Powrót potęgi naturalnych włókien konopnych

Tkaniny konopne znany były już w starożytnych Chinach, gdzie włókno łykowe męskich roślin wykorzystywane było do przędzenia i tkania. Przed wprowadzeniem bawełny, do Chin podczas dynastii Północnej Song (960-1127 AD), konopie były najszerzej stosowanym włóknem naturalnym. Konopie używane były m.in. do produkcji lin, sznurów, żagli, a także płótna grobowego. Podczas zachodniej dynastii Zhou (1100 pne-771 pne), w Chinach znane już były kapelusze, buty i szaty produkowane z wysokiej jakości konopi. Tkaniny konopne dotarły do Europy jedwabnym szlakiem i dostępne były już w czasach średniowiecza we wszystkich krajach śródziemnomorskich. W XVI wieku dotarły one do Chile, a następnie pojawiły się także w Ameryki Północnej.

Przez wiele lat, konopie znane były na całym świecie jako najbardziej wydajna przemysłowo roślina, ciesząc się bardzo dobrą opinią także w sektorze tekstylnym. Aż do XX wieku, konopie stanowiły aż 80% wszystkich tkanin. Wykorzystywane były do produkcji ubrań, bielizny, kocy, pościeli, ręczników, obrusów, namiotów i innych wyrobów odzieżowych.

Po uchwaleniu w 1937 r. w USA Marijuana Tax Act, większość produktów z włókna konopnego została zastąpiona przez nowe petrochemiczne włókna syntetyczne produkowane przez giganta – korporację DuPont. DuPont opatentował nylon w 1935 r., ale wprowadził go na rynek dopiero po skutecznym ograniczeniu produkcji tkanin konopnych, czyli w 1938 r.

Obecnie konopie są uprawiane na całym świecie, jednak przemysł tekstyliów pochodzących z tej rośliny rodzi się na nowo.

Wpływ pandemii covid-19 na gospodarkę

Rynek produkcji tekstyliów znacząco odczuł pandemię koronawirusa, która wpłynęła na ograniczenie produkcji tekstyliów w 2020 roku. Zakłócone zostały łańcuchy dostaw z powodu ograniczeń handlowych i możliwości pracy. Szczególnie na rynkach azjatyckich, odpowiadających za większość światowej produkcji tekstyliów.

Z drugiej strony, w tym samym czasie nastąpił znaczący rozwój handlu elektronicznego. Rosnący popyt doprowadził do powstania globalnych, internetowych platform sprzedażowych, które znacząco ułatwiły dotarcie do odbiorców z całego świata.

W konopnej branży tekstylnej pojawiają się nowe innowacje produktowe. W czerwcu 2020 r. firma Precision Extraction, amerykański producent sprzętu do ekstrakcji konopi, wprowadził na rynek system CRS 2000 (CryoMass Refinement System), który jest systemem do zbierania i rafinacji bez użycia rozpuszczalników. Urządzenie to służy zarówno do suszenia, jak i oczyszczania biomasy konopnej.

Konopny rynek włókienniczy w 2022 roku

Co stanowi konkurencję dla konopi?

Włókna naturalne

Wielkość globalnego rynku tekstylnego została wyceniona na 993,6 mld USD w 2021 r. Przewiduje się, że w latach 2022–2030 będzie rosła ze składaną roczną stopą wzrostu (CAGR) na poziomie 4,0%.

Oprócz wspomnianych włókien syntetycznych, na rynku dostępne są od dawna także inne włókna roślinne.

Bawełna i konopie

Bawełna jest liderem na rynku tekstyliów i stanowi ponad 39% udziału w globalnych przychodach z tekstyliów. Jest ona najważniejszym włóknem naturalnym na świecie, przypisuje się jej doskonałe właściwości, takie jak wysoka wytrzymałość, chłonność i trwałość koloru. Warto zauważyć, że głównymi producentami materiałów bawełnianych są Chiny, Indie i Stany Zjednoczone.

