego) poradnictwa i opieki nad młodzieżą są dostępne w całym kraju. Zostały one opracowane w ścisłej współpracy z Ministerstwem Zdrowia, Prokuraturą i służbami specjalistycznymi i są zaprojektowane specjalnie do interakcji z młodymi ludźmi, szczególnie w przypadku popełnienia przestępstwa, umożliwiając im dostęp do ustrukturyzowanego programu, który pomoże im pogodzić się z obecną sytuacją oraz rozwinąć umiejętności i możliwości oceny.
Oprócz tych środków konieczne jest opracowanie i wdrożenie kompleksowej strategii informacyjnej, edukacyjnej, profilaktycznej i komunikacyjnej skierowanej specjalnie do młodych ludzi (patrz rozdział dotyczący zapobiegania).
Bezpieczeństwo na drodze
Legalny dostęp do konopi może mieć wpływ na bezpieczeństwo na drogach, chociaż jazda pod wpływem konopi jest już dziś zjawiskiem obserwowalnym.
Ważne jest, aby każdej zmianie podejścia i każdej zmianie legislacyjnej w obszarze legalnego dostępu do konopi towarzyszyła spójna strategia informacyjna, profilaktyczna i opiekuńcza. Celem jest zwiększenie świadomości kierowców, że jazda pod wpływem marihuany wiąże się z ryzykiem zarówno dla nich, jak i dla innych.
Zgodnie z ustawą z dnia 14 lutego 1955 r. o przepisach ruchu drogowego na wszystkich autostradach publicznych każdy kierowca pojazdu lub zwierzęcia, a także każdy pieszy biorący udział w wypadku, którego ciało zawiera poziom THC w surowicy wynoszący 1ng/ml lub więcej, podlega karze pozbawienia wolności od ośmiu dni do trzech lat oraz grzywnie w wysokości od 500 do 10 000 euro, lub tylko jednej z tych kar.
Organy zdrowia publicznego będą odpowiedzialne za wspieranie działań policyjnych poprzez edukację i podnoszenie świadomości na temat niebezpieczeństw związanych z prowadzeniem pojazdów po użyciu konopi indyjskich.
Podobnie, jednoczesne zintensyfikowanie reakcji organów ścigania na wszelkie działania poza ramami projektu pilotażowego wydaje się właściwe. Ponadto należy ustanowić system badań i monitorowania, aby ważnie mierzyć wpływ przyjętych środków, aby móc stopniowo oceniać ich wykonalność i możliwą potrzebę ich przedłużenia, a nawet ponownego rozważenia lub opracowania w późniejszym terminie.
Obecnie kodeks drogowy przewiduje krytyczny próg 1 ng/ml THC w krwiobiegu.[ 4]
Zaleca się zasięgnięcie porady ekspertów podczas procesu legislacyjnego. Ma to na celu zapewnienie, że obowiązujące środki są oparte na aktualnych, ważnych i solidnych dowodach naukowych, które wiarygodnie wykrywają, czy kierowca jest zdolny do prowadzenia pojazdu lub czy zdolności kierowcy są upośledzone.
Bezpieczeństwo w pracy/prace wysokiego ryzyka:
Układy zbiorowe pracy, wewnętrzne przepisy spółek itp. na różne sposoby dotyczą przebywania pod wpływem (alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych) w miejscu pracy. Konieczne jest sprawdzenie, czy używanie konopi indyjskich jest objęte tymi przepisami, pamiętając, że obecnie nie ma prostej metody, która może być stosowana przez nie-ekspertów do wykrywania, na pierwszy rzut oka i bez dodatkowych środków wykrywania, kogoś, kto jest pod wpływem konopi indyjskich, w przeciwieństwie do kogoś, kto jest pod wpływem alkoholu (oddech, niewyraźna mowa itp.).
Zaleca się również zasięgnięcie porady ekspertów w trakcie procesu legislacyjnego.
1.4.3 Sektor finansowy i bankowy
Pilotażowy projekt legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych może mieć wpływ na sektor finansowy, w szczególności ze względu na obowiązujące przepisy europejskie i międzynarodowe (zwłaszcza w celu zwalczania prania pieniędzy), a także przepisy narzucone przez Stany Zjednoczone. Ustawa Patriot Act zabrania amerykańskim firmom kontaktu z zagranicznymi firmami zaangażowanymi między innymi w handel substancjami kontrolowanymi, takimi jak konopie indyjskie. Na przykład w Urugwaju banki wstrzymały wszystkie transakcje związane ze sprzedażą konopi indyjskich, mimo że sprzedażą zarządzają państwowe apteki, z obawy, że nie będą już w stanie przeprowadzać transakcji ze Stanami Zjednoczonymi.
Na tym etapie wydaje się, że ta sama trudność nie została doświadczona po stronie kanadyjskiej. Banki są jednak podobno nadal bardzo ostrożne i starają się, aby wszelkie transakcje związane z konopiami indyjskimi były ściśle oddzielone od swoich transakcji w USA. Warto zatem dokładniej przeanalizować ten punkt, aby określić możliwy wpływ projektu pilotażowego na legalny dostęp do konopi indyjskich w celach niemedycznych na sektor finansowy i bankowy w Luksemburgu.
W przypadku omawianego projektu pilotażowego przyjmowanie klientów działających w sektorach produkcji i/lub marketingu związanych z konopiami indyjskimi, nawet jeśli działania te zostały zalegalizowane, jest kwestią własnej polityki handlowej banków. Zainteresowanym nie można zatem zagwarantować konta.
Jeśli chodzi o konsekwencje dla zgodności z międzynarodowymi przepisami dotyczącymi przeciwdziałania praniu pieniędzy, kwestia ta pozostaje do głębszego zbadania w miarę realizacji rozważanych modeli.
W każdym razie wszyscy operatorzy w przyszłym regulowanym sektorze konopi będą związani zestawem istniejących zasad przeciwdziałania praniu pieniędzy. Obejmują one obowiązek przeprowadzenia oceny szczególnych zagrożeń prania pieniędzy związanych z sektorem (np. gotówki, oszustw, nielicencjonowanych handlowców i producentów itp.), z uwzględnieniem zmiennych gospodarki narodowej i jej różnych sektorów, w celu określenia stopnia ryzyka, jakie może stwarzać sektor (sektory), lub zrozumienia, w jaki sposób te ryzyko prania pieniędzy może wpływać na gospodarkę krajową, a nawet ponadnarodową.
W przypadku stwierdzenia zagrożeń obowiązkiem zainteresowanych podmiotów jest odpowiednie dostosowanie ich zachowania i ograniczenie związanego z tym ryzyka poprzez podjęcie odpowiednich środków w celu ograniczenia tych zagrożeń. Odpowiednim środkiem w tym kontekście byłoby ograniczenie, jeśli nie całkowite zakazanie, używania gotówki do wszystkich regulowanych transakcji związanych z konopiami indyjskimi.
Oprócz tej szczególnej oceny ryzyka operatorzy w dziedzinie konopi muszą również przestrzegać zestawu zasad, które mają zastosowanie do wszystkich specjalistów, takich jak należyta staranność wobec klienta, procedura nawiązywania relacji biznesowych (profesjonaliści muszą unikać wszelkich relacji biznesowych z klientami, którzy nie chcą być przejrzyści), obowiązek przechowywania dokumentów (przez co najmniej 5 lat), monitorowania czujności, zgłaszania podejrzeń do Jednostki Wywiadu Finansowego (FIU), posiadania odpowiedniej organizacji wewnętrznej oraz wprowadzenia pisemnych procedur kontroli wewnętrznej i komunikacji, proaktywnej współpracy z właściwymi organami nadzorczymi, wyznaczania wewnętrznego kierownika i zapewnienie odpowiednich szkoleń swoim pracownikom.
Istniejące sankcje administracyjne i karne będą miały również zastosowanie do osób zaangażowanych w regulowany sektor konopi indyjskich.
1.4.4 Produkty z konopi o zawartości <0,3% THC
W ostatnich latach wiele państw członkowskich UE, w tym Luksemburg, pojawiło się sklepy sprzedające blaty kwiatowe i inne produkty pozyskiwane z roślin konopi, o zawartości THC mniejszej niż 0,3%.
W kontekście i przed zalecanym krajowym projektem pilotażowym, aspektem tym należy również zarządzać w celu zapewnienia zgodności tych produktów z konopi indyjskich z podejściem opisanym w krajowym projekcie pilotażowym w zakresie legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych.
W rezultacie powołano specjalną międzyresortową grupę roboczą w celu określenia, w jakim stopniu konieczne byłyby dostosowania ram prawnych.
1.4.5 Przemysłowy sektor konopi
Pilotażowy projekt legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych może stwarzać nowe możliwości przemysłowej uprawy konopi w Luksemburgu.
Konopie są jednym z najstarszych gatunków roślin uprawianych przez człowieka. Uprawiano ją już w 4000 p.n.e. Roślina ta jest również uprawiana w naszym regionie od tysięcy lat, nie tylko do produkcji tkanin i lin (włókien), oleju do żywności i innych zastosowań (nasiona), ale także do stosowania jako lek naturalny (kwiaty). Na przykład w 1865 roku uprawa konopi przemysłowych w Luksemburgu rozszerzyła się do około 700 hektarów i była zdecydowanie najważniejszą uprawą nasion oleistych i przemysłowych w naszym kraju w tym czasie.
W wyniku rozwoju chemii organicznej i farmaceutycznej na początku XX wieku produkty uprawy konopi, takie jak włókna i kwiaty, musiały konkurować z produktami syntetycznymi, co doprowadziło do spadku przemysłowej uprawy konopi w Europie, a zwłaszcza w Luksemburgu. Po I wojnie światowej spadek konopi przemysłowych dramatycznie przyspieszył, aż zakład, z wieloma zaletami i potencjalnymi zastosowaniami, całkowicie zniknął z Luksemburga.
Uprawa konopi przemysłowych pojawiła się ponownie w naszym kraju dopiero około 25 lat temu, w wyniku inicjatywy zainicjowanej przez kilku rolników, którzy szukali alternatywnych upraw w celu dywersyfikacji produkcji i dochodów. W rezultacie z powodzeniem powstała sieć kilku producentów, angażująca spółdzielnie i firmy prywatne, oparta na uprawie konopi przemysłowych o niskiej zawartości THC (< 0,3%) oraz na wartości żywności nasion i kwiatów. Ponadto, wraz z tą siecią z bardzo zróżnicowanym asortymentem, Izba Rolnicza, we współpracy z FIL (Fördergemeinschaft Integrierte Landbewirtschaftung FIL Asbl) w ramach projektu EFFO (Effiziente Fruchtfolgen), a także Agriculture Technical Services Administration (ASTA), ustanowiła przemysłowe próby konopi na kilku miejscach eksperymentalnych w celu zbadania niektórych aspektów tej uprawy w celu pomocy w ponownym uruchomowieniu tego zakładu przodków, który ma wiele zalet, zarówno dla gospodarki o obiegu zamkniętym, jak i dla ochrony środowiska, a także dla rolników i użytkowników.
W rzeczywistości umowa koalicyjna tego rządu wyraźnie przewiduje rozwój konopi przemysłowych na obszarach chronionych: „Nowe uprawy, takie jak len i konopie, stwarzają możliwości w wielu sektorach gospodarki, a także oferują rzeczywistą wartość dodaną dla środowiska. Uprawy te będą w szczególności zachęcane na obszarach chronionych”.
W rezultacie konopie przemysłowe, o których zapomniano od ponad wieku, mogą po raz kolejny odegrać ważną rolę w rolnictwie w Luksemburgu i poza nim, ponieważ jeśli chodzi o Wielki Region, podejmowane są intensywne wysiłki w celu promowania włókien konopnych, otwierając również możliwości współpracy i rynków zbytu dla luksemburskich producentów.
Odmiany produktów
Konopie przemysłowe mogą być podstawą szerokiej gamy produktów, takich jak olej (żywność przeznaczona do spożycia przez ludzi, pasza dla zwierząt), błonnik (tekstylia, izolacja/budownictwo, granulki/ogrzewanie), placek konopi (stałe pozostałości uzyskane po ekstrakcji oleju z nasion konopi i przeznaczone do paszy dla zwierząt), kwiaty i ekstrakty kwiatowe bogate w CBD, (żywność przeznaczona do spożycia przez ludzi i pasza dla zwierząt). W rezultacie konopie przemysłowe mają potencjał, aby stać się kluczowym elementem biogospodarki i gospodarki o obiegu zamkniętym, pod warunkiem, że inteligentne i pełne wykorzystanie jest bardzo wielu możliwości, jakie oferuje, tj. łodyg do produkcji włókien i boczków konopnych (drewniała część konopi uzyskana i oddzielona po złusaniu włókna) jako produkty uboczne, nasiona na olej i placki konopi produkowane jako produkty uboczne i kwiaty oraz ekstrakty kwiatowe (zwłaszcza te bogate w CBD) z licznymi potencjalnymi wylotami.
To kaskadowe wykorzystanie konopi przemysłowych, które jest zgodne z tym, jak ten zakład był tradycyjnie używany przez tysiące lat, jest nie tylko zrównoważone i zasobooszczędne, ale także uznaje fakt, że tylko pełne wykorzystanie konopi i wszystkich ich produktów ubocznych ostatecznie zapewni rentowność przemysłowego sektora konopi.
Obecnie ponad 60 odmian konopi przemysłowych (o niskiej zawartości THC < 0,3%) jest już zarejestrowanych we Wspólnym Katalogu Odmian Przemysłowych Gatunków Roślin (UE) Unii Europejskiej (UE) i dlatego są dopuszczone do uprawy w UE.[ 5] Warto zauważyć, że uprawa na świeżym powietrzu i powstałe kwiaty nie nadają się do stosowania w produktach z konopi indyjskich przewidzianych w kontekście pilotażowego projektu legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych.
Potencjał dla sektora rolnego
Rolnictwo w Luksemburgu, podobnie jak w innych częściach Europy, brakuje produkcji białka roślinnego i stoi przed ogromnymi wyzwaniami w zakresie autonomii białek. Stosowanie maku z nasion konopi, który jest bardzo bogaty w białko, może pomóc zmniejszyć zależność kraju od importowanych produktów. Sekwestracja CO2, w wyniku wykorzystania włókien konopnych i shives, znacznie zwiększa równowagę ekologiczną konopi przemysłowych i jest kolejną szansą dla rolnictwa na przyłączenie się do wysiłków na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Korzyści płynące z konopi w ochronie gleby i wody są dobrze znane. Konopie mogą zatem stać się kluczowym ogniwem w łańcuchu uprawy.
Konopie wymagają jedynie umiarkowanego nawożenia azotem, a wymagania dotyczące podlewania 600-650 litrów są na ogół pokrywane zwykłymi opadami deszczu w Luksemburgu. Głębokie korzenie konopi przemysłowych oznaczają, że uprawy nadal rosną, gdy wiele innych upraw jest już pod znacznym stresem wodnym. Te głębokie korzenie mają dodatkowe zalety, ponieważ poprawiają aktywność biologiczną gleby i chronią przed erozją gleby. Roślina może być również uprawiana na prawie każdym rodzaju gleby w kraju.
W wyniku silnego wczesnego wzrostu chwasty ledwo atakują konopie, więc pola są naturalnie wolne od chwastów w trakcie i po uprawie konopi przemysłowych. W związku z tym stosowanie herbicydów jest bardzo ograniczone lub nie istnieje przez dwa lata z rzędu. Przemysłowe zbiory konopi oznaczają, że pszenica ozima może być uprawiana w idealnych warunkach na działkach bez chwastów jako kolejna uprawa w płodozmian.
Ponieważ uprawa konopi, dla których ani chwasty, ani szkodniki nie stanowią większego problemu, nie wymaga prawie żadnego stosowania środków ochrony roślin, mogłaby częściowo zastąpić rzepak, kolejną uprawę nasion oleistych, której uprawa spada, nie tylko ze względu na duże trudności związane z ochroną jej przed chwastami i szkodnikami.
