Stężenie THC we krwi nie jest miarodajnym wskaźnikiem wpływu marihuany na sprawność psychofizyczną kierowcy. Dlatego, w celu poprawy bezpieczeństwa na drogach, konieczne jest badanie kierowców pod kątem ich zdolności do prowadzenia pojazdu.
Badania pokazują, że wpływ marihuany na sprawność psychofizyczną kierowcy jest różny i zależy od wielu czynników, takich jak dawkowanie, częstotliwość używania, tolerancja i indywidualna reakcja organizmu. W związku z tym, aby zapewnić bezpieczeństwo na drogach, potrzebne są badania, które określą poziom wpływu marihuany na zdolność prowadzenia pojazdu, a nie tylko stężenie THC.
W ostatnich latach, badania naukowe koncentrują się na opracowaniu bardziej skutecznych narzędzi, które pozwolą na wykrycie wpływu marihuany na zdolność prowadzenia pojazdu. Wiele z tych narzędzi opiera się na badaniach psychomotorycznych, takich jak testy koordynacji ruchowej, oceny reakcji na bodźce oraz badania nastroju i zachowania.
Właściwe badania psychofizyczne mogą pomóc w identyfikacji kierowców, którzy są narażeni na większe ryzyko wypadków, niezależnie od ilości THC we krwi. Takie podejście umożliwiłoby wprowadzenie bardziej sprawiedliwych regulacji, które zapewniłyby bezpieczeństwo na drogach, jednocześnie minimalizując ryzyko niesłusznej kary dla kierowców, którzy nie są zagrożeniem dla innych uczestników ruchu drogowego.
Wniosek jest taki, że w przypadku uregulowania prowadzenia pojazdów po użyciu marihuany, nie wystarczy określenie jedynie limitów THC we krwi kierowców. Konieczne są także odpowiednie badania psychofizyczne, które będą miarodajne dla określenia zdolności do prowadzenia pojazdu.
Badania psychofizyczne mają na celu ocenę zdolności kierowcy do bezpiecznego prowadzenia pojazdu. W przypadku oceny wpływu używki na funkcjonowanie organizmu, konieczne są specjalne testy, które pozwolą na określenie, jak substancja wpływa na zdolność prowadzenia pojazdu.
Oto kilka przykładów takich testów:
- Test koordynacji ruchowej – polega na przeprowadzeniu szeregu prostych ćwiczeń, takich jak chodzenie po linii prostej, stawianie stóp w określonym porządku lub podnoszenie przedmiotów z ziemi. Ten test pozwala na ocenę koordynacji ruchowej, równowagi i precyzji ruchów.
- Testy reakcji na bodziec – polegają na szybkim reagowaniu na sygnał dźwiękowy lub świetlny. Kierowcy muszą nacisnąć przycisk lub pedał, gdy usłyszą sygnał. Ten test pozwala na ocenę szybkości reakcji i czasu reakcji.
- Testy zdolności postrzegania przestrzennego – polegają na ocenie zdolności kierowców do prawidłowego oceniania odległości, kierunku i prędkości innych pojazdów lub przeszkód na drodze.
- Testy nastroju i zachowania – polegają na ocenie zachowania kierowcy, takiego jak podejście do ryzyka, skłonność do ryzykownych manewrów, brak cierpliwości, agresywność i inne zachowania, które mogą wpłynąć na bezpieczeństwo na drodze.
Wszystkie te testy pozwalają na ocenę funkcjonowania organizmu pod wpływem substancji psychoaktywnych, takich jak marihuana. W połączeniu z informacjami o dawce i czasie ostatniego spożycia, można dokładnie ocenić wpływ marihuany na zdolność do prowadzenia pojazdu.
Warto jednak pamiętać, że nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, jakie testy są najlepsze do określenia wpływu marihuany na zdolność prowadzenia pojazdu. Wymagają one szczegółowej analizy i dokładnej oceny przez specjalistów, takich jak lekarze, psycholodzy i neurolodzy.
Jak wyglądają takie testy w warunkach drogowych ?
Jak powinien postępować policjant, który chce przeprowadzić test koordynacji ruchowej kierowcy na drodze:
- Zatrzymanie kierowcy: Policjant powinien zatrzymać kierowcę i poprosić o okazanie dokumentów, w tym prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego i ubezpieczenia.
- Wyjaśnienie celu testu: Policjant powinien poinformować kierowcę, że chce przeprowadzić test koordynacji ruchowej, aby ocenić jego zdolność do prowadzenia pojazdu.
- Wyjaśnienie procedury testu: Policjant powinien dokładnie wyjaśnić procedurę testu koordynacji ruchowej i instruktaż dotyczący poszczególnych ćwiczeń.