Niestety, przetwórstwo bawełny wiąże się z produkcją wyjątkowo dużej ilości zanieczyszczeń, a także wysokim zapotrzebowaniem na wodę, chemikalia i pestycydy. Szacuje się, że tekstylia oparte na chemikaliach wyniosły ponad 97 075 kiloton w 2021 r. Mimo, tego, że są niebezpieczne, są nadal szeroko stosowane jako środki merceryzujące, neutralizatory, środki wyrównujące, spoiwa, zagęszczacze i odplamiacze.

Wełna i konopny rynek włókienniczy

Kolejnym włóknem wykorzystywanym w produkcji tekstyliów jest również wełna, która stanowi ok . 13,3% rynku pod względem przychodów w 2021 r. Składa się ona głównie z wodoru, węgla, siarki i azotu. Jest szeroko wykorzystywana do produkcji wyrobów izolacyjnych, takich jak koce, ubrania zimowe, tapicerka czy wykładziny.

Włókna naturalne w 2021 r. odpowiadały za udział w rynku tekstyliów na poziomie w przychodach wynoszących ponad 44,5%. Wzrost zainteresowania sektorem odzieżowym przypisuje się szerokiemu wykorzystaniu włókien naturalnych w przemyśle modowym i odzieżowym.

Włókna syntetyczne

W najbliższych latach prognozuje się jednak znaczący wzrost przychodów z produkcji syntetycznych włókien, takich jak wspomniany wcześniej nylon i poliester.

Szacuje się, że segment nylonu zarejestruje najszybszy CAGR w latach 2022-2029 z uwagi na wysoką sprężystość, elastyczność i właściwości pochłaniania wilgoci. Nylon wykorzystuje się jako substytut wyrobów na bazie jedwabiu, takich jak pończochy damskie, spadochrony czy kamizelki kuloodporne.

Segment poliestrów odnotuje z kolei znaczne tempo wzrostu z uwagi na niską cenę, wysoką wytrzymałość, odporność na chemikalia oraz właściwości szybkoschnące. Poliester znajduje serokie zastosowanie zarówno w gospodarstwach domowych, jak i w przemyśle.

Innym surowcem używanym do produkcji tekstyliów jest jedwab, który znajduje szerokie zastosowanie w produkcji odzieży, szwów chirurgicznych, spadochronów, pościeli, bielizny i wielu innych ubrań, znane z wysokiej wytrzymałości i elastyczności, co znacząco wpłynie na rozwój tego segmentu rynku.

Globalny rynek tekstyliów konopnych

Według ekspertów, konopie mają szansę zastąpić na rynku bawełnę ze względu na ogromne zapotrzebowanie produkcyjne na wodę, chemikalia i pestycydy. Uzyskanie zrównoważonego rozwoju i obniżenie szkodliwości produkcji dla środowiska sprawia, że pozycja bawełny coraz bardziej się osłabia. Pozostaje więc przestrzeń dla innych włókien naturalnych.

Warto zaznaczyć, że w przeciwieństwie do bawełny, konopie nie potrzebują chemikaliów i pestycydów, nie mając realnych wrogów w postaci chwastów czy owadów. Obecnie, nawet 50% wszystkich środków chemicznych używanych dziś w rolnictwie używanych jest właśnie przy uprawie bawełny.

Bawełna i konopie – porównanie

W porównaniu z konwencjonalnymi materiałami, konopie są mocniejsze, trwalsze, lepiej chłonne, a także odporne na gnicie, o wysokim poziomie izolacji. Badania wykazują, że konopie skutecznie blokują promieniowanie ultrafioletowe i są w rezultacie mniej podatne na blaknięcie.

Rosnące zainteresowanie wpływem procesów produkcyjnych na środowisko korzystnie działa na rozwój rynku tkanin konopnych. Upowszechniają one przyjazny dla środowiska proces produkcyjny, do którego zaliczamy jak stosunkowo niewielkie zużycie wody, brak konieczności stosowania herbicydów i innych nawozów syntetycznych.