Co więcej, włączenie konopi przemysłowych, które nie ma powiązań z innymi gatunkami roślin uprawianymi w Luksemburgu, takimi jak pszenica, rzepak, jęczmień, kukurydza itp., do istniejących płodozmianów rolniczych, będzie miało również pozytywny wpływ na stan zdrowia dalszych upraw, ponieważ konopie nie przenoszą szkodliwych organizmów na te uprawy i poprzez duszenie chwastów pozostawiają pola wolne od chwastów do dalszych upraw. Uprawa konopi przemysłowych może zatem ograniczyć stosowanie środków ochrony roślin w całym płodozmianie. W rezultacie konopie przemysłowe sprawdzają się również w uprawie w rolnictwie ekologicznym.
Ostatecznie uprawa konopi przemysłowych nie tylko rozszerza zakres rotacji rolnictwa, co przynosi korzyści środowisku, w szczególności poprzez ochronę zasobów wodnych, ale także zwiększa rodzimą produkcję białka dla pasz dla zwierząt, a także oferuje rolnikom szansę dywersyfikacji i zwiększenia dochodów, pod warunkiem, że konopie przemysłowe są wykorzystywane w całości.
Potencjał sektora w górę i w dół
Oprócz pierwotnego sektora rolnego rozwój przemysłowej uprawy konopi może mieć również pozytywny wpływ na powiązane sektory wyższego i niższego szczebla (produkcja i certyfikacja nasion, produkcja ropy naftowej, przechowywanie i produkcja skoncentrowanej pasz dla zwierząt, maszyny rolnicze, próby odmian, badania i rozwój, produkcja przemysłowych produktów konopnych na małą skalę, energia odnawialna, paliwa grzewcze itp.).
Potencjał dla innych sektorów
Oprócz korzyści społecznych związanych z bezpośrednimi korzyściami dla zrównoważonego rozwoju (gleba, woda, sekwestracja CO2 itp.), produkcja szeregu produktów na bazie włókien do budowy i izolacji będzie miała pozytywny wpływ na nasz ślad węglowy i ekologiczny w całym kraju. Istnieje ogromny potencjał w wykorzystaniu i wydobyciu przemysłowych kwiatów konopi, które mogłyby zapewnić nowe źródła dochodu dla gospodarstw rolnych i specjalistycznych firm. W związku z tym korzystna byłaby harmonizacja prawodawstwa UE dotyczącego komercjalizacji i stosowania przemysłowych kwiatów konopi i ekstraktów kwiatowych. Stosowanie kwiatów uprawianych w polu oferuje dodatkową korzyść polegającą na tym, że nie wymaga wysokich nakładów energii związanych z systemami uprawy w pomieszczeniach (intensywne sztuczne oświetlenie, ogrzewanie) zwykle zalecanymi do uprawy konopi indyjskich do celów medycznych i niemedycznych.
[1] Po przeanalizowaniu szeregu zaleceń WHO dotyczących konopi indyjskich i jej pochodnych, Komisja ONZ ds. Środków Odurzających podjęła decyzję o usunięciu konopi indyjskich z Wykazu IV Jednolitej Konwencji Narodów Zjednoczonych o Środkach Odurzających z 1961 r., gdzie została wymieniona obok innych substancji, w tym heroiny, które uznano za nie przynoszące znaczących korzyści terapeutycznych.
[2] Cerdá, M., Wall, M., Feng, T., Keyes, K. M., Sarvet, A., Schulenberg, J., O’Malley, S. M., Pacula, R.L., i wsp. (2017). Stowarzyszenie stanowych przepisów dotyczących rekreacyjnej marihuany z używaniem marihuany przez nastolatków. JAMA Pediatr, 171(2):142-9. DOI:10.1001/jamapediatrics.2016.3624
[3]Anderson, M., Hansen, B., Rees, D., Sabia, J. J. (2019). Stowarzyszenie przepisów dotyczących marihuany z używaniem marihuany dla nastolatków.JAMA Pediatr., 173(9):879-881. DOI:10.1001/jamapediatrics.2019.1720
[4] Ministerstwo Zrównoważonego Rozwoju i Infrastruktury (2016) Kodeks Drogowy, Plan Ogólny, Artykuł 12 ustęp czwarty. Luksemburg: Ministerstwo Zrównoważonego Rozwoju i Infrastruktury. Dostępne pod adresem: http://data.legilux.public.lu/file/eli-etat-leg-code-route-20161028-fr-pdf.pdf
[5] Komisja Europejska (2019) Europejska Baza Danych Odmian Roślin. Dostępne pod adresem:http://ec.europa.eu/food/plant/plant_propagation_material/plant_variety_catalogs_databases/search/public/index.cfm? event=SearchVariety&ctl_type=A&species_id=240&variety_name=&listed_in=0&show_current=on&show_deleted
CZĘŚĆ II
LUKSEMBURSKI MODEL PILOTAŻOWEGO PROJEKTU LEGALNEGO DOSTĘPU DO MARIHUANY W CELACH NIEMEDYCZNYCH
Proponuje się, aby dostęp do konopi indyjskich do celów niemedycznych był regulowany przez rygorystyczny i solidny projekt pilotażowy dostosowany do specyficznych potrzeb Luksemburga. Ten długoterminowy projekt pilotażowy musi być w stanie sprostać wyzwaniom podejścia i osiągnąć zamierzone cele.
Należy zauważyć, że pilotażowy projekt legalnego dostępu państwa do konopi indyjskich różni się od prostej liberalizacji, podejścia, w którym regulację podaży i popytu mają zapewnić siły rynkowe i dynamika, przy czym państwo zadowala się po prostu nadzorowaniem dostępu do rynku, zmniejszeniem asymetrii informacyjnej i określeniem zasad „zdrowej” konkurencji.
2.1 MARIHUANA DOMOWA, DEKRYMINALIZACJA POSIADANIA DO 3 GRAMÓW I MNIEJ ZŁOŻONE POSTĘPOWANIE(1)
Jeśli chodzi o strategię tworzenia i wdrażania pilotażowego projektu legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych, podejście polityczne polega na postępowaniu etapami i opracowywaniu konkretnego podejścia do konopi indyjskich do celów niemedycznych.
Pierwszy etap, projekt ustawy nr 8033 o zmianie znowelizowanej ustawy z dnia 19 lutego 1973 r. o sprzedaży substancji leczniczych i walce z narkomanii, został wprowadzony 22 czerwca 2022 r. Proces legislacyjny jest obecnie w toku.
Dzięki podejściu do redukcji ryzyka i zapobiegania przestępczości projekt ustawy ma podwójny cel:
Z jednej strony każda osoba pełnoletnia będzie mogła wyhodować do czterech roślin konopi, w domu, na gospodarstwo domowe, do użytku osobistego, wyłącznie z nasion. Warto zaznaczyć, że rośliny muszą być trzymane poza opinią publiczną. Dozwolone będzie osobiste użytkowanie prywatne. Jeśli miejsce uprawy jest niezgodne lub jeśli liczba roślin uprawianych w domu zostanie przekroczona, obowiązywać będą sankcje karne.
Z drugiej strony, istnieją plany zniesienia sankcji karnych za niewielkie ilości marihuany (< 3 gramy) w miejscach publicznych. Mniej złożone i szybsze postępowanie karne zostanie wszczęte dla dorosłych będących w publicznym posiadaniu lub transportujących i nabywających nie więcej niż 3 gramy konopi indyjskich lub jej pochodnych (w tym produktów mieszanych). Ustawa zmniejsza zakres grzywien do od 25 do 500 euro z opcją wydania ostrzeżenia przez policję Wielkiego Księcia z grzywną w wysokości 145 euro. Używanie w miejscach publicznych jest nadal zabronione.
Warto zauważyć, że ta legalizacja samodoskonalenia i użytku prywatnego jest pierwszym krokiem, do czasu sfinalizowania ogólnej koncepcji przeciwdziałania czarnemu rynkowi i regulowania nielegalnego handlu konopiami indyjskimi. W stosownych przypadkach ten pierwszy krok będzie musiał zostać sprawdzony i dostosowany, w zależności od wybranego ostatecznego systemu.
Przygotowywając projekt ustawy wdrażającej tę notę koncepcyjną, system wprowadzony ustawą nr 8033 zostanie zatem ponownie oceniony w celu zapewnienia spójności między tymi dwoma systemami, w szczególności w odniesieniu do kwestii publicznego posiadania konopi indyjskich.
Aby zapewnić jakość konopi indyjskich i zapobiec pojawieniu się nieuregulowanego równoległego rynku produktów o niepewnej jakości, zostaną wprowadzone przepisy dotyczące pakowania i fizycznej sprzedaży nasion konopi o przyszłej zawartości THC przekraczającej 0,3% do użytku prywatnego i osobistego.[ 2]
[1] Ustawa nr 8033: https://www.chd.lu/fr/dossier/8033
[2] Projekt rozporządzenia wielkoducalnego zmieniającego zmienione rozporządzenie wielkoducalne z dnia 26 marca 1974 r. ustanawiające wykaz środków odurzających.
2.2 PÓŹNIEJSZY ETAP: PROCEDURY LEGALNEGO DOSTĘPU DO MARIHUANY DO CELÓW NIEMEDYCZNYCH
Na późniejszym etapie zapewnione zostanie przejście na legalny dostęp do konopi indyjskich w celach niemedycznych [1] i będą musiały zostać spełnione następujące minimalne kryteria i warunki:
- Mieć miejsce zamieszkania w Luksemburgu: Rzeczywisty pobyt w Wielkim Księstwie Luksemburga. Przepis ten ma na celu zapobieganie „turystyce konopi indyjskich”, ograniczenie potencjalnych zakłóceń spowodowanych zwiększonym napływem klientów ze wszystkich stron oraz zwiększenie akceptacji, a nawet zmniejszenie strachu, oporu i krytyki ze strony krajów sąsiednich[2];
- Kryterium wiekowe: Minimalny wiek uprawniający, czyli 18 lat;
[1] Jak stwierdzono w umowie koalicyjnej z 2018 roku opisanej w rozdziale I.1.
[2] Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie zgodności z prawem UE decyzji burmistrza Maastricht zakazującej właścicielom kawiarni przyjmowania do swoich zakładów osób, które faktycznie nie mają miejsca zamieszkania w Holandii (Josemans, sprawa C-137/09).
2.3 PROCEDURY LEGALIZACJI POSIADANIA, TRANSPORTU I WYKORZYSTYWANIA KONOPI INDYJSKICH DO CELÓW NIEMEDYCZNYCH
Do użytku wyłącznie prywatnie: Zakaz przyjmowania konopi indyjskich i produktów pochodzenia indyjskiego będzie miał zastosowanie do pomieszczeń otwartych i/lub służących społeczeństwu oraz do wszelkich miejsc, w których obowiązuje zakaz palenia (tytoń i e-papierosy). Pomiar ten ma na celu ograniczenie uciążliwości publicznych; zapobieganie biernemu wdychaniu szkodliwego, potencjalnie psychoaktywnego dymu przez osoby niebędące użytkownikami; oraz przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się i normalizacji używania konopi indyjskich, a nawet postrzeganiu, że jest to mniej ryzykowne wśród młodych i niezbyt młodych ludzi. Te same zasady muszą mieć również zastosowanie do wszystkich innych produktów na bazie konopi indyjskich wędzonych lub waporyzacji, w szczególności tych o zawartości THC mniejszej niż 0,3%.
Maksymalne ilości miesięczne i dzienne: Biorąc pod uwagę kontekst krajowy, zaleca się, aby miesięczny próg nie przekraczał 30 gramów suszonej marihuany na klienta. Ponadto przychodnie będą musiały zapewnić, za pomocą systemu komputerowego wspólnego dla wszystkich placówek, że maksymalna ilość 5 gramów dziennie, na zakup i na klienta, nie zostanie przekroczona. Te zakupione ilości muszą być przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego.
Aby ułatwić wykrywanie naruszeń projektu pilotażowego i ostatecznie zapewnić jego stałe stosowanie, grupa robocza uważa, że należy dokonać rozróżnienia między marihuaną pochodzenia legalnego i nielegalnego. Odpowiednie metody biomarkerów będą musiały zostać zidentyfikowane w celu określenia, jeśli to konieczne, pochodzenia konopi indyjskich, biorąc pod uwagę potrzebę bezpieczeństwa dla użytkownika końcowego i znaczenie ceny legalnie dostępnych produktów, pozostających konkurencyjnymi w stosunku do cen sprzedawanych na czarnym rynku.
Wszystkie odpowiednie zasady dotyczące palenia lub picia alkoholu w miejscu pracy powinny być dostosowane do spożycia konopi indyjskich do celów niemedycznych. Ponadto podczas wykonywania działalności zawodowej należy stosować zasadę zerowej tolerancji do niektórych zawodów, takich jak piloci, policjanci, chirurdzy, personel więzienny, kierowcy zawodowi itp.
2.4 OCENA NAUKOWA I BADANIA NAUKOWE
Grupa robocza zaleca, aby projektowi pilotażowemu towarzyszyła ocena naukowa składająca się z analizy przed- i powdrożeniowej opartej na zatwierdzonych wskaźnikach naukowych. Ta ocena naukowa zostanie przeprowadzona w ścisłej współpracy z EMCDDA i jej Krajowym Punktem Kontaktowym oraz z różnymi instytucjami badawczymi zajmującymi się zdrowiem publicznym. Ponadto, w ramach ogólnej oceny, te instytucje badawcze, przy wsparciu luksemburskiego krajowego punktu Kontaktowego EMCDDA, opublikują raport końcowy z pierwszych siedmiu lat po wprowadzeniu legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych. W tym kontekście zaleca się, aby ocena naukowa była również wspierana przez niezależny i neutralny komitet ekspertów z różnych dyscyplin. Końcowe sprawozdanie z oceny badań powinno zatem zawierać wnioski z oceny oraz, w stosownych przypadkach, zalecenia, które należy przedstawić rządowi. Okaże się, jak długo komisja będzie musiała zakończyć ocenę i przedłożyć raport rządowi przed planowanym zakończeniem projektu pilotażowego
Po otrzymaniu końcowego sprawozdania z oceny rząd będzie miał określoną ilość czasu, który jest jeszcze do ustalenia, na sformułowanie opinii na temat raportu i sposobu, w jaki chce śledzić wyniki i wnioski z oceny.
Celem takiej oceny będzie sprawdzenie, czy przyjęte podejście może poprawić ochronę zdrowia publicznego na poziomie krajowym, w szczególności poprzez kontrolowanie jakości produktów podejmowanych przez dużą liczbę ogół społeczeństwa oraz czy nowe strategie zapobiegania mogą ograniczyć wykorzystanie, ograniczyć przepływy dochodów i wzrost przestępczości zorganizowanej, uwolnić zdolności i zasoby w celu zmniejszenia podaży i zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz zmniejszyć kontakt między użytkownikami a środowiskami przestępczymi, który do tej pory był nieunikniony. W rzeczywistości obecna sytuacja nie jest zadowalająca z powodów przedstawionych powyżej i dlatego wydaje się sprawiedliwa, a nawet konieczna, aby rząd pracował nad znalezieniem rozwiązań, które są bardziej prawdopodobne do osiągnięcia pożądanych celów, w oparciu o uzasadnione dane naukowe.
Ocena naukowa będzie oparta na podstawowej analizie obecnej sytuacji, w okresie poprzedzającym realizację krajowego projektu pilotażowego. Dane bazowe zostaną następnie uzupełnione okresowymi analizami na okres powdrożeniowym, w ścisłej współpracy z interdyscyplinarnymi ekspertami, w celu 1) ustalenia, czy krajowy program projektu pilotażowego jest zgodny z jego wskaźnikami i celami, 2) monitorowania pojawiających się trendów i ich wpływu na zdrowie publiczne, w tym zmian w używaniu konopi indyjskich i zachowań związanych z używaniem, oraz 3) zdobycia nowej wiedzy opartej na dowodach.