- Przeprowadzenie testu: Policjant powinien przeprowadzić test koordynacji ruchowej zgodnie z wyjaśnioną procedurą. Test koordynacji ruchowej obejmuje serię prostych ćwiczeń, takich jak chodzenie prosto, chodzenie po linii prostej, podnoszenie jednej nogi, zrobienie tzw. „jaskółki” i stawianie stóp w określonym porządku. Policjant powinien dokładnie obserwować kierowcę i odnotowywać wyniki każdego ćwiczenia.
- Ocenienie wyników: Na podstawie wyników testu, policjant powinien ocenić, czy kierowca jest w stanie bezpiecznie prowadzić pojazd. Jeśli kierowca uzyskał wyniki poniżej oczekiwanego poziomu, policjant może zdecydować się na zatrzymanie prawa jazdy i przeprowadzenie dalszych badań.
- Dokumentacja wyników: Policjant powinien udokumentować wyniki testu, w tym wyniki poszczególnych ćwiczeń oraz ostateczną ocenę zdolności kierowcy do prowadzenia pojazdu. Dokumentacja ta może być wykorzystana w przypadku ewentualnej sprawy sądowej.
Testy zdolności postrzegania przestrzennego w warunkach drogowych są często wykorzystywane do oceny umiejętności kierowców. Poniżej przedstawiamy krok po kroku, jak przeprowadzić taki test:
- 1. Wyjaśnij cel testu kierowcy. Powiedz kierowcy, że test oceny przestrzennej służy do oceny jego zdolności do przewidywania i dostosowywania ruchu w różnych przestrzeniach.
- 2. Zaproponuj przeprowadzenie testu. Poproś kierowcę, aby stanął przed Tobą i przeprowadził test.
- 3. Wyjaśnij zasady testu. Powiedz kierowcy, że test składa się z kilku ćwiczeń polegających na poruszaniu się po określonej przestrzeni w różnych kierunkach.
- 4. Przeprowadź pierwsze ćwiczenie testu. Poproś kierowcę, aby wykonał kroki na wprost, następnie skręcił w lewo lub prawo i kontynuował ruch w nowym kierunku.
- 5. Przeprowadź drugie ćwiczenie testu. Poproś kierowcę, aby wykonał ruch w kształcie litery „V”, najpierw idąc w jednym kierunku, a następnie skręcając i idąc w drugim kierunku.
- 6. Przeprowadź trzecie ćwiczenie testu. Poproś kierowcę, aby wykonał obrót o 360 stopni w jednym miejscu.
- 7. Ocena wyników testu. Ocena wyników testu powinna być subiektywna i oparta na obserwacjach policjanta. Jeśli kierowca miał trudności z wykonywaniem ćwiczeń lub wykonał je niezgodnie z instrukcją, może to wskazywać na problemy z przewidywaniem i dostosowywaniem ruchu w przestrzeni.
- 8. Podsumowanie testu. Powiedz kierowcy, jakie były wyniki testu i jakie będą dalsze kroki.
- 9. Podjęcie decyzji. Na podstawie wyników testu, policjant może podjąć decyzję o dalszych działaniach, takich jak przeprowadzenie dodatkowych testów stanu trzeźwości lub zatrzymanie prawa jazdy kierowcy.
Jak powinien postępować policjant, który chce przeprowadzić test reakcji na bodziec kierowcy na drodze:
- Zatrzymanie kierowcy: Policjant powinien zatrzymać kierowcę i poprosić o okazanie dokumentów, w tym prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego i ubezpieczenia.
- Wyjaśnienie celu testu: Policjant powinien poinformować kierowcę, że chce przeprowadzić test reakcji na bodziec, aby ocenić jego zdolność do reagowania na sytuacje drogowe.
- Wyjaśnienie procedury testu: Policjant powinien dokładnie wyjaśnić procedurę testu reakcji na bodziec i instruktaż dotyczący tego, jak należy zareagować na określone sytuacje drogowe.
- Przeprowadzenie testu: Policjant powinien przeprowadzić test reakcji na bodziec zgodnie z wyjaśnioną procedurą. Test może obejmować np. wykrywanie sygnałów świetlnych, sytuacji drogowych, przeszkód lub innych nieoczekiwanych zdarzeń na drodze. Policjant powinien dokładnie obserwować kierowcę i odnotowywać wyniki każdego ćwiczenia.
- Ocenienie wyników: Na podstawie wyników testu, policjant powinien ocenić, czy kierowca jest w stanie bezpiecznie prowadzić pojazd. Jeśli kierowca uzyskał wyniki poniżej oczekiwanego poziomu, policjant może zdecydować się na zatrzymanie prawa jazdy i przeprowadzenie dalszych badań.