Na korzyść tego sektora wpływa także szereg zastosować konopi, do których zaliczamy działanie antybakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne oraz doskonałe właściwości izolacyjne. Materiały z konopi znane są z wysokiej odporności na pleśń, oddychalności i trwałości.

Największe firmy tworzące konopny rynek włókienniczy

Największymi przedsiębiorstwami działającymi na konopnym rynku włókienniczym są obecnie: Plains Industrial Hemp Processing [USA], HMI Group [Azja], HempFlax [Europa] oraz Yunnan Industrial Hemp [Chiny].

Na rynku widoczne są także inne firmy, takie jak Hempco, Ecofibre, Hemp Inc, GenCanna, Natural Fibre, Forever Green, HempAge AG, Hempro Int. GmbH & Co. KG, Hempy’s, Parkland Industrial Hemp Growers Cooperative Ltd. Shanxi Greenland Textile, BaFa, Dunagro, Shenyangbeijiang, Hempfortex, Kingdom Holdings, CanvaLoop Fibre Private Limited, MH medical hemp, Industrial Hemp Manufacturing LLC. Konoplex, Hemp Oil Canada, HemPoland i Kombinat Konopny.

Konopny rynek włókienniczy w Polsce

Od kilku lat mówi się o ogromnym potencjale Polski w zdobyciu pozycji światowego lidera w produkcji włókien konopnych. Na korzyść naszego kraju działa ukształtowanie jego terenu, żyzność gleb oraz warunki klimatyczne sprzyjające uprawie konopi przemysłowych.

O ogromnym zainteresowaniu tematem konopi przemysłowych wykorzystywanych we włókiennictwie w Polsce jest przełomowy sukces polskiej spółki Kombinat Konopny w finansowaniu społecznościowym. W pierwszej kampanii społecznej, firma sprzedała część swoich udziałów o wartości 1 mln Euro w zaledwie 42 minuty. Natomiast przy drugiej kampanii, firma zebrała taką samą kwotę w jedyne 6 minut. Jak mówi Maciej Kowalski, założyciel i prezes Kombinatu Konopnego, ich celem jest „stworzenie linii przemysłowej do produkcji tkanin konopnych oraz uruchomienie produkcji skarpet w 100% z konopi”.

Równocześnie, coraz więcej podmiotów poszukuje tkanin konopnych, aby tworzyć z nich ubrania, plecaki, buty czy inne elementy ubioru codziennego. Jedną z polskich firm tworzących wyjątkowe ubrania z konopi jest Santa Maria.

Przyszłość tekstyliów konopnych

Globalny rynek konopi przemysłowychdynamicznie rośnie.W 2019 roku wynosił on4,6 mld USD, obecnie sięga 6,13 mld USD [2022]. Prognozy wskazują natomiast, że do 2027 roku może on być wart nawet 18,87 mld USD [CAGR = 25,2%].

Oczekuje się, że globalny rynek włókien konopnych wyniesie 26,41 miliarda dolarów w 2026 r. przy CAGR wynoszącym 35,2%.

Podobnie, zgodnie z innym raportem dotyczącym globalnego rynku włókien konopnych firmy Business Research Company z 2022 r. Oczekuje się więc, że rynek włókien konopnych osiągnie wartość 26 mld USD do 2026 r., napędzany przez legalizację upraw konopi przemysłowych w kolejnych krajach.

Rynek włókien i tkanin

Podobny trend obserwujemy na rynku włóknin i tkanin konopnych, ponieważ największy popyt na włókna konopne pochodzi właśnie z przemysłu tekstylnego. Szacowana wartość rynkowa konopnego przemysłu tekstylnego wyniosła w 2018 roku 1,03 miliarda USD. Natomiast w 2022 roku sięga już 6,13 mld USD.