W celu oceny i monitorowania wpływu krajowego projektu pilotażowego wybrano sześć podstawowych celów ze wskaźnikami pierwszego, drugiego i trzeciego priorytetu do oceny i monitorowania. Zostały one zidentyfikowane głównie przez grupę roboczą poprzez szeroko zakrojone poszukiwania literatury i we współpracy z EMCDDA w celu oceny sytuacji narkotykowej i potencjalnego wpływu różnych zmian prawnych i regulacyjnych.
Każdy wskaźnik związany z jednym z sześciu celów został oceniony, aby zobaczyć, w jakim stopniu krajowe źródła danych i informacji są obecnie dostępne, potrzebę danych międzynarodowych (EMCDDA, UNODC itp.), a także ramy czasowe gromadzenia danych (krótko-, średnio- lub długoterminowe) oraz ich znaczenie dla osiągnięcia celów przyszłego rozporządzenia. Proponuje się następujący niewyczerpujący wykaz kluczowych wskaźników epidemiologicznych:
- Identyfikacja i monitorowanie czynników związanych z używaniem konopi indyjskich, w tym motywacji psychospołecznych i uwarunkowań, np. postrzegania ryzyka, postaw i norm społecznych, czynników społeczno-ekonomicznych i zaburzeń zdrowia psychicznego
- Identyfikacja i monitorowanie rozpowszechnienia używania konopi indyjskich i wzorców ich używania wśród populacji ogólnej, w tym populacji wrażliwych (np. grupy o niskim statusie społeczno-ekonomicznym, młodzi ludzie, osoby doświadczające dyskryminacji ze względu na płeć, osoby ze współistniejącymi chorobami psychicznymi (zwłaszcza psychotycznymi) itp.)
- Monitorowanie rozpowszechnienia użytkowników konopi wysokiego ryzyka
- Monitorowanie leczenia i odsetek osób zażywających konopie indyjskie wysokiego ryzyka (konopie indyjskie jako główny produkt) rozpoczynających leczenie, zarówno pod względem dostępu, jak i wyników leczenia
- Identyfikacja i monitorowanie zmian w stosowaniu oraz możliwych skutków (w tym negatywnych skutków) związanych z rozpowszechnieniem stosowania innych kontrolowanych i regulowanych substancji psychoaktywnych (w tym alkoholu, tytoniu, leków i nielegalnych narkotyków, takich jak opioidy)
- Ocena i monitorowanie zachorowalności i działań niepożądanych związanych bezpośrednio i pośrednio ze stosowaniem konopi indyjskich
- Gromadzenie danych i monitorowanie korzystania z opieki zdrowotnej bezpośrednio i pośrednio związanego z używaniem konopi indyjskich (np. liczba epizodów nagłych wypadków medycznych i przyjęć do szpitala związanych z używaniem konopi indyjskich)
- Identyfikacja i monitorowanie społecznych (rodzinnych, zawodowych, prawnych) i ekonomicznych (utrata produktywności, zatrudnienie, porzucanie nauki itp.) konsekwencji używania konopi indyjskich
- Identyfikacja i monitorowanie konsekwencji przesunięcia działalności policyjnej
Wskaźniki te, zgodnie z celami projektu pilotażowego, pomogą dostarczyć obiektywnych i wiarygodnych informacji na temat używania konopi indyjskich, jej uwarunkowań i konsekwencji w celu oceny trendów i rozwoju podaży i popytu na konopie indyjskie. Prace te umożliwią przeprowadzenie analizy potrzeb w celu ułatwienia opracowania ukierunkowanych środków politycznych, w tym programów interwencji w zakresie zdrowia publicznego i porządku publicznego.
Ocena naukowa będzie wymagała jednego lub więcej krajowych badań metodą mieszaną w celu zebrania danych dotyczących wybranych wskaźników epidemiologicznych. Na przykład należy ustanowić ogólne badanie populacji (GPS) poświęcone zażywaniu i postrzeganiu narkotyków. Obecnie dostępne dane nie pozwalają na wystarczająco zniuansowaną ocenę zachowań i postrzegania związanych z używaniem narkotyków przed jakąkolwiek zmianą obecnych ram regulacyjnych, ani nie pozwalają na pomiar wynikającego z tego wpływu na te wskaźniki.
Ogólne badanie populacji mogłoby zatem obejmować i oceniać dużą liczbę wskaźników. Jednym z przykładów jest wskaźnik rozpowszechnienia używania konopi indyjskich w populacji ogólnej, dla którego zaleca się pomiar różnych wskaźników rozpowszechnienia używania konopi indyjskich, w tym częstości występowania przez całe życie, rozpowszechnienia w zeszłym roku i rozpowszechnienia w zeszłym miesiącu. Analiza nieużywania, przeszłego użycia i bieżącego użycia pozwoli zidentyfikować „nowych użytkowników”. Wpływ użytkowania będzie jednym z kluczowych wskaźników kierowania i dostosowywania planowanej polityki. Inne zmienne, które należy wziąć pod uwagę, to czynniki społeczno-demograficzne, wiek, w którym zaczyna się używanie konopi indyjskich, częstotliwość używania, czynniki psychospołeczne itp. Ogólne badanie populacji powinno zostać uzupełnione ukierunkowanymi badaniami, które dostarczają bardziej szczegółowych danych na temat obecnych użytkowników konopi indyjskich i (przyszłych) hodowców, np. nawyków użytkowników konopi, pobranych ilości, wzorców użytkowania (w tym metod przyjmowania konopi), rodzaju przyjmowanego produktu (dominującego CBD / dominujący THC), zamiarów uprawy roślin konopi w domu, źródeł pozyskiwania konopi indyjskich (prawnego kontra czarny rynek).
Ustanowienie reprezentatywnego ogólnego badania populacji uzupełnionego ukierunkowanymi badaniami zwiększy dostępność krajowych danych i statystyk dotyczących sytuacji narkotykowej. Zebrane informacje ułatwią badanie zjawiska narkotykowego, zrozumienie wpływu zmian w polityce związanej z narkotykami, identyfikację priorytetów i lepsze planowanie reakcji. Wreszcie, ogólne badanie populacji wesprze kluczowy wskaźnik EMCDDA dotyczący rozpowszechnienia i wzorców zażywania narkotyków, który umożliwia zbieranie i interpretację zharmonizowanych i wysokiej jakości danych europejskich.
Badanie to będzie wymagało reprezentatywnej dla kraju próby prawdopodobieństwa osób w wieku 15-64 lat i mieszkających w Luksemburgu. Wytyczne EMCDDA i europejskie kwestionariusze modelowe zostaną wykorzystane do opracowania kwestionariusza.
Badania ewaluacyjne pomogą ustalić punkt odniesienia konkretnych wskaźników, które są istotne w kontekście jeszcze niewdrożonych przepisów dotyczących konopi indyjskich. Na przykład konieczne będzie oszacowanie wzorców i nawyków konsumpcyjnych, motywacji, postaw i postrzegania ryzyka, zachowań podażowych oraz częstości występowania zaburzeń uzależniających związanych z konopiami indyjskimi.
Ponadto ważne jest monitorowanie trendów we wskaźnikach redukcji podaży i rynku nielegalnych substancji psychoaktywnych, w tym liczby konfiskat konopi indyjskich, skonfiskowanych ilości, cen ulicznych, rodzajów skonfiskowanych produktów z konopi indyjskich, stężenia THC i zanieczyszczeń w produktach z konopi indyjskich skonfiskowanych w Luksemburgu.[ 1] Ponadto monitorowane będą środki sądowe i karne, w tym liczba wezwów (aresztowań i zarzutów) za przestępstwa związane z konopiami indyjskimi. Oceniana zostanie również liczba śmiertelnych i niezakończonych zgonem wypadków drogowych oraz wykroczeń związanych z prowadzeniem pojazdów przez konopie indyjskie.
Analiza ścieków może stanowić dodatkowe źródło danych do zakwalifikowania, a nawet walidacji danych ankietowych.
Oprócz analizy wpływu na zdrowie publiczne zaleca się ocenę wpływu, przed i po projekcie pilotażowym, z ekonomicznego punktu widzenia. Ocena skutków ekonomicznych skupi się na podejściach do ekonomii zdrowia i badaniu kosztów zachorobę. Badanie to obejmie między innymi koszty dla sektora zdrowia (koszty bezpośrednie), wartość utraconej produktywności (koszty pośrednie) oraz koszty niematerialne.
Na koniec należy rozważyć ocenę procesu krajowego projektu pilotażowego dotyczącego legalnego dostępu do konopi indyjskich w celach niemedycznych. Ocena ta określi, czy różne elementy projektu pilotażowego zostały przeprowadzone zgodnie z planem (wierność) i czy jego cele zostały osiągnięte. Ocena procesu będzie ogólnie przeglądem doświadczeń zainteresowanych stron i pomoże określić, które elementy nowego projektu pilotażowego działają dobrze w praktyce, jak dobrze projekt pilotażowy osiąga swoje cele i które elementy powinny zostać zmodyfikowane w celu poprawy.
Ocena wszystkich aspektów sytuacji przed i po realizacji projektu pilotażowego dostarczy nowej wiedzy naukowej, teoretycznej i praktycznej na temat używania i regulacji konopi indyjskich. Projekt pilotażowy i jego wyniki powinny podlegać bieżącemu monitorowaniu i ocenom okresowym.
Temu procesowi oceny powinna towarzyszyć krajowa strategia badawcza, ewentualnie we współpracy z partnerami międzynarodowymi. W ten sposób Luksemburg przyczyni się do wysiłków międzynarodowej społeczności naukowej na rzecz poszerzenia wiedzy na temat wszystkich aspektów konopi indyjskich i poszerzenia literatury naukowej na ten temat, której wciąż brakuje. Takie podejście pomoże opracować programy interwencyjne (prewencyjne, edukacyjne, behawioralne, psychologiczne) oparte na protokołach naukowych i dowodach.
[1] Uwaga: Konfiska nie są szczególnie użyteczną miarą wielkości czarnego rynku. Prawdopodobnie będą one przede wszystkim miarą działalności policyjnej, a nie wielkości rynku, a wnioski, jakie można z nich wyciągnąć, mogą zostać zniekształcone przez niewielką liczbę znaczących konfiskat w danym okresie czasu.
2.5 PRODUKCJA
Import marihuany nie jest obecnie realną opcją. Konieczne będzie zatem od samego początku zaplanowanie utworzenia krajowego łańcucha produkcji i marketingu; biorąc pod uwagę obecny brak w Luksemburgu infrastruktury i doświadczenia w uprawie i produkcji konopi indyjskich w prawnych i kontrolowanych ramach i środowisku, wydaje się, że w tej chwili może to przedsięwzięcie długoterminowe.
Zaleca się, aby krajowa agencja kontrolna dla tego łańcucha produkcyjnego i marketingowego była odpowiedzialna za nadzór nad krajową produkcją i producentami oraz za zakup konopi indyjskich produkowanych w kraju. Ta opcja wydaje się najmądrzejszym wyborem w celu zapobieżenia sprzeczności poszukujących zysków firm z głównym celem zdrowia publicznego, jakim jest zmniejszenie negatywnych skutków ubocznych używania konopi indyjskich wśród całej populacji. Ta agencja krajowa musi być w stanie zapewnić produkcję wystarczającej ilości odmian konopi, aby uniemożliwić użytkownikom zwrot lub powrót na czarny rynek.
Podczas ustanawiania ram prawnych regulujących produkcję ważne będzie przeprowadzenie analizy rynku i ustalenie, czy oferta zaspokoi potrzeby użytkowników, aby uniknąć nadmiernej/niedoprodukcji, a nawet negatywnego wpływu na zmiany w sposobach przyjmowania leku. Cel ten można osiągnąć poprzez ograniczenie liczby wydanych pozwoleń na produkcję i/lub całkowitej dozwolonej produkcji producenta. Ponadto taki środek przyczyni się do złagodzenia ryzyka, że legalnie produkowana marihuana może zostać przekierowana na czarny rynek.
Na podstawie tych rozważań proponuje się, aby przedsiębiorstwom produkującym przyznano maksymalnie dwa pozwolenia na produkcję i mogły uzyskać nie więcej niż jedno pozwolenie na jeden zakład produkcyjny. Aby móc aplikować, firmy będą musiały spełnić wymagania jakościowe określone przez władze oraz warunki kwalifikowalności określone w specyfikacji. Pozwolenia zezwolią na uprawę, przetwarzanie i dystrybucję, pod pewnymi warunkami, konopi indyjskich do celów niemedycznych.
Biorąc pod uwagę szacowaną liczbę potencjalnych użytkowników i niewielkie rozmiary terytorium Luksemburga szacuje się, że dwa zakłady produkcyjne będą w stanie zaspokoić potrzeby krajowe. Ponieważ zrównoważona i gwarantowana produkcja i dostawa konopi indyjskich do celów niemedycznych jest kluczowym elementem późniejszego etapu projektu pilotażowego, etap ten nie może się rozpocząć, dopóki nie zostaną wprowadzone ramy prawne regulujące produkcję konopi indyjskich do celów medycznych.
Produkcja konopi indyjskich do celów medycznych jest szczególnie ważna w ramach holistycznego i proaktywnego podejścia, ponieważ obowiązujące powiązane ramy prawne będą zatem warunkiem wstępnym rozpoczęcia kolejnych etapów opisanych w pilotażowym projekcie legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych.
Ramy prawne regulujące produkcję konopi indyjskich do celów medycznych będą zatem służyć, później i po wprowadzeniu odpowiednich ram prawnych, jako podstawa regulacyjna, administracyjna i logistyczna ustanowienia produkcji konopi indyjskich do celów niemedycznych.
2.5.1 Odmiany produktu
Ważne jest, aby oferować zróżnicowaną gamę produktów na legalnym rynku, aby sprostać wymaganiom użytkowników. Odmiany produktu, które mogą być sprzedawane, powinny być określone w specyfikacji procedury przetargowej dotyczącej przyznawania pozwoleń na produkcję.
O produktach, które mają zostać uwzględnione, należy rozstrzygnąć na podstawie tego, co jest obecnie dostępne na czarnym rynku i ryzyka związanego ze stosowaniem różnych odmian konopi indyjskich. Zagrożenia te są ściśle związane ze stężeniami THC i CBD i pod silnym wpływem metody stosowanej do zażywania leku i przyjmowanej ilości.
Początkowo rozważana jest gama blatów kwiatowych konopi i produktów żywicznych. Niemniej jednak wydaje się właściwe zaopatrywanie przychodni w szereg odmian konopi (kilka proporcji THC/CBD i profile terpenów) oraz odpowiednie stężenia THC i CBD, aby zapewnić jak najmniejsze prawdopodobieństwo, że użytkownicy, nie mogąc legalnie znaleźć pożądanej odmiany na sprzedaż, zwrócą się lub wrócą na czarny rynek.
Ponadto, ponieważ niektóre techniki hybrydyzacji i ekstrakcji umożliwiają obecnie wytwarzanie odmian roślin lub produktów pochodnych zawierających bardzo wysokie stężenia THC (np. olej haszyszowy butanowy), odmiany i żywice dostarczane przez producentów muszą spełniać kryteria określone w specyfikacji. Produkcja i sprzedaż wstępnie zwiniętych papierosów (stawów), zawierających tytoń i konopie indyjskie lub tylko konopie indyjskie, musi być zabroniona.
2.5.2 Ogólne wymagania dla producenta do spełnienia
Zaleca się, aby producenci spełniali następujące minimalne kryteria (niewyczerpujący wykaz):
- Producent musi sporządzić propozycję projektu obejmującą działalność uprawową, obiekty po zbiorach, kontrole jakości, system zarządzania jakością i odmiany konopi (np. Stosunek THC/CBD i profil terpenowy), który chce uprawiać.
- Producent musi zagwarantować standardy jakości produktu – które nie zostały jeszcze określone – w całym łańcuchu produkcyjnym (uprawa, pakowanie, przechowywanie itp.).
- Producent jest odpowiedzialny za środki bezpieczeństwa, w szczególności całkowicie bezpieczne przechowywanie konopi indyjskich, i musi zapewnić bezpieczne i zdrowe środowisko pracy.
