Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EUDA)
KLUCZOWE WNIOSKI Z RAPORTU DLA EUROPY
Skala używania konopi:
- 24,2 mln Europejczyków (7,7%) w wieku 15–64 lat użyło konopi w ciągu ostatniego roku.
- W grupie wiekowej 15–34 lat odsetek ten wynosi aż 15,3%, co czyni konopie najczęściej używaną substancją nielegalną w UE.
Obecne trendy:
- Wzrost mocy produktów z konopi (THC) – przeciętna zawartość THC w kwiatach w UE to ponad 12%, w haszyszu – nawet 23%.
- Pojawiają się nowe produkty z konopi: HHC, THCP, THC-O, których status prawny w wielu krajach jest niejasny.
- Syntetyczne kannabinoidy nadal są obecne, ale nieco rzadziej niż w ubiegłych latach – głównie w nielegalnych e-liquidach i papierosach.
POLSKA – NAJWAŻNIEJSZE DANE I OBSERWACJE
Używanie konopi:
- 9,8% młodych dorosłych (15–34 lata) w Polsce przyznaje się do używania konopi w ostatnich 12 miesiącach (vs. 21,4% średnia UE).
- To wyraźny wzrost w porównaniu z wcześniejszymi danymi (2018–2020), gdzie notowano 4–7%.
Konsekwencje zdrowotne i społeczne:
- W Polsce wzrosła liczba zgłoszeń do leczenia z powodu używania konopi – szczególnie wśród młodzieży.
- Konopie wyprzedziły amfetaminę jako najczęstszą przyczynę zgłoszenia się do terapii odwykowej wśród młodych użytkowników (15–24 lata).
- Część pacjentów używa konopi codziennie lub prawie codziennie, co może wskazywać na rozwój problematycznych wzorców używania.
Reakcje systemu prawnego:
- Polska utrzymuje restrykcyjne podejście do posiadania konopi – nadal funkcjonują kary więzienia nawet za niewielkie ilości.
- W raporcie podkreślono, że w Polsce nadal brakuje proporcjonalnego podejścia i możliwości alternatywnych reakcji (np. skierowania do leczenia).
- Mimo możliwości umorzenia postępowania (art. 62a UOPN), dane wskazują, że nadal wielu użytkowników rekreacyjnych przechodzi przez system karny.
Rynek i dostępność:
- Rośnie liczba punktów sprzedaży produktów konopnych (CBD) – ale brakuje jasnych regulacji.
- Wzrasta dostępność produktów z nowymi kannabinoidami (HHC, THCP), które często omijają obecne regulacje prawne i stanowią zagrożenie ze względu na brak badań toksykologicznych.
ZAGROŻENIA I WYZWANIA
Ryzyko dla młodzieży:
- Raport zauważa, że brak regulowanego rynku sprzyja niekontrolowanemu dostępowi wśród niepełnoletnich.
- W Polsce nie ma skutecznych programów profilaktyki szkolnej uwzględniających