Oczekuje się, że rynek konopi przemysłowych najszybciej będzie rósł w Ameryce Północnej. Warto zaznaczyć, że znaczący wzrost odnotują także kraje azjatyckie, takie jak Chiny, Singapur czy Malezja.

Grupa użytkowników ubrań z konopi jest jednak nadal niewielka. Ze względu na ich wysoką cenę, decydują się na nie osoby ideologicznie utożsamiające się z korzyściami, które daje noszenie naturalnych włókien. W rezultacie oczekuje się, że globalny rozmiar rynku włókien konopnych w 2026 roku sięgać będzie 26,41 mld USD przy CAGR wynoszącym 35,2%.

Sektor odzieżowy

Obserwujemy obecnie wzrost zainteresowania konopiami oraz rosnąca ilość obszarów uprawowych i zakładów produkcyjnych tkanin konopnych. W wyniku tego, rośnie także kategoria rynku obejmująca przemysł odzieżowy.

Globalny rynek odzieży konopnej wyceniony jest w 2021 r. na 6,84 mld USD.

Raport rynkowy przeprowadzony przez zespół Data Bridge Market Research oznacza dogłębną analizę ekspercką. Obejmuje ona przede wszystkim import, eksport, ceny, konsumpcję, produkcję i zachowania konsumentów. Według niego, globalny rynek odzieży konopnej został wycenia się na 6,84 mln USD w 2021 r. Oczekuje się, że osiągnie 63 mln USD do 2029 r., odnotowując roczną stopę wzrostu na poziomie 32%.

Podział odzieży konopnej następuje także w oparciu o technikę przetwarzania włókna. Podsumowując, wyróżniamy europejskie włókno poddane obróbce enzymatycznej, włókno chińskie oraz włókno poddane obróbce enzymatycznej NRC.

W sektorze odzieży konopnej, prognozuje się z kolei wzrost o 32% CAGR do roku 2029. Wartość rynku przekroczy wtedy 63 mld USD.

Dlaczego rynek tkanin konopnych się rozwija?

Czynniki napędzające konopny rynek włókienniczy

W związku z tym, wolny rynek, wzrost zapotrzebowania na produkty konopne (popyt) oznacza pojawienie się nowych producentów oferujących pożądane towary (podaż). Na korzyść konopnego rynku tekstylnego działa także wzrost świadomości społecznej w temacie konopi oraz postępujące regulacje prawne. Równocześnie, rośnie zainteresowanie ekologią i świadomość na temat szkodliwości włókien syntetycznych oraz rosnąca chęć ograniczania śladu węglowego. Sprawia to, że coraz więcej osób interesuje się tkaninami naturalnymi, roślinnymi, także pochodzącymi z roślin konopi. W związku z tym, wzrost rynku tkanin konopnych w dużej mierze napędzają konsumenci.

Czynniki hamujące wzrost rynku

Konopie nadal borykają się z problemami, które ograniczają możliwość rozwoju tego sektora. Niestety, w dalszym ciągu wiele krajów utrzymuje konopie w sferze nielegalnej. Większość krajów, które dopuszczają ich uprawę ogranicza limit zawartości THC na poziomie zaledwie 0,3%, co nie pozwala na pełne wykorzystanie potencjału tej rośliny.

Rynek konopny dotykają równocześnie problemy globalne związane z koniunkturą oraz trendami na rynkach światowych. Do największych wyzwań należy utrzymanie się firm na rynku po okresie pandemii Covid-19, a także odnalezienie się na obecnym rynku pracy, którego charakteryzuje trudność ze znalezieniem i utrzymaniem siły roboczej. Negatywny wpływ na rozwój rynku ma również galopująca inflacja, a także reshoring. Oznacza to powrót firm do krajów macierzystych wpływający na wzrost cen produkcji, a co za tym idzie kolejny wzrost ceny końcowej produktu.