- Producent musi zobowiązać się do korzystania wyłącznie z oprogramowania śledzącego dostarczonego przez agencję kontrolną, zgodnie z definicją w punkcie 7, umożliwiającego śledzenie drogi obranej przez każdy gotowy produkt, tak aby zamknięty łańcuch produkcji konopi indyjskich mógł być odpowiednio monitorowany.
- Uprawa, suszenie i pakowanie produktu musi odbywać się w tym samym miejscu, aby uniknąć niepotrzebnego transportu.
- Producent musi zobowiązać się dołożenia wszelkich starań, aby zapobiec przestępczym zaangażowaniu w łańcuch produkcji i wprowadzania konopi indyjskich oraz nie uprawiać konopi innych niż ta, która ma być sprzedawana w przychodniach zatwierdzonych w ramach krajowego projektu pilotażowego.
- Producent nie będzie mógł sprzedawać online ani dostarczać do domów klientów.
- Należy przynieść każdy dostępny zasób, aby zapobiec eksportowi konopi indyjskich do celów niemedycznych.
- Producent musi spełniać rygorystyczne wymagania dotyczące niezawodności: operator, kierownik i personel muszą wykazać się wysokim stopniem integralności, który zostanie sprawdzony we współpracy z właściwymi organami; limity zawartości THC i CBD suchej masy – w określonym procencie, które mają zostać określone – muszą być wyraźnie oznaczone i przestrzegane.
- Produkcja produktów pochodzących z konopi indyjskich, których zawartość THC znacznie odbiega – co nie zostało jeszcze zdefiniowane – od poziomu określonego lub wymaganego w przepisach, należy uznać za poważne naruszenie warunków udzielenia pozwolenia.
- Producenci muszą wykazać, że istnieją środki umożliwiające proaktywne unikanie wytwarzania nadwyżek i umożliwienie bezpiecznego przechowywania nadwyżek w sposób zapewniający ich jakość, na przykład za pomocą chłodzenia. Środki te są konieczne, aby odpowiednio reagować na przypływy i przepływ rynku luksemburskiego, który jest z natury ograniczony.
- Producenci muszą, na wniosek krajowej agencji kontrolnej, przyznać inspektorom dostęp do reprezentatywnych próbek partii konopi, aby można ją było wysłać do niezależnego i zatwierdzonego przez państwo laboratorium w celu przeprowadzenia badań.
- Producenci muszą, stosując określone metody, które jeszcze nie zostały określone, zniszczyć:
- a) Związki lub produkty pochodne z partii konopi indyjskich lub pochodzące z partii, która nie spełnia wymagań kontroli jakości
- b) Akcje pozostające niesprzedane po upływie terminu ważności
- Producenci muszą spełniać pewne wymagania faworyzujące zakłady produkcyjne, które odpowiednio spełnią cele klimatyczne w odniesieniu do odnawialnych źródeł energii określone w umowie koalicyjnej na lata 2018-2023. W związku z tym specyfikacja określi jak na tyle nieokreślone wymagania w odniesieniu do samowystarczalności w zakresie energii odnawialnej oraz środków efektywności energetycznej i redukcji emisji.
- Warunki, na jakich producenci prowadzą działalność i zakładają działalność, muszą być uzgodnione z właściwymi organami (wpływ na środowisko, zaopatrzenie w wodę, usuwanie ścieków itp.).
- Producenci muszą być zarejestrowani w odpowiednim stowarzyszeniu handlowym.
2.5.3 Kontrole przechowywania i jakości
Grupa robocza uważa, że ważne jest wprowadzenie zabezpieczeń w celu zapewnienia zarówno jakości (na przykład zapasów konopi schłodzonych), jak i bezpieczeństwa produktu podczas jego przechowywania.
Przed uruchomieniem projektu pilotażowego proponuje się, aby każdy zakład produkcyjny zapewnił, że ma zapasową podaż równoważną jednemu cyklowi produkcyjnemu dla wszystkich uprawianych odmian. Konieczne będzie wprowadzenie wstępnego etapu i etapu dojrzałości rynkowej w celu dostosowania odpowiednich dostaw zapasowych.
Oprócz wymagań jakościowych dotyczących uprawy, należy również organizować niezależne kontrole jakości i analizy konopi. Umożliwia to przeprowadzenie kontroli, czy produkt spełnia wymagania jakościowe (zanieczyszczenia, zanieczyszczenia, środki ochrony roślin, regulatory wzrostu roślin itp.) i stężenia (THC i CBD). Ważne jest, aby w celu zapobieżenia konfliktom interesów, za te kontrole jakości ponosi certyfikowany niezależny organ. Równolegle konieczne będzie również zagwarantowanie przestrzegania odpowiednich najlepszych praktyk rolniczych.
2.5.4 Normy jakości produktów
Jakość marihuany do celów niemedycznych, która ma być produkowana przez wybranych producentów, powinna spełniać normy jakości, które zostaną określone w rozporządzeniu wielkiej edukacji.
Proponuje się, aby producenci byli zobowiązani do produkcji konopi indyjskich o jakości zgodnej z celami zdrowia publicznego i w celu stopniowejerozji czarnego rynku. Jednym z rezultatów tego wymogu jest to, że jakość będzie jednolicie nie do zarzutu i że nie będzie sporów dotyczących ochrony konsumentów polegających na krytyce, że produkty są gorszej jakości niż te występujące na czarnym rynku.
Normy produkcji i jakości powinny zostać opracowane w celu uwzględnienia następujących punktów (niewyczerpująca lista):
- Jasno określone normy rządowe ustalające górne limity lub niewykrywalne poziomy środków ochrony roślin, zanieczyszczeń i zanieczyszczeń:
- Zakaz stosowania jakichkolwiek środków ochrony roślin (pestycydów, fungicydów itp.) oraz regulatorów wzrostu roślin: Proponuje się zakazanie stosowania tych producentów i, jeśli to konieczne, zobowiązanie producentów do stosowania metod ekologicznych. Zalecana jest certyfikacja spełniająca wymagania norm rolnictwa ekologicznego.
- Produkcja spełniająca wymagania systemów zapewnienia jakości przemysłu spożywczego, gdzie okazuje się to korzystne dla produkcji konopi indyjskich do celów niemedycznych:
- Rozważ możliwość częściowego lub pełnego zastosowania dobrych praktyk rolniczych i zbiórki (GACP). Zawierają przepisy dotyczące bezpieczeństwa żywności, pakowania oraz środowiska pracy i warunków;
- Określ zarządzanie jakością.
2.5.5 Pojemnik i opakowanie
Producent powinien upewnić się, że pojemnik spełnia następujące wymagania i ma następujące cechy (wykaz wyczerpujący):
- Bycie hermetyczne
- Posiadanie haczyka zabezpieczającego przed dziećmi
- Nie wygląda atrakcyjnie dla dzieci
- Zapewnienie prawidłowego zachowania produktu
- Zapieczętowane, gdy produkt będzie gotowy do wysyłki do przychodni
- Uszczelnienie w taki sposób, że nie można go otworzyć bez uszkodzenia uszczelki, ale można ją ponownie zamknąć
- Będąc jednolitym i zawierającym ilość ważoną tak samo jak jeden ze środków, w których marihuana jest normalnie sprzedawana (1, 3 lub 5 gramów)
Wszystkie opakowania powinny być identyczne i należy stosować i przestrzegać zasady „zwykłego opakowania„.
Etykieta pojemnika powinna również zawierać następujące informacje (lista niewyczerpująca):
- Nazwa produktu
- Rodzaj produktu
- Nazwa producenta i dane kontaktowe
- Ilość w gramach
- Zawartość i stosunek THC i CBD: dodatki zawartości THC i CBD oraz stosunek obu substancji muszą być podane na sprzedawanych produktach, wraz z oceną ryzyka reprezentowaną przez kod koloru
- Uniwersalny symbol THC
- Numer partii
- Data przydatności/wygasnięcia
- Zalecenia dotyczące przechowywania
- Unikalny kod dla systemu monitorowania i śledzenia
- Wyniki analizy, szczegółowe informacje na temat obecności terpenów i sposobu uprawy)
- Znak jakości potwierdzający, że produkt został sprawdzony przez organ urzędowy
- Etykieta Made in Luxembourg
Pojemnik powinien również opatrzony następującymi ostrzeżeniami, na zasadzie rotacyjnej (lista niewyczerpująca):
- „Zawiera marihuanę”
- „Trzymaj poza zasięgiem dzieci”
- „Dymowanie marihuany jest najbardziej szkodliwym sposobem na jej przyjmowanie”
- „Nie prowadź pojazdu silnikowego ani nie używaj maszyn pod wpływem konopi indyjskich”
Instrukcje, w języku francuskim, niemieckim, angielskim i portugalskim, powinny być dołączone do pojemnika, w tym następujące informacje (niewyczerpująca lista):
- Zalecana(-e) metoda(y) podawania
- Przeciwwskazania
- Działania niepożądane
- Środki ostrożności dotyczące stosowania
- Dane kontaktowe monitorowania bezpieczeństwa leków
- Informacje o dostępie do usług leczenia
- Następujące ostrzeżenia:
- „Nie pal marihuany, czystej ani z tytoniem.”
- „Może wystąpić opóźnienie o dwie godziny lub więcej, zanim wystąpią efekty odurzające.”
- „Kobiety, które są w ciąży, karmią piersią lub zamierzają zajść w ciążę, są szczególnie narażone na ryzyko tego produktu.” Ewentualnie dodaj piktogram kobiety w ciąży w kręgu zakazu.
- „Zażywanie konopi indyjskich może prowadzić do nadużywania substancji i uzależnienia.”
Zaleca się, aby opakowania opracowane i wprowadzone do obrotu zgodnie z powyższymi wymaganiami były również zgodne z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym. Szczegółowe kryteria, które należy spełnić, powinny być określone w specyfikacji pozwolenia na produkcję.
2.6 TRANSPORT
Łańcuch dystrybucji, od producentów po przychodnie, powinien być zorganizowany przez producentów i przejrzysty, aby mógł być monitorowany i aby żadna marihuana nie mogła trafić w ręce przestępcze. Kryteria kwalifikowalności przewoźników zostaną określone w regulaminie.
Liczba przystanków podczas transportu musi być ograniczona do absolutnego minimum, aby zmniejszyć wszelkie ryzyko zniknięcia marihuany z zamkniętego łańcucha dystrybucji.
2.7 SPRZEDAŻ I DYSTRYBUCJA
Proponuje się skłonięć się do organu publicznego zajmującego się działalnością dystrybutorów konopi indyjskich do celów niemedycznych. Intencją jest uniknięcie ryzyka, że marketing produktów z konopi indyjskich, nawet przy ścisłej kontroli prawnej, wprowadzi dążenie firm do zysku w konflikt z głównym celem zdrowia publicznego, jakim jest zmniejszenie negatywnych skutków ubocznych używania konopi indyjskich wśród całej populacji.
Grupa robocza jest zdania, że przychodnie publiczne częściej przestrzegają innych ograniczeń regulacyjnych nałożonych przez państwo i są najlepiej przygotowane do zapewnienia zarówno sprzedaży, jak i wykwalifikowanej kadry, która będzie, najlepiej jak potrafiła, dążyć do osiągnięcia celów realizowanych w ramach projektu pilotażowego.
Przychodnie publiczne mają wiele zalet:
- Niezależna, strategiczna identyfikacja konkretnych lokalizacji przychodni
- Szybka, zharmonizowana i jednoczesna adaptacja przychodni w przypadku potencjalnych zmian wprowadzanych podczas projektu pilotażowego
- Łatwość wdrażania zaleceń dotyczących między innymi profilaktyki i promocji zdrowia
- Brak presji handlowej i ich negatywne skutki uboczne
- Brak konkurencji między przychodniami
- Łatwiejsze ustalanie cen i dostosowywanie w odpowiedzi na reakcje i strategie handlowe z czarnego rynku
Proponuje się zatem utworzenie 14 przychodni, przynajmniej na początkowym etapie. Punkt (a) tego rozdziału określa dokładny rozkład tych przychodni, na podstawie populacji rezydentów na kanton. Aby zapobiec „turystyce konopi” do celów niemedycznych w Luksemburgu, dystrybucja ta będzie musiała być dość równa, zarówno pod względem geograficznym, jak i populacji. Do pewnego stopnia lokalizacje 14 przychodni zostaną również częściowo określone na podstawie gęstości zaludnienia według miejsca pracy i tras dojazdowych.
Przychodnie muszą być używane wyłącznie do sprzedaży marihuany w celach niemedycznych. Państwo lub firmy należycie przez nie licencjonowane będą wyłącznymi dostawcami przychodni, po cenie ustalonej przez państwo. Cena ta obejmie pakowanie i bezpieczny transport do przychodni. Żaden inny dostawca konopi indyjskich do celów niemedycznych nie będzie tolerowany; jeśli inni dostawcy będą używani, postępowanie cywilne i/lub karne zostanie wszczęte niezwłocznie.
Jedynymi osobami uprawnionymi do zakupu marihuany w celach niemedycznych będą mieszkańcy w wieku 18 lat lub starsi. Prawo klientów do zakupu zostanie zweryfikowane za pomocą systemu informacyjnego dostarczonego przez Rządowe Centrum Informatycznego Luksemburga (CTIE). System ten będzie składał się z bezpiecznego terminala, systemu skanowania kodów kreskowych zawartych na opakowaniu i powiązanych systemów, takich jak bezpieczne połączenie z Krajowym Rejestrem Osób Fizycznych (RNPP), specyficznej aplikacji do wprowadzania ilości zakupionych przez klientów oraz sprawdzania w czasie rzeczywistym, czy miesięczna objętość na mieszkańca pełnoletu pełnoletowego została przekroczona. Żaden inny system informacyjny ani oprogramowanie nie może być używane na terminalu dostarczonym przez CTIE. CTIE przeprowadzi konserwację zapobiegawczą i naprawczy, a wszelkie błędy operacyjne muszą zostać zgłoszone jej tak szybko, jak to możliwe. Telefoniczne i zdalne wsparcie będą dostępne w godzinach pracy przychodni. Aby zminimalizować ryzyko włamania do systemu komputerowego, wybrani wykonawcy muszą mieć bezpieczne połączenia telefoniczne i internetowe. Państwo, za pośrednictwem CTIE lub jednego z jego wyspecjalizowanych dostawców, zastrzega sobie prawo do przeprowadzenia testów penetracyjnych, zaplanowanych lub niezapowiedzianych, w celu sprawdzenia bezpieczeństwa linii telefonicznych i połączeń internetowych. Testy te będą odbywać się przed zainstalowaniem wyżej wymienionego terminala i co najmniej raz w roku.
Klienci muszą być bezpieczni w przychodniach, a nieruchomość, którą zawierają punkty sprzedaży, musi być zabezpieczona. Przynajmniej strażnik musi być obecny w przychodni w godzinach pracy i w czasie jej zamknięcia. Towar musi być umieszczony w pomieszczeniach ściennych, z odpowiednimi systemami kontroli higrometrii i temperatury. Klienci będą mogli płacić za swoje zakupy wszelkimi prawnie dozwolonymi środkami. Przychodnie muszą zatem zapewnić usługę cash-in-transit, aby zapobiec gromadzeniu dużych sum gotówki, które w połączeniu z wartością zapasów konopi indyjskich do celów niemedycznych mogłyby uczynić przychodnię celem przestępców, w tym zorganizowanych grup przestępczych. W związku z tym specyfikacja określi minimalne i maksymalne poziomy zapasów konopi indyjskich do celów niemedycznych. W specyfikacji państwo ustali rodzaj pomieszczeń, w których mogą pomieścić przychodnie z konopiami indyjskimi do celów niemedycznych oraz wszystkie szczegóły dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa tych przychodni. Przychodnie powinny być otwarte od 12.00 do 20.00 od poniedziałku do soboty, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy.
Przychodnia może zostać oficjalnie otwarta dopiero po pełnym sprawdzeniu przez właściwe służby państwowe. Takie kontrole, niezapowiedziane lub regularne, będą również przeprowadzane na podwykonawcach wybranych wykonawców, takich jak firmy ochroniowe lub sprzątające. Ponadto zostaną przeprowadzone inne niezapowiedziane kontrole, na przykład systemów bezpieczeństwa pomieszczeń, jakości przechowywania konopi indyjskich do celów niemedycznych oraz zgodności z obowiązkami przychodni.