- Dokumentacja wyników: Policjant powinien udokumentować wyniki testu, w tym wyniki poszczególnych ćwiczeń oraz ostateczną ocenę zdolności kierowcy do prowadzenia pojazdu. Dokumentacja ta może być wykorzystana w przypadku ewentualnej sprawy sądowej.
Kroki, które policjant może podjąć w celu przeprowadzenia testu nastroju i zachowania kierowcy w warunkach drogowych, mogą obejmować:
- Obserwacja zachowania kierowcy – policjant może zwrócić uwagę na zachowanie kierowcy podczas zatrzymania pojazdu, takie jak mowa, ruchy ciała, sposób, w jaki kierowca reaguje na pytania policjanta itp.
- Pytania dotyczące stanu emocjonalnego – policjant może zadać kierowcy pytania dotyczące jego stanu emocjonalnego, takie jak „Czy jesteś zdenerwowany?”, „Czy jesteś zrelaksowany?”, „Czy jesteś w stanie skoncentrować się na zadaniu prowadzenia samochodu?” itp.
- Prośba o wykonanie prostych zadań – policjant może poprosić kierowcę o wykonanie prostych zadań, takich jak wyciągnięcie dowodu rejestracyjnego z portfela, podanie numeru telefonu, przeczytanie napisu na znaku drogowym itp.
- Test Romberga – policjant może poprosić kierowcę o wykonanie testu Romberga, który polega na staniu na jednej nodze i próbie utrzymania równowagi przez określony czas.
- Test Finger-to-Nose – policjant może poprosić kierowcę o wykonanie testu Finger-to-Nose, który polega na dotknięciu swojego nosa palcem po podniesieniu ręki na polecenie policjanta.
- Test HGN – policjant może przeprowadzić test HGN (Horizontal Gaze Nystagmus), który polega na obserwacji ruchu gałek ocznych kierowcy podczas śledzenia ruchu obiektu (np. długopisu) ruchomego przesuwającego się przed oczami kierowcy.
Należy zauważyć, że testowanie nastroju i zachowania kierowcy w warunkach drogowych nie jest standardowym testem przeprowadzanym przez policję w celu oceny zdolności kierowcy do prowadzenia pojazdu. Niemniej jednak, jeśli policjant podejrzewa, że kierowca zachowuje się nietypowo lub stanowi zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego, może on podjąć próbę przeprowadzenia takiego testu, aby uzyskać dodatkowe informacje.
Tekst oparty o badania naukowe z renomowanych źródeł, takich jak:
- PubMed
- ScienceDirect
- Google Scholar
- PLOS One
- Nature
- Science
- Analiza oraz skutki dotyczące rozporządzenia Ministra Zdrowia ograniczającego dostęp do medycznej marihuany - 30 października 2024
- Legalizacja marihuany w USA. Spojrzenie na lokalne trendy - 29 października 2024
- Wpływ finansowy legalizacji i regulacji marihuany dla dorosłych w USA - 24 października 2024
Legalizacja marihuany: TAK, legalizacja dodatkowego zagrożenia w ruchu drogowym: NIE! Chcesz jarać: nie jedź wozem. Leczysz się ziołem: nie jedź wozem.
Jedyne, co wymagałoby uregulowania, to zalegalizowana metoda badania, jakie mogą przeprowadzić policjanci (paski ze śliny). Wykrywają zioło do 15h, więc w tym czasie masz nie wsiadać do wozu. A jak wsiadłeś, to licz się z karami.
Tak samo jak w przypadku alkoholu, każdy reaguje inaczej – a prawo mamy jedno dla wszystkich. I nie ma żadnego uniwersalnego testu, dlatego należy się oprzeć na czymś wymiernym, jak wykrywalne stężenie. Ja po wypiciu pół litra zaliczę wszystkie powyższe testy (sprawdzałem). Czy to znaczy, że mogę prowadzić? NIE.
Spora część zjaranych, czy pijanych przejdzie ten test – wykluczy on tylko tych, co i tak jadą zygzakiem. Ale jest oczywiste, że możesz się skupić na kilka minut, żeby test zdać. A po zjaraniu dużo łatwiej zasnąć na autostradzie, a po alkoholu dużo łatwiej o brawurowe zachowania. Jednego i drugiego powyższymi testami nie wyeliminujesz. A każdy alkon i jaracz wie, jak jest. Że po alkoholu (nawet na kacu jak już nic nie wydmuchasz i zrobisz jaskółkę) jak i po jaraniu (nawet na drugi dzień, jak tylko zmulony jesteś) – jesteś gorszym kierowcą i stwarzasz większe zagrożenie na drodze.
Chcesz pić i jarać – twoja wola. Nawet do nieprzytomności. Ale bierz na klatę konsekwencje. Które oznaczają, że nie wsiadasz do wozu jako kierowca minimum dobę.