Odbędzie się kontrola obecności wystarczającej liczby dokumentów profilaktycznych i podnoszących świadomość. W związku z tym państwo lub upoważniona organizacja dostarczy wybranym przychodniom wszystkie materiały niezbędne do wykonywania niezbędnych zadań profilaktycznych i podnoszących świadomość. Pracownicy wybranych koncesjonariuszy zostaną przed otwarciem przychodni należycie przeszkoleni w zakresie najlepszego sposobu wykonywania tych zadań. Przychodnia będzie musiała być obsadzona przez co najmniej trzy osoby o każdej porze dnia, aby można było wykonać wszystkie zadania związane z zapobieganiem, podnoszeniem świadomości, sprzedażą i administrację.
2.7.1 Geograficzne rozmieszczenie przychodni
Rozmieszczenie geograficzne przychodni ma być rozliczane przez instytucję właściwą na podstawie kryteriów; zarówno instytucja, jak i kryteria nie zostały jeszcze określone. Ogólnie rzecz biorąc, zaleca się ograniczenie liczby, gęstości (geograficznej i populacyjnej) oraz rodzaju przychodni.
W kontekście krajowego projektu pilotażowego proponuje się utworzenie jednej przychodni w każdym z następujących kantonów, aby zapewnić krajowy zasięg reprezentatywny dla gęstości zaludnienia.
- 1 przychodnia w kantonie Diekirch
- 1 przychodnia w kantonie Grevenmacher
- 1 przychodnia w kantonie Capellen
- 4 przychodnie w kantonie Luksemburg
- 4 przychodnie w kantonie Esch-sur-Alzette
- 1 przychodnia w kantonie Mersch
- 1 przychodnia w kantonie Remich
- 1 przychodnia w kantonie Redange
Po krajowym projekcie pilotażowym możliwe będzie dostosowanie liczby przychodni do popytu.
Jeśli chodzi o dystrybucję przychodni, konieczne będzie również rozważenie faktu, że wiele osób jest w stanie lub zobowiązanych do dokonywania zakupów w kantonie, w którym pracują, niekoniecznie w kantonie zamieszkania.
W odniesieniu do lokalizacji przychodni w wybranych kantonach należy rozważyć ustanowienie pewnych wymagań w odniesieniu do warunków zakładania przychodni (na przykład wymagane odległości od placówek oświatowych, model opieki, łatwy dostęp dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej itp.).
2.7.2 Obowiązki, które muszą spełniać przychodnie
Zaleca się wykluczenie opcji sprzedaży online i dostaw do domu.
Wszystkie przychodnie powinny spełniać następujące wymagania (lista niewyczerpująca):
- Oferowane produkty muszą być kupowane wyłącznie od krajowych producentów zatwierdzonych przez władze publiczne.
- Przychodnia nie może trzymać pod ręką więcej niż dozwolony zapas.
- Każda przychodnia powinna ocenić swoje zapasy pod ręką na podstawie potrzeb.
- Przychodnia musi wywiązać się ze swoich obowiązków w zakresie informacji o produkcie i profilaktyce.
- Przychodnia może sprzedawać tylko dozwolone produkty z konopi indyjskich. Przychodnie muszą sprawdzić, czy są uprawnione do sprzedaży akcesoriów do konopi indyjskich.
- Sprzedaż alkoholu jest surowo zabroniona.
- Przychodnia odpowiada za przechowywanie produktów w sposób zachowujący ich jakość, czyli w środowisku kontrolowanym temperaturą i wilgotnością.
- Przychodnia musi zapewnić, że jej klienci mogą używać gotówki lub kart bankowych do kupowania produktów z konopi indyjskich.
- Przychodnia musi zapewnić bezpieczne przechowywanie swoich produktów oraz zagwarantować bezpieczne i zdrowe środowisko pracy.
- Przychodnia musi spełniać wymagania dotyczące jakości sprzedaży.
- Przychodnia musi spełniać rygorystyczne wymagania dotyczące niezawodności.
- Przychodnia musi zarejestrować wszystkich klientów i sprawdzić ich prawo do zakupu marihuany.
- Przychodnia musi zapewnić, że maksymalne ilości dostarczane co miesiąc nie zostaną przekroczone. Biorąc pod uwagę sytuację narodową, zaleca się miesięczny limit 30 gramów suszonej marihuany na klienta.
- Przychodnia musi zapewnić, za pomocą wspólnego systemu komputerowego, że dzienny limit 5 gramów na klienta nie zostanie przekroczony.
- Przychodnia musi upewnić się, że na jej terenie nie używa się marihuany.
- Przychodnia musi zrobić wszystko, co w jej mocy, aby jej działalność nie powodowała problemów (hałas, ściółka itp.) w jej pobliżu.
- Przychodnia musi przestrzegać obwodu ustalonego w specyfikacji w odniesieniu do bliskości szkół, klubów młodzieżowych, domów opieki, domów opieki itp.
- Przychodnia musi zobowiązać się do niewstawiania na rynek ani nie oferowania wstępnie zwiniętych papierosów (stawów) z konopi indyjskich. Sprzedaż tytoniu, w tym akcesoriów związanych z tytoniem, będzie zabroniona.
- Klienci muszą być zachęcani do preferowania wdychania oparów konopi za pomocą waporyzatorów i ograniczenia palenia marihuany (czystej lub zmieszanej z tytoniem). Przychodnie powinny być zatem uprawnione do sprzedaży waporyzatorów.
- Personel przychodni nie może w żaden sposób przetwarzać ani obsługiwać produktów przeznaczonych do sprzedaży. Zakaz ten nie dotyczy prezentacji próbek o gramach nie większej niż 20 gramów, udostępnionych przez producentów, aby klienci mogli ocenić produkty przeznaczone do sprzedaży.
- Przychodnia musi upewnić się, że nikt nie otwiera opakowania produktu na terenie obiektu.
- Nierezydenci i osoby poniżej 18 roku życia będą miały zakaz wstępu do przychodni.
- Przychodnie muszą mieć ograniczone godziny i dni robocze. Zaleca się, aby przychodnie były otwarte od poniedziałku do soboty w godzinach od 12.00 do 20.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy.
- Przychodnie nie mogą wyświetlać reklam promujących lub zachęcających do używania konopi indyjskich. Podmioty gospodarcze nie mogą uczestniczyć w żadnych działaniach promujących i reklamujących konopie indyjskie w celach niemedycznych, w tym sponsorowaniu wydarzeń i uczestnictwie w wydarzeniach, konwencjach, targach itp. związanych z promocją konopi indyjskich i produktów z niej pochodzących. Cel przychodni nie może być widoczny z zewnątrz, innymi słowy, nie powinny wyświetlać żadnych reklam, które mogłyby zachęcać do używania konopi indyjskich.
- Przychodnia może jednak bardzo wyraźnie wyświetlać na swoim terenie materiały dostarczone przez państwo lub organ upoważniony, takie jak ostrzeżenia zdrowotne, literatura edukacyjna oraz dane kontaktowe służb konsultacyjnych i terapeutycznych.
- Przychodnia jest zobowiązana do jasnego wyjaśnienia w swojej siedzibie, w jaki sposób i dlaczego dane osobowe klientów, które są rejestrowane, będą przetwarzane, zgodnie z obowiązującymi przepisami o ochronie danych.
2.7.3 Zarządzanie zapasami w przychodniach
- Każda przychodnia jest odpowiedzialna za rejestrowanie, za pomocą przydzielonego unikalnego kodu, wszystkich otrzymanych produktów.
- Przychodnia nie jest uprawniona do posiadania więcej niż dozwolone zapasy. Niezbędne zapasy konopi zależą od średniej sprzedanej ilości; należy pamiętać, że średnie te mogą się różnić w zależności od przychodni, a w szczególności od jej lokalizacji. Zaleca się ustawienie maksymalnego poziomu zapasów dla każdej przychodni na takim poziomie, aby marihuana nie była dostarczana częściej niż raz dziennie; innymi słowy, zapasy powinny być wystarczające na co najmniej jeden dzień i nie więcej niż sześć danych dni roboczych.
- Należy określić warunki bezpieczeństwa (strongroom z monitorowanym wejściem).
2.7.4 Rola ceny sprzedaży
Ustanowienie uczciwej ceny za odmiany i produkty sprzedawane przez przychodnie prawnicze jest równie trudne, jak kluczowe. Celem jest uczynienie produktów na czarnym rynku mniej atrakcyjnymi, ale bez zachęcania członków społeczeństwa do używania, a nawet do rozpoczęcia używania legalnie sprzedawanej marihuany. Dyskusje z przedstawicielami innych krajów, w których istnieją doświadczenia w tym zakresie, powinny pomóc w znalezieniu rozwiązania tego problemu, choć należy pamiętać o wyjątkowej sytuacji Luksemburga (np. siła nabywcza, aktualne ceny na krajowym czarnym rynku).
Krajowa agencja kontroli powinna ustalić cenę, która nie powinna być ani zbyt wysoka, ani zbyt niska. Zbyt wysoka cena może zachęcić użytkowników do kupowania tańszych produktów na czarnym rynku. O ile to możliwe, cena powinna kierować się ceną czarnego rynku. Konieczna będzie regularna ocena. Mechanizm ustalania cen powinien oferować elastyczność niezbędną do dostosowania go zgodnie ze zmianami na czarnym rynku.
Należy przeprowadzić dogłębną analizę obowiązujących podatków. W stosownych przypadkach podatki będą kierować się prawodawstwem UE i konwencją belgijsko-luksemburską unii gospodarczej. Poziom opodatkowania jest zmienną istotną z punktu widzenia polityki zdrowia publicznego i powinien umożliwiać osiągnięcie, w jak największym stopniu, realizowanych celów (patrz rozdział I.3).
Jak określono w umowie koalicyjnej, grupa robocza zaleca, aby „w inwestowaniu przychodów generowanych przez sprzedaż konopi należy nadać priorytet profilaktyce, podnoszeniu świadomości i leczeniu w odniesieniu do ogromnej liczby osób uzależnionych”. Niemniej jednak interwencje w zakresie zdrowia publicznego, prace administracyjne, działania egzekucyjne i badania muszą być finansowane zgodnie z potrzebami, a nie zależne od sprzedaży.
Niższa cena mogłaby początkowo pomóc uniknąć powtarzania się doświadczeń obserwowanych w niektórych innych krajach, gdzie wysoka cena i niedobór legalnych produktów przyniosły korzyści istniejącemu czarnemu rynkowi.
Strategia cenowa musi umożliwiać właściwym organom zniechęcenie do używania konopi indyjskich o wysokiej zawartości THC, co stanowi zwiększone zagrożenie dla zdrowia. Dlatego należy rozważyć opcję progresywnej i zmiennej ceny, która wzrasta wraz z zawartością THC.
Maksymalizacja wpływów podatkowych nie może być uważana za cel sam w sobie. Dochody podatkowe należy ostatecznie uznać za dodatkową korzyść, która pozytywnie przyczynia się do inwestycji w zdrowie publiczne.
[1]Kugener, T., Berndt, N. & Seixas, R. (rękopis w przygotowaniu). Enquête Européen sur les Drogues au G.D. de Luxembourg 2021. Luksemburski Krajowy Punkt Centralny EMCDDA, Departament Epidemiologii i Statystyki w Dyrekcji Zdrowia: Luksemburg.
2.8 KONTROLE W ŁAŃCUCHU PRODUKCJI I WPROWADZANIA DO OBROTU KONOPI INDYJSKICH
2.8.1 Krajowa agencja kontroli
Zgodnie z artykułami 23 i 28 Jednolitej Konwencji Narodów Zjednoczonych o środkach odurzających z 1961 r., zmienionej protokołem z 1972 r., którego Luksemburg jest sygnatariuszem, każda strona Konwencji, która zezwala na uprawę konopi indyjskich do produkcji konopi indyjskich lub żywicy konopnych do celów przemysłowych (włókno i nasiona), jest zobowiązana do ustanowienia i utrzymania „jednej lub więcej agencji rządowych” w celu stosowania systemu kontroli przewidzianego w artykule 23 Konwencji w odniesieniu do kontroli maku opiumowego.
Dlatego ustanowienie właściwej agencji rządowej jest wymagane na mocy prawa międzynarodowego. Konieczne będzie jasne zdefiniowanie ministerstwa, któremu podlega krajowa agencja kontroli, wraz ze makijażem i obowiązkami agencji, oraz ustalenie podstawy prawnej wymaganej do jej utworzenia i działania.
2.8.2 Zarządzanie
Trzeba będzie zdecydować, które organy publiczne będą wspólnie pełnić rolę krajowej agencji kontrolnej dla łańcucha produkcji i marketingu konopi indyjskich. Dodatkowe zasoby będą musiały zostać przydzielone, jeśli różne zadania związane z tymi obowiązkami kontrolnymi i regulacyjnymi mają być odpowiednio wykonywane. Należy powołać komitet monitorujący, aby wspierać i nadzorować rozwój oraz zapewnić osiągnięcie realizowanych celów, jak opisano w rozdziale I.3.
2.8.3 Dystrybucja i cła
Obowiązki krajowej agencji kontrolnej mogą być rozdzielane między kilka organów publicznych, które będą ustalane stopniowo we właściwym czasie.
2.9 SYSTEM ŚLEDZENIA[1]
Proponuje się opracowanie platformy obliczeniowej[2], która umożliwi monitorowanie całej podróży produktu pochodzącego z konopi indyjskich od producenta do użytkownika, za pośrednictwem przychodni. Rejestrując każdy etap podróży i status produktu, system ten umożliwi śledzenie pochodzenia każdego produktu z konopi indyjskich i obranej przez niego trasy, dzięki czemu zamknięty łańcuch produkcji i marketingu konopi będzie mógł być odpowiednio monitorowany. Produktom zostanie przypisany unikalny kod, aby partia mogła zostać zidentyfikowana. W Kanadzie i kilku stanach USA system seed-to-sale jest już w użyciu i okazał się niezawodny.
2.9.1 Na poziomie produkcji
- Producenci muszą zarejestrować swoje produkty po ich zapakowaniu, aby ich zapasy mogły być śledzone.
- Produkty muszą być zarejestrowane przed transportem i podczas dostawy do przychodni, aby zagwarantować, że żadne produkty nie znikną w tranzycie.
2.9.2 Na poziomie przychodni
Grupa robocza zaleca, aby architektura[1] systemu śledzenia i krajowej bazy danych umożliwiała śledzenie produktu przez cały czas i sprawdzanie, czy klient jest uprawniony do wejścia do przychodni i zakupu produktu.
Przychodnie będą pełnić rolę podmiotu przetwarzającego dane i dlatego muszą ściśle przestrzegać obowiązków określonych przez administratora danych, którym będzie krajowa agencja kontroli.
Identyfikacja klientów w przychodniach wymaga od dostawców zarejestrowania klientów w systemie, który został wprowadzony i jest nadzorowany przez krajową agencję kontroli.
System musi mieć połączenie w tle z Krajowym Rejestrem Osób Fizycznych (RNPP), aby można było zweryfikować, czy klient jest zarówno rezydentem Luksemburga, jak i jest wymaganym wiekiem do wejścia do przychodni i zakupu produktu.
Ponadto musi mieć drugie połączenie z centralną bazą danych, aby umożliwić jej sprawdzenie, czy klient przekroczył dozwoloną miesięczną ilość.
Sprzedawcy nie będą mieli bezpośredniego dostępu do różnych wyżej wymienionych baz danych; system pozwoli im tylko sprawdzić, czy warunki zawieszające zostały spełnione, czy nie. Sprzedawcy mogą kontynuować sprzedaż produktu tylko wtedy, gdy wszystkie trzy warunki zostały spełnione. Sprzedawcy muszą zatem zeskanować każdy sprzedany produkt (opakowanie), aby każda sprzedaż została zarejestrowana w krajowej bazie danych.
Wszystkie dane osobowe będą pseudonimizowane i przechowywane w krajowej bazie danych przez maksymalnie dwa lata. Krajowa agencja kontroli nie będzie w stanie w żadnym momencie odkryć tożsamości klienta.
Organ pełnijący rolę zaufanej strony trzeciej musi zostać nazwany i będzie odpowiedzialny za pseudonimizację wszystkich danych przed ich przesłaniem do właściwego organu.
Następujące dane osobowe będą rejestrowane, maksymalnie przez dwa lata, w krajowej bazie danych:
Dla każdego produktu:
- nazwa produktu
- rodzaj produktu
- nazwa producenta
- ilość w gramach
- numer partii z datą przydatności/wygaśnięcia
- unikalny kod i historia śledzenia
Dla każdej sprzedaży:
- pseudonim klienta
- wiek klienta
- unikalny kod produktu
- seks klienta
- kanton zamieszkania
- Lokalizacja przychodni
Jeśli chodzi o zarządzanie ochroną danych, proponuje się, aby proces sprzedaży konopi indyjskich w celach niemedycznych przebiegał na następujących etapach:
- Potencjalny nabywca odwiedza przychodnie.
- Kupujący przedstawia dokument tożsamości sprzedawcy w przychodni.
- Sprzedawca sprawdza, czy wygląd potencjalnego nabywcy pasuje do osoby wskazanej (na zdjęciu) w przedstawionym dokumencie tożsamości.
- Po sprawdzeniu tożsamości kupującego sprzedawca koduje pełne imię i nazwisko potencjalnego nabywcy oraz datę urodzenia w oprogramowaniu przychodni.
- Zakodowane dane są wysyłane do zaufanej strony trzeciej za pośrednictwem terminala przychodni.
- Zaufana strona trzecia sprawdza otrzymane dane w RNPP i zbiera dane niezbędne do sprawdzenia kryteriów kwalifikowalności (wiek i kraj zamieszkania).
- Zaufana strona trzecia generuje pseudonim dla osoby sprawdzona.
- Pseudonim i dane niezbędne do sprawdzenia kryteriów kwalifikowalności są przesyłane przez zaufaną stronę trzecią do podmiotu przetwarzającego dane za pośrednictwem monitora przychodni.
- Podmiot przetwarzający dane sprawdza otrzymane informacje pod kątem kryteriów kwalifikowalności i przesyła zgodę lub odmowę sprzedaży danemu pseudonimowi do monitora przychodni.
- Sprzedawca otrzymuje wiadomość o zatwierdzeniu lub odmowie na monitorze przychodni.
- W przypadku zatwierdzenia sprzedawca kończy sprzedaż i przesyła powiązane dane do podmiotu przetwarzającego dane za pośrednictwem terminala przychodni w celu zarejestrowania w bazie danych monitorowania klientów.
Zaleca się przechowywanie pseudonimizowanych danych przez dwa lata, a następnie anonimizacja. Dane zostaną wykorzystane do przeprowadzenia badań statystycznych. Pseudonimizacja może zostać odwrócona tylko przez zaufaną stronę trzecią i będzie to wymagało nakazu sądowego.
[1] Patrz załącznik 2.
[2] W ramach procesu sporządzania tego projektu noty koncepcyjnej Dyrekcja Zdrowia przeprowadziła ocenę wpływu przetwarzania danych osobowych na ochronę danych.
2.10 SYSTEM NADZORU
2.10.1 Na etapie produkcji
Należy podjąć następujące kroki, aby zapobiec na przykład trafieniu konopi indyjskich w ręce przestępców:
- Bezpieczne zakłady produkcyjne i obiekty, ze szczególnym uwzględnieniem magazynowania
- Rygorystycznie sprawdzaj uprawiane rośliny (np. poprzez liczenie i etykietowanie roślin, ważenie produktów w kilku punktach, przez uszczelnianie opakowań itp.)
- W miarę możliwości uprawiaj, susz i pakuj marihuanę w jednym miejscu, aby zminimalizować postoje podczas transportu
- Zapewnienie przestrzegania zasad określonych w rozdziale II.3 („Produkcja”)
2.10.2 Na etapie transportu
Pod względem zarządzania ryzykiem jest to najbardziej wrażliwy etap, ze względu na ryzyko kradzieży lub kradzieży pojazdu Producent jest odpowiedzialny za dystrybucję i musi, aby zapewnić wystarczające kryteria bezpieczeństwa, aby zagwarantować integrację zamkniętego łańcucha produkcji i wprowadzania konopi indyjskich, ustanowić następujące kwestie:
- Bezpieczny, możliwy do śledzenia transport nieoznakowanym pojazdem z powiadomieniem o dostawie
- Status, wyposażenie i szkolenie asystenta kierowcy
- Warunki załadunku i rozładunku
2.10.3 Na etapie sprzedaży
Przychodnie muszą zapewniać bezpieczne środowisko pracy i bezpieczne przechowywanie. Muszą być spełnione następujące warunki:
- Przechowywanie w sali o ograniczonym dostępie
- Obecność ochroniarza
2.10.4 Pracownicy produkcji i sprzedaży
Osoby zatrudnione w produkcji i sprzedaży muszą spełniać rygorystyczne wymagania dotyczące niezawodności: operator, kierownik i personel muszą wykazać się wysokim stopniem uczciwości, który zostanie sprawdzony we współpracy z właściwymi organami.
Przepisy zostaną przewidziane dla sankcji administracyjnych i karnych.
2.11 KARY
Obecne ustawodawstwo dotyczące narkotyków w Luksemburgu opiera się na ustawie z dnia 19 lutego 1973 r. o sprzedaży leków i zwalczaniu narkomanii, z późniejszymi zmianami. Ten akt prawny reguluje produkcję, używanie, posiadanie, dostawę, sprzedaż i handel kontrolowanymi narkotykami. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 znacząco zmieniła ramy prawne w Luksemburgu, wprowadzając po raz pierwszy zróżnicowanie kar ze względu na rodzaje substancji. W związku z tym istnieją już przepisy dotyczące konopi indyjskich i częściowo różnią się od przepisów dotyczących innych nielegalnych narkotyków. Od 2001 r. nie ma przepisu na kary pozbawienia wolności za zwykłe używanie konopi indyjskich lub posiadanie jej do użytku osobistego; mogą być nakładane tylko grzywny karne. Jednak sprzedaż marihuany oraz jej import, eksport lub używanie, gdy towarzyszą im okoliczności obciążające, podlegają surowym sankcjom karnym.
W stosowanej od tego czasu polityce kryminalnej przyjęto pragmatyczne podejście do tej sprawy, skupiające się na traktowaniu użytkowników, a nie ich karaniu. Zgodnie z tą polityką ci, którzy po prostu używają marihuany, już korzystają z korzystniejszego reżimu prawnego.
W ramach obecnej polityki ochrony młodzieży szereg ofert wsparcia psychospołecznego i terapeutycznego jest obecnie udostępniany na poziomie krajowym młodym ludziom, ich rodzinom i dotkniętym instytucjom w przypadkach stosowania legalnych i nielegalnych substancji psychoaktywnych przez osobę poniżej 21 roku życia. Zgodnie z ustawą z 1973 r., z późniejszymi zmianami, prokurator ma prawo zakończyć wszelkie postępowania przeciwko uzależnionym, którzy zgodzą się na poddanie się programowi leczenia uzależnień. W 2001 roku wprowadzono również ramy prawne dla zastępczych terapii narkotykowych uzależnień; takie metody leczenia były wcześniej tolerowane, ale nielegalne. W ramach prac legislacyjnych nad wdrożeniem tej notatki koncepcyjnej należy dalej dopracować ustalenia, aby należycie uwzględnić projekt pilotażowy i reformę prawa karnego w odniesieniu do małoletnich.
Skuteczne działanie systemu, który ma być wdrożony zgodnie z niniejszą notą koncepcyjną, wymaga spójnego pakietu skutecznych, dostosowanych, proporcjonalnych i odstraszających kar. W tym celu zostaną użyte zarówno kary administracyjne – takie jak administracyjne grzywny lub cofnięcie koncesji i zezwoleń na polecenie krajowej agencji kontrolnej – jak i sankcji karnych wymierzonych przez właściwe sądy karne.
2.11.1 Kary administracyjne
Poniżej znajduje się niewyczerpująca lista kar administracyjnych:
- Administracyjne kary pieniężne w przypadku niewypełnienia przez producentów lub przychodnie swoich obowiązków, na przykład poprzez trzymanie ilości przekraczających dozwolone maksimum; grzywny te mogłyby zostać podwojone w przypadku powtórzenia się takiego uchybienia
- Zamknięcie (tymczasowe lub stałe) przychodni lub lokalu produkcyjnego
- Cofnięcie przez krajową agencję kontroli zezwolenia na przychodnie lub lokal produkcyjny
- Administracyjne kary pieniężne w przypadku posiadania przez osobę pełnoletność posiadającą ilości konopi przekraczające dozwolone maksymalnie 5 gramów lub używania konopi indyjskich w miejscach publicznych
- zakaz (tymczasowy lub stały) dostępu do punktów sprzedaży
2.11.2 Sankcje karne
Biorąc pod uwagę, że pilotażowy projekt dostępu do konopi indyjskich w celach niemedycznych będzie rósił podżeganie do elementów przestępczych do nadrobienia, w inny sposób, utraconych zysków, ważne jest, aby nie łagodzić egzekwowania prawa w odniesieniu do narkotyków, w szczególności w odniesieniu do nielegalnej produkcji, uprawy i handlu konopiami indyjskimi i innymi nielegalnymi narkotykami.
Zdrowie i bezpieczeństwo publiczne muszą być chronione poprzez wzmocnienie ustawodawstwa i działań podjętych w celu skutecznego karania i reagowania na poważne przestępstwa związane z konopiami indyjskimi, w szczególności sprzedaż marihuany w sposób niedozwolony przez prawo.
Sprzedaż marihuany nielecznicza nieletnim lub nierezydentom i dzielenie się nią z takimi osobami musi być zabroniona i podlegać odstraszającym sankcjom karnym, w tym wyrokom pozbawienia wolności.
W kontekście projektu ustawy wdrażającej ten projekt notatki koncepcyjnej wszystkie obecne sankcje karne zostaną poddane krytycznej ocenie, w szczególności te za naruszenie zakazów nielegalnej sprzedaży, produkcji i handlu konopiami indyjskimi (z legalnego łańcucha produkcji i wprowadzania konopi indyjskich lub z innego miejsca), w celu ustanowienia spójnego i odpowiedniego zestawu powiązanych sankcji karnych.
Rząd, gminy, organy ścigania i właściwe organy są odpowiedzialne za monitorowanie i nadzorowanie przestrzegania obowiązujących przepisów i obowiązujących przepisów.
Ogólnie rzecz biorąc, ustawa musi zawierać co najmniej następujące przepisy:
- Zezwolenie na posiadanie, prywatnie i publicznie, ilości konopi do 30 gramów, wyłącznie w zapieczętowanym opakowaniu autoryzowanej przychodni
- Zezwolenie na posiadanie, prywatnie i publicznie, ilości konopi (lub równoważnych) do 5 gramów, zapieczętowanych lub niezapieczętowanych
- Przepis dotyczący zakazu posiadania marihuany przez osoby poniżej 18 roku życia, nawet jeśli jest ona dostępna na legalnym rynku; w zależności od wieku danej osoby i wagi przestępstwa młodzi ludzie naruszający ten zakaz będą podlegać przepisom ustawy o ochronie młodzieży lub ustawy ustanawiającej system prawa karnego w odniesieniu do małoletnich
- Przepis dotyczący szeroko zakrojonych uprawnień kontrolnych i konfiskatowych, w tym prawa dostępu do wszelkich pomieszczeń, w odniesieniu do których istnieją uzasadnione podstawy, by sądzić, że ma miejsce działalność, która mogłaby podlegać ustawie, oraz uprawnienie do przejęcia i zatrzymania marihuany lub jakiegokolwiek innego przedmiotu, w odniesieniu do którego istnieją uzasadnione podstawy do rozważenia związane z naruszeniem ustawy
- Przepis dotyczący zakazu używania konopi indyjskich, zarówno kwitnących blatów, jak i żywicy, w pomieszczeniach otwartych i/lub służących społeczeństwu; używanie konopi indyjskich będzie również zabronione w pomieszczeniach, w których obowiązuje zakaz palenia (tytoń lub e-papierosy)
W przypadku przychodni zamiarem jest nałożenie następujących obowiązków, których nieprzestrzeganie należy połączyć z odpowiednimi sankcjami administracyjnymi lub karnymi:
- Zakaz sprzedaży osobom poniżej 18 roku życia
- Zakaz sprzedaży nierezydentom
- Zakaz sprzedaży osobom prawnym
- Zakaz sprzedaży kwot przekraczających to, co jest przewidziane w prawie
- Zakaz sprzedaży nielegalnej marihuany, która nie jest produkowana w kraju
- Zakaz sprzedaży marihuany niezawartej w zapieczętowanym oryginalnym opakowaniu
- Zakaz sprzedaży konopi indyjskich przez producentów i autoryzowanych przychodni przez internet
Okoliczności łagodzące należy wziąć pod uwagę w przypadkach, gdy przychodnia podjęła rozsądne środki w celu sprawdzenia wieku lub miejsca zamieszkania danej osoby, na przykład, ale osoba ta przedstawia fałszywe lub skradzione dokumenty, czyny, które są już przestępstwami.
W przypadku użytkowników przyszłe przepisy muszą zakazać popełniania lub zamiaru popełnienia następujących działań:
- Sprzedaż lub wręczenie nieodpłatnie nierezydentowi przez osobę pełnoletną
- Sprzedaż lub wręczenie nieodpłatnie małoletniemu przez osobę pełnoletnią
- Każda forma zachęty, przez osobę, która nie może kupować konopi we własnym imieniu, innej osoby do kupowania dla niej marihuany
- Sprzedaż lub bezpłatne wręczanie marihuany innej osobie, nawet jeśli jest uprawniona do legalnego zakupu marihuany w zatwierdzonej przychodni
- Używanie konopi indyjskich w każdym nieprywatnym otoczeniu
- Posiadanie publicznie przez osobę pełnoletną ilości marihuany przekraczającej 5 gramów, która nie jest zawarta w zapieczętowanym dozwolonym oryginalnym opakowaniu
- Przekraczanie granic lądowych, powietrznych lub rzecznych Luksemburga przez osobę pełnoletnia dowolną ilością marihuany
Ta lista nie jest wyczerpująca z prawnego punktu widzenia. Należy pamiętać, że niektóre czyny podlegają już sankcjom karnym, takim jak użycie fałszywego dokumentu tożsamości do podszywania się pod inną osobę.
Każda osoba popełniająca jeden z wyżej wymienionych czynów w odniesieniu do lub z ilością marihuany, która wyraźnie wykracza poza prywatny użytek osobisty, powinna być uważana za handlarza narkotyków i będzie podlegać obowiązującym surowym sankcjom karnym.
2.12 ZAPOBIEGANIE
Grupa robocza uważa, że ważne jest, aby pilotażowy projekt legalnego dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych szedł w parze z opracowaniem istniejących środków dotyczących zapobiegania używaniu konopi indyjskich do celów niemedycznych oraz zmniejszania jej potencjalnych zagrożeń dla zdrowia i szkodliwych skutków. Projekt pilotażowy faktycznie oferuje nowe możliwości i możliwości rozwoju prac profilaktycznych, ułatwiając dostęp do użytkowników konopi indyjskich i ułatwiając pracę polegającą na wykorzystywaniu komunikatów profilaktycznych do informowania ich i podnoszenia ich świadomości.
Aby zrobić wszystko, co możliwe, aby nie uczynić konopi indyjskich bardziej atrakcyjną, a tym samym potencjalnie zwiększyć poziom palenia, należy również podjąć uzupełniające środki zapobiegawcze w celu przeciwdziałania trywializacji i normalizacji używania konopi indyjskich i tytoniu, w szczególności wśród młodych ludzi, w celu zapobiegania niepożądanym skutkom dla zdrowia indywidualnego i publicznego.
Informacje i uniwersalne, selektywne i wskazane środki zapobiegawcze muszą rozpocząć się podczas edukacji podstawowej; docierać do dzieci w ich domu i szkole oraz w ich zajęciach rekreacyjnych; być rutynowe i różnorodne; ukierunkowane zarówno na okazjonalne stosowanie, jak i wykrywanie stosowania wysokiego ryzyka; korzystać ze wszystkich dostępnych narzędzi i sieci; i być specyficzne dla różnych grup wiekowych i innych grup docelowych.
Strategia zapobiegania musi opierać się na holistycznej koncepcji, która wykracza poza zapobieganie i zmniejszanie ryzyka związanego ze stosowaniem i niewłaściwym używaniem konopi indyjskich: musi promować ogólne samopoczucie i rozwój umiejętności związanych z używaniem konopi indyjskich oraz umiejętności związanych z zarządzaniem związanym z tym ryzykiem.
Niezbędne jest włączenie młodych ludzi; ich rodziców; nauczycieli, pracowników oświaty i kierownictwa szkoły; ich lekarza ogólnego; przedstawiciela ich lokalnego organu edukacyjnego; ich wychowawców; i grup ich rówieśników do strategii zapobiegania oraz wykorzystanie wszystkich cyfrowych i innych narzędzi i mediów dostępnych do zapobiegania i oferowania zaangażowanych informacji i szkoleń.
W związku z tym kluczową rolę odgrywa Narodowe Centrum Zapobiegania Uzależnieniom (CNAPA), którego umowa spółki przewiduje między innymi sporządzenie krajowej noty koncepcyjnej dla systematycznych i ustrukturyzowanych prac profilaktycznych oraz wszczepiania tej notatki koncepcyjnej wspólnie z istniejącymi krajowymi i międzynarodowymi organizacjami i instytucjami.
2.12.1 Strategia komunikacji i podnoszenia świadomości
Pilotażowy projekt dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych może przynieść zmiany w postrzeganiu ryzyka i zagrożeń związanych z jej używaniem.
W związku z tym grupa robocza zaleca opracowanie, w ścisłym porozumieniu z władzami publicznymi istotnymi dla grup docelowych (np. Ministerstwem Edukacji, Dzieci i Młodzieży lub Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego i Badań Naukowych), zewnętrznymi ekspertami i partnerami w terenie aktywnymi w zwalczaniu uzależniających zachowań, kompletnej i przemyślanej strategii komunikacji w celu dostarczenia informacji o projekcie pilotażowym przed jego realizacją. Przyczyni się to do odpowiedniego informowania grup docelowych i innych zainteresowanych stron o obowiązujących przepisach i ramach prawnych w odniesieniu do legalnego dostępu oraz o zdolności każdej osoby do dokonania świadomego i odpowiedzialnego wyboru. Komunikacja ta przybierze głównie formę kampanii publicznych wykorzystujących kanały komunikacji najlepiej dopasowane do grup docelowych.
Strategia musi dotyczyć właściwości konopi indyjskich, jej potencjalnego ryzyka dla użytkowników i osób wokół nich oraz cech jej różnych rodzajów, cech i metod stosowania. Przekazy muszą być wyważone, pełne szacunku i przekonujące dla głównych grup docelowych.
Komunikat musi również dotyczyć dorosłych mających bezpośredni kontakt z młodymi ludźmi, w szczególności młodych ludzi znajdujących się w trudnej sytuacji, bardziej narażonych na ryzykowne formy używania konopi indyjskich (rodzice, nauczyciele, pracownicy instytucji wymiaru sprawiedliwości wobec młodzieży, osoby pracujące w dziedzinie opieki nad młodymi ludźmi z niepełnosprawnością umysłowymi). Osoby pracujące w systemie – pracodawcy, nauczyciele, funkcjonariusze organów ścigania, pracownicy służby zdrowia itp. – będą potrzebować informacji dostosowanych do ich konkretnych ról.
Dla każdej z różnych grup docelowych należy sporządzić wieloletni plan komunikacji i określać, które narzędzia komunikacji będą odpowiednie. Ten plan komunikacji musi zawierać plan działania, skoordynowany z różnymi partnerami w terenie. Należy ustanowić wieloletni budżet w celu zapewnienia spójnej komunikacji.
Strategia komunikacji musi również obejmować etykiety umieszczane na opakowaniach konopi indyjskich, a produkty zawierające konopie indyjskie zawierają ostrzeżenia zdrowotne oparte na dowodach naukowych, przeciwwskazaniach, komunikatach o redukcji ryzyka i informacjach dotyczących dostępu do usług wsparcia.
2.12.3 Strategie zapobiegania i edukacji
Wiadomości dla osób decydujących się na używanie konopi muszą być systematycznie rozpowszechniane w celu zmniejszenia ryzyka i potencjalnych szkód.
Zarówno przed, jak i po wejściu w życie pilotażowego projektu dostępu do konopi indyjskich w celach niemedycznych, konieczne jest opracowanie, w ścisłym porozumieniu z zewnętrznymi ekspertami i służbami specjalizującymi się w dziedzinie uzależnień, jeszcze większej liczby programów profilaktycznych opartych na dowodach naukowych i prowadzonych z nich.
Głównym wyzwaniem będzie dostosowanie tych różnych strategii do grup docelowych i kontekstów oraz zapewnienie im solidnych podstaw i wystarczającego zasięgu na poziomie krajowym. Obecnie dostępnych jest zbyt mało tego rodzaju programów, aby sprostać tym nowym wyzwaniom.
Należy wziąć pod uwagę kilka rodzajów strategii zapobiegania, takich jak te skierowane do społeczeństwa jako całości (profilaktyka środowiska) lub interwencje skierowane do osób zagrożonych (wskazane zapobieganie):
- Strategie zapobiegania środowisku mające na celu zmianę środowiska kulturowego, społecznego, fizycznego i gospodarczego, w którym ludzie decydują się na używanie konopi indyjskich
- Uniwersalne strategie profilaktyczne skierowane do całych szkół i społeczności, w celu zapewnienia młodym ludziom umiejętności społecznych niezbędnych do uniknięcia lub opóźnienia rozpoczęcia używania konopi indyjskich
- Selektywne strategie profilaktyczne skierowane do określonych grup, rodzin lub społeczności, które są bardziej narażone na uzależnienie od konopi indyjskich
- Wskazane strategie profilaktyczne skierowane do osób zidentyfikowanych jako wykazujące zwiększone czynniki ryzyka w odniesieniu do zachowań uzależniających
- Strategie wczesnej interwencji mające na celu opóźnienie lub zapobieganie stosowaniu substancji psychoaktywnych
Młodzi ludzie powinni być priorytetowymi celami tych środków.
Programy profilaktyczne powinny opierać się na najlepszych dostępnych dowodach naukowych i obejmować multidyscyplinarne interwencje w szkołach, skoncentrowane na umiejętnościach społecznych i umiejętnościach odmowy, na świadomym podejmowaniu decyzji i radzeniu sobie z pewnymi sytuacjami oraz na korekcie pewnych powszechnie utrzymywanych, ale błędnych przekonań na temat zażywania narkotyków.
Ponadto powinny odbywać się interwencje na poziomie rodziny i zorganizowane interwencje zdrowotne, a także sesje doradcze i wywiady motywacyjne. Programy profilaktyczne w kilku środowiskach, obejmujące różne specjalizmy i łączące szereg podejść wydają się najbardziej skuteczne. W tym kontekście zaleca się wprowadzenie w szkołach wytycznych dotyczących ustalania sesji informacyjnych i profilaktycznych, nie tylko o potencjalnych zagrożeniach i szkodach związanych z używaniem konopi indyjskich, ale także ogólnie o uzależnieniu. Podobnie należy wprowadzić wytyczne dotyczące reagowania na oznaki nadużyć i uzależnienia.
Ponadto pożądane byłoby, aby szkoły mogły wezwać zespół specjalistów do podjęcia działań zapobiegawczych i zaporowych w zakresie zachowań uzależniających w szerszym znaczeniu (substancje, ekrany, gry, nowe media itp.). Dla celów zasięgu krajowego zespół ten powinien być skonstruowany w taki sposób, aby każdy specjalista obejmował kilka szkół.
Ważne jest również, aby kierować reklamy na inne wrażliwe grupy, takie jak kobiety w ciąży i karmiące piersią, osoby z osobistą lub rodzinną historią zdrowia psychicznego lub osoby z problemami wynikającymi z nadużywania substancji odurzających w wywiadzie.
Aby zapewnić wdrożenie strategii zapobiegania, należy zapewnić szkolenie dla głównych graczy na różnych poziomach zapobiegania uzależnieniom, w szczególności zapobiegania uzależnieniom od konopi indyjskich. Szkolenie to powinno być oferowane interesariuszom pracującym z młodzieżą i innymi wrażliwymi grupami (np. specjalistom zaangażowanym w kluby młodzieżowe, przedstawicielom nauczycielom szkół, administratorom miejskim itp.). Szkolenie to powinno obejmować takie tematy, jak ochrona nieletnich, komunikacja na temat używania konopi indyjskich, zapobieganie uzależnieniom, wczesne wykrywanie uzależnienia od konopi indyjskich, opcje leczenia itp.
Strategie mające na celu zwiększenie odporności, odpowiedzialnego i przemyślanego zarządzania ryzykiem, umiejętności (pycho)społecznych i umiejętności podejmowania decyzji oraz innych zasobów osobistych okazały się mieć korzystne skutki.[ 1],[2],[3],[4]Badania uzupełniające badające znaczenie i względną skuteczność interwencji mających na celu zapobieganie i ograniczanie używania konopi indyjskich. Interwencje profilaktyczne powinny być dostosowane do etapu rozwoju młodzieży lub grupy docelowej i powinny obejmować rodziców/rodzinę i grupy rówieśnicze, ale także sieci społecznościowe.
2.12.4 Praktyki sprzedażowe
Ważne jest, aby włączyć zapobieganie używaniu konopi indyjskich, w szczególności wśród młodych ludzi pełnoletnich, do etapu, w którym marihuana jest sprzedawana w przychodniach. Odpowiednio przeszkolony personel powinien być odpowiedzialny za wypełnianie tego obowiązku.
Szkolenie to powinno być prowadzone przez krajową agencję kontroli lub przez jej wyznaczonych. Musi być prowadzony regularnie, co najmniej co dwa lata, aby umiejętności personelu były aktualne.
- Personel przychodni musi przejść dostosowane szkolenia, aby umożliwić im odpowiednie doradzanie i informowanie klientów o tym, jak używać konopi indyjskich w najbardziej odpowiedzialny sposób, który najlepiej minimalizuje ryzyko i szkody.
- Personel przychodni musi posiadać zaawansowaną wiedzę na temat skutków zdrowotnych i zagrożeń związanych z konopiami indyjskimi oraz musi odpowiednio informować klientów o tych skutkach i zagrożeniach.
- Personel musi być w stanie rozpoznać oznaki nadużyć i uzależnienia.
- W przypadku, gdy klient wykazuje oznaki wykorzystania wysokiego ryzyka, personel musi być w stanie zapoznać się z odpowiednimi informacjami lub usługami, takimi jak platforma internetowa, na której możliwa jest interakcja w czasie rzeczywistym z pracownikami zajmującymi się opieką nad uzależnieniami.
- Personel przychodni powinien być zobowiązany do zalecenia lub zaproponowania użytkownikom, aby początkowo kupowali produkty z konopi indyjskich o niższej zawartości THC i zrównoważonym stosunku zawartości THC/CBD, który nie został jeszcze określony.
- Personel musi być w stanie zaproponować i wyjaśnić materiały informacyjne, które są dostępne i wyraźnie wyświetlane w przychodniach.
- Personel musi być w stanie zasugerować klientom, że przeprowadzają testy na sobie, w celu oceny własnego poziomu użytkowania i związanego z nim ryzyka.
2.12.5 Informacje o klientach
Ważne jest, aby wszystkie etykiety informacyjne umieszczone na opakowaniach konopi indyjskich i produktów zawierających konopie indyjskie zawierały oparte na dowodach ostrzeżenia zdrowotne, przeciwwskazania, wiadomości na temat zmniejszenia potencjału oraz ryzyka i szkód, a także informacje na temat dostępu do usług profilaktycznych i leczenia.
Niektóre kluczowe wiadomości powinny być przekazywane użytkownikom równolegle z tymi zawartymi w instrukcjach (lista niewyczerpująca):
- Zamiast palić marihuanę, waporyzować ją.
- Używając konopi indyjskich, nie mieszaj jej z tytoniem.
- Nie używaj marihuany, jeśli masz rodzinną historię chorób psychicznych.
- Nie używaj produktów z konopi indyjskich o wysokiej zawartości THC i niskiej zawartości CBD, ponieważ ten ostatni wydaje się być w stanie częściowo przeciwdziałać efektom psychoaktywnym pochodzącym głównie z THC zawartego w produktach z konopi indyjskich. Spróbuj wybrać produkty z konopi indyjskich o wysokiej zawartości CBD i niskiej zawartości THC.
- Używaj marihuany tylko w wolnym czasie i wtedy, gdy dobrze się wycinasz.
- Ogranicz częstotliwość używania konopi.
- Nie używaj marihuany w czasie ciąży.
- Nie używaj marihuany w tym samym czasie, co innych substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol.
- Nie jedź pod wpływem marihuany.
2.12.6 Zakaz promocji, reklamy i marketingu
Zaleca się zakazanie wszelkich działań promujących i reklamujących marihuanę w celach niemedycznych, w tym sponsorowania wydarzeń i udziału w wydarzeniach, konwencjach, targach itp. związanych z promocją konopi indyjskich i produktów z niej pochodzących. Jakiekolwiek nieprzestrzeganie tej zasady, że nie powinno być awansu, może prowadzić do natychmiastowego cofnięcia zezwolenia i koncesji oraz do roszczeń odszkodowawczych.
[1] Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (2019) Rozwój sytuacji na europejskim rynku konopi indyjskich. Dokumenty EMCDDA. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Dostępne pod adresem: http://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/11391/TDAU19001ENN.pdf
[2] Gates, S. J., Sabioni, P., Copeland, J., Le Foll, B., Gowing, L. (2016). Interwencje psychospołeczne w przypadku zaburzeń związanych z używaniem konopi indyjskich. Cochrane Database of Systematic Reviews, 5 (CD005336). DOI: 10.1002/14651858. CD005336.pub4.
[3] Hoch, E., Preuss, U.W., Ferri, M., Simon, R. (2016). Interwencje cyfrowe dla problematycznych użytkowników konopi indyjskich w ustawieniach nieklinicznych: ustalenia z systematycznego przeglądu i metaanalizy. Eur. Uzależniony. Res., 22:233-42.
[4] Tirado-Muñoz, J., Mestre-Pintó, J. I., Farré, M., Fonseca, F., Torrens, M. (2018) Kompleksowe interwencje mające na celu ograniczenie używania konopi indyjskich. Aktualna opinia w psychiatrii, 31(4):315-23. DOI: 10.1097/YCO.0000000000000430.
2.13 MONITOROWANIE DIAGNOSTYCZNE ORAZ OFERTY KONSULTACJI I OPIEKI
Istniejący system monitorowania i opieki nad potencjalnymi problemami związanymi z używaniem konopi indyjskich powinien zostać rozszerzony, z następującymi elementami jako głównymi elementami:
- Monitorowanie stosowania wysokiego ryzyka lub potencjalnie problematycznego
- Ocena formy i intensywności stosowania, wraz z oceną diagnostyczną
- Ocena potrzeb, motywacji i indywidualnych zasobów użytkownika
- Propozycja dostosowanych do potrzeb interwencji oraz, w razie potrzeby, wskazówek dotyczących specjalistycznych ofert
- Skoordynowane monitorowanie pacjentów po leczeniu
- Optymalizacja dostępu do konsultacji i ofert pomocy, w szczególności poprzez regionalizację istniejącej oferty
Wydaje się niezbędne, aby personelowi skierowanemu do klientów o potencjalnym ryzyku związanym z używaniem konopi indyjskich, narzędziach do monitorowania i oceny formy i ciężkości stosowania (np. zatwierdzone kwestionariusze, takie jak test przesiewowy na nadużywanie konopi indyjskich (CAST) i istniejących opcji opieki. Zaangażowanie lekarzy ogólnych, oddziałów ratunkowych, szkół i pracodawców wydaje się niezbędne, ponieważ często jako pierwsi napotykają różne zaburzenia poznawcze, psychiczne lub fizyczne, a następnie dobrze udokumentowane, które mogą wskazywać na używanie lub niewłaściwe używanie konopi indyjskich.
Ponadto szczególną uwagę należy zwrócić na grupy podwyższonego ryzyka (np. młodzi ludzie, którzy osiągają gorsze wyniki w szkole, borykają się z niespokojnymi sytuacjami rodzinnymi lub wykazują oznaki zaburzeń psychicznych).
W tej chwili nie istnieją żadne specyficzne farmakoterapie zaburzeń związanych z używaniem konopi indyjskich (Nielsen, 2019).[ 1] W perspektywie średnioterminowej na poziomie krajowym będzie musiał zostać przyjęty pełen zakres ofert opieki, w tym opiekę ambulatoryjną i szpitalną dla osób młodszych i starszych, z przepisanymi lekami i bez nich, dostosowaną zgodnie z rozwojem w tej dziedzinie; skoncentrowane na rozwiązaniach krótkich interwencje terapeutyczne dla osób, rodzin i grup (patrz usługa Impuls oferowana przez Solinę); konsultacje online; w razie potrzeby rehabilitacja mieszkaniowa przebywa w specjalistycznych placówkach w Luksemburgu i poza nim; oraz opieka uzupełniająca po leczeniu.
Oprócz długoterminowych konsultacji i opcji leczenia, zakres ofert opieki powinien obejmować krótkie interwencje terapeutyczne skoncentrowane na rozwiązaniach dla rodzin, interwencje oparte na terapii poznawczo-behawioralnej i wywiady motywacyjne.
Trzeba będzie również dobrze wykorzystać konsultacje online oraz opiekę nad młodymi ludźmi i ich rodzinami.[ 2]
Wyżej wymienione interwencje powinny być oferowane beneficjentom zgodnie z ich znaczeniem, ustalonym na podstawie indywidualnego etapu monitorowania i oceny. Wreszcie, należy zapewnić obserwację pacjenta poprzez trwałą współpracę i koordynację między różnymi zaangażowanymi specjalistami i niespecjalistami.
[1] Nielsen, S., Gowing, L., Sabioni, P., Le Foll, B. (2019) Farmakoterapie uzależnienia od konopi indyjskich. Cochrane Database of Systematic Reviews, 1 (CD008940). DOI: 10.1002/14651858. CD008940.pub3.
Podsumowanie systematycznego przeglądu literatury: Dane są niekompletne dla wszystkich badanych farmakoterapii i na podstawie licznych kryteriów oceny jakość danych naukowych była słaba lub bardzo słaba. Wyniki pokazują, że SSRI, SNRI, bupropion, buspiron i atomoksetyna są prawdopodobnie mało użyte w leczeniu uzależnienia od konopi indyjskich. Ze względu na ograniczone dowody skuteczności, preparaty THC należy uznać za nadal eksperymentalne, z pewnym pozytywnym wpływem na objawy odstawienia i zespół. Niewiele jest dostępnych dowodów na przeciwdrgawkowe gabapentyny, oksytocynę i N-acetylocysteinę, ale leki te zasługują na dalsze badania.
[2] Przykłady: www.quit-the-shit.net, www.realize-it.org
CZĘŚĆ III
PERSPEKTYWY I PRZYSZŁY ROZWÓJ
UWAGI WSTĘPNE
Grupa robocza jest zdania, że niektóre aspekty pilotażowego projektu dostępu do konopi indyjskich do celów niemedycznych powinny być ponownie oceniane w regularnych odstępach czasu. Umożliwi to albo sprostanie wyzwaniom związanym z praktyczną realizacją projektu pilotażowego i jego celów, jak określono w rozdziale I.3, albo uwzględnienie nowych danych wynikających z ocen naukowych lub rozwoju sytuacji na poziomie międzynarodowym.
W związku z tym konieczne będzie zapewnienie aktuagulowania przepisów i regulacji w odpowiedzi na czarny rynek i rozwój technologiczny, między innymi dlatego, że mogą pojawić się nowe zakresy przygotowania konopi indyjskich i mogą ulec zmianie metody używania konopi indyjskich.
Możliwe będzie wprowadzenie wszelkich zmian, które mogą być wymagane do krajowego projektu pilotażowego. Dlatego zaleca się sporządzenie konkretnego harmonogramu, kryteriów oceny i procesu oceny włączonego do prawodawstwa.
ZAŁĄCZNIK 1: WYJAŚNIENIA TERMINOLOGICZNE
Konopie indyjskie do celów niemedycznych / konopie nieleczniczych
„Konopie indyjskie” oznaczają rośliny z rodziny Cannabaceae. Roślina konopi zawiera setki substancji chemicznych, w tym ponad 100 kannabinoidów, wraz z flawonoidami i aromatycznymi terpenami. Wpływ marihuany wynika z tego, że jej kannabinoidy działają na biologiczne „ceny”, system określonych cząsteczek i receptorów występujących w całym organizmie człowieka, które razem nazywane są układem endokannabinoidowym. Do tej pory dwa kannabinoidy były przedmiotem większości zainteresowań naukowych tym tematem. Delta-9-tetrahydrokannabinol (THC) jest głównym składnikiem psychoaktywnym. Kiedy THC dostaje się do krwiobiegu, działa na receptory endokannabinoidowe w mózgu. THC działa w relacji dawka-odpowiedź; wysoki poziom dostający się do krwiobiegu jest ściślej związany z negatywnym wpływem na zdrowie. Kannabidiol (CBD) jest drugim kannabinoidem, który był przedmiotem badań. W Luksemburgu marihuana dostępna na czarnym rynku przybiera dwie główne formy:
- wierzchołki kwitnące (suszone)
- „hashish”, który jest produkowany z żywicy roślinnej konopi
Rozporządzenie
Rozporządzenie ma na celu umożliwienie, za pomocą najbardziej odpowiednich środków politycznych i prawnych, jednostkom i społeczeństwu ograniczenia szkód związanych z używaniem substancji; chociaż nie ma próby wyeliminowania tych substancji, w stosownych przypadkach nie wyklucza się bardzo restrykcyjnych środków. Jest to zatem podejście mające na celu pragmatyczny wkład w kontrolowanie relacji między ludźmi a narkotykami (lub innymi rodzajami produktów), bez argumentów za „wojną z narkotykami”, ani za zakładaną przyszłą liberalizacją.
Projekt pilotażowy
Projekt pilotażowy to szereg elementów przyczyniających się do osiągnięcia celu. Ma charakter naukowy, tymczasowy i ograniczony. Projekt pilotażowy ma przyczynić się do stworzenia opartych na dowodach podstaw naukowych dla decyzji o potencjalnych późniejszych zmianach lub przyszłych kierunkach działania. Dowody uzyskane z oceny naukowej (patrz II.3) muszą być solidne metodologicznie i prowadzić do naukowo uzasadnionej wiedzy.
ZAŁĄCZNIK 2: SCHEMAT PRZEPŁYWU DANYCH PLATFORMY OBLICZENIOWEJ DO UTWORZENIA
ZAŁĄCZNIK 3: BIBLIOGRAFIA
- Anderson, M., Hansen, B., Rees, D., Sabia, J. J. (2019). Stowarzyszenie przepisów dotyczących marihuany z używaniem marihuany dla nastolatków.JAMA Pediatr., 173(9):879-881. DOI:10.1001/jamapediatrics.2019.1720
- Berndt, N., Seixas, R., Origer, A. (2021). National Drug Report 2021 (relIS report) – Fenomen narkotykowy w Wielkim Księcie Luksemburga: Trendy i rozwój. Luksemburg: Luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA, Departament Epidemiologii i Statystyki w Dyrekcji Zdrowia.
- Berndt, N., Seixas, R. (2019). Europejskie badanie internetowe na temat narkotyków: krajowe wdrożenie wśród ukierunkowanej próby osób zażywających narkotyki rekreacyjne w Luksemburgu 2018. Luksemburg: Luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA, Departament Epidemiologii i Statystyki w Dyrekcji Zdrowia.
- Cerdá, M., Ściana, M., Feng, T., Keyes, K. M., Sarvet, A., Schulenberg, J., O’Malley, S. M., Pacula, R.L., i wsp. (2017). Stowarzyszenie stanowych przepisów dotyczących rekreacyjnej marihuany z używaniem marihuany przez nastolatków. JAMA Pediatr., 171(2):142-9. DOI:10.1001/jamapediatrics.2016.3624
- Komisja Europejska (2019). Europejska baza odmian roślin. Dostępne pod adresem:http://ec.europa.eu/food/plant/plant_propagation_material/plant_variety_catalogs_databases/search/public/index.cfm? event=SearchVariety&ctl_type=A&species_id=240&variety_name=&listed_in=0&show_current=on&show_deleted
- Rada Unii Europejskiej (2003). Zalecenie Rady z dnia 18 czerwca 2003 r. (2003/488/WE) w sprawie zapobiegania i zmniejszania szkód zdrowotnych związanych z uzależnieniem od narkotyków, Dz.U. 3.7.2003, L 165/31. Bruksela: Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej. Dostępne pod adresem: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do? uri=OJ:L:2003:165:0031:0033:PL:PDF
- Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (2022). Europejski Raport Narkotykowy 2022: Kluczowe Kwestie. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Dostępne pod adresem: https://www.emcdda.europa.eu/edr2022_pl
- Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (2019). Raport UE na temat rynków narkotyków 2019. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Dostępne pod adresem: http://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/12078/20192630_TD0319332PLN_PDF.pdf
- Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (2019). Rozwój sytuacji na europejskim rynku konopi. Dokumenty EMCDDA. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Dostępne pod adresem:http://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/11391/TDAU19001ENN.pdf
- Europejskie badanie wywiadów zdrowotnych (2014, 2019). Dane EHIS przetwarzane przez Luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA. Luksemburg: Luksemburski Krajowy Punkt Kontaktowy EMCDDA, Departament Epidemiologii i Statystyki w Dyrekcji Zdrowia.
- EUR-Lex (2010). Wyrok Trybunału (druga izba) – Josemans, sprawa C-137/09 (2010). Dostępne pod adresem: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/? uri=CELEX%3A62009CJ0137
- Gates, P. J., Sabioni, P., Copeland, J., Le Foll, B., Gowing, L. (2016). Interwencje psychospołeczne w przypadku zaburzeń związanych z używaniem konopi indyjskich. Cochrane Database of Systematic Reviews, 5 (CD005336). DOI: 10.1002/14651858. CD005336.pub4.
- Heinz, A., van Duin, C., Kern, M. R., Catunda, C., Willems, H. (2019). Trendy z lat 2006-2018 w zachowaniach zdrowotnych, wynikach zdrowotnych i kontekście społecznym nastolatków w Luksemburgu. HBSC Luxembourg Trends Report – Zachowania zdrowotne u dzieci w wieku szkolnym: międzynarodowe badanie Międzynarodowej Organizacji Zdrowia (HBSC). W prasie. Luksemburg, Esch-sur-Alzette: Uniwersytet Luksemburski.
- Hoch, E., Preuss, U.W., Ferri, M., Simon, R. (2016). Interwencje cyfrowe dla problematycznych użytkowników konopi indyjskich w ustawieniach nieklinicznych: ustalenia z systematycznego przeglądu i metaanalizy. Uzależniony. Res., 22:233-42.
- Luksemburskie Narodowe Laboratorium Zdrowia (2021). Données de pureté de substances psychoactives illicites 2021 traitées par le Point Focal Luxembourgeois de l’OEDT. Luksemburg: Luxembourg National Focal Point of the EMCDDA, Department of Epidemiology and Statistics at the Directorate of Health.
- Ministerstwo Stanu – Centralna Służba Legislacyjna (1973). Ustawa z dnia 19 lutego 1973 o sprzedaży leków i zwalczaniu narkomanii. Publikacja: 03/03/1973. Luksemburg: Ministerstwo Stanu – Centralna Służba Legislacyjna. Dostępne pod adresem:http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/1973/02/19/n1/jo
- Ministerstwo Zrównoważonego Rozwoju i Infrastruktury (2016). Plan général du Highway Code, Artykuł 12 ustęp czwarty. Luksemburg: Ministerstwo Zrównoważonego Rozwoju i Infrastruktury. Dostępne pod adresem: http://data.legilux.public.lu/file/eli-etat-leg-code-route-20161028-fr-pdf.pdf
- Ministerstwo Stanu (2018). Porozumienie Koalicyjne (2018-2023). Luksemburg: Ministerstwo Stanu. Dostępne pod adresem: https://gouvernement.lu/dam-assets/documents/actualites/2018/12-decembre/Accord-de-coalition-2018-2023.pdf
- Ministerstwo Stanu – Centralna Służba Legislacyjna (2018). Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy z 2018 r. lutego 1973 r. o sprzedaży leków i zwalczaniu narkomanii, z późniejszymi zmianami. Publikacja: 01/08/2018; Data wejścia w życie: 05/08/2018. Luksemburg: Ministerstwo Stanu – Centralna Służba Legislacyjna. Dostępne pod adresem: http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/2018/07/20/a638/jo
- ONZ (1961). Jednolita konwencja o środkach odurzających z 1961 r. Nowy Jork: Organizacja Narodów Zjednoczonych. Dostępne pod adresem:https://www.incb.org/documents/Narcotic-Drugs/1961-Convention/convention_1961_en.pdf
- Nielsen, S., Gowing, L., Sabioni, P., Le Foll, B. (2019) Farmakoterapie uzależnienia od konopi indyjskich. Cochrane Database of Systematic Reviews, 1 (CD008940). DOI: 10.1002/14651858. CD008940.pub3.
- Nutt, D., King, L. A., Saulsbury, W., Blakemore, C. (2007). Opracowanie racjonalnej skali oceny szkód powodowanych przez narkotyki w wyniku potencjalnego niewłaściwego użycia. Lancet, 369(9566):1047-53. DOI: 10.1016/S0140-6736(07)60464-4.
- Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (2005). EMCDDA Tematyczne Dokumenty Nielegalne Zażywanie Narkotyków W UE: Podejścia Legislacyjne. Lizbona: Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii. Dostępne pod adresem:http://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_10080_PL_thematics01_en.pdf
- Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (2019). Europejski program nauczania profilaktyki: podręcznik dla decydentów, decydentów i decydentów w zakresie zapobiegania używaniu substancji w oparciu o naukę. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Dostępne pod adresem:http://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/11733/20192546_TDMA19001ENN_PDF.pdf
- Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (2019). Profile narkotykowe – marihuana. Dostępne pod adresem:https://www.emcdda.europa.eu/publications/drug-profiles/cannabis_pl
- Luksemburska Służba Policji Sądowej – Oddział Narkotykowy (2021). Données de pureté de substances psychoactives illicites 2021 traitées par le Point Focal Luxembourgeois de l’OEDT. Luksemburg: Luxembourg National Focal Point of the EMCDDA, Department of Epidemiology and Statistics at the Directorate of Health.
- Tirado-Muñoz, J., Mestre-Pintó, J. I., Farré, M., Fonseca, F., Torrens, M. (2018) Kompleksowe interwencje mające na celu ograniczenie używania konopi indyjskich. Aktualna opinia w psychiatrii, 31(4):315-23. DOI: 10.1097/YCO.0000000000000430.
- Długoterminowe stosowanie oleju CBD w łagodzeniu objawów neuropsychiatrycznych u pacjentów z chorobą Alzheimera - 21 listopada 2024
- Czy marihuana uszkadza DNA i czyni nasze pokolenia „mutantami”? Analiza faktów - 20 listopada 2024
- Historie prawdziwe: Jak obecne prawo narkotykowe niszczy życie obywateli - 16 listopada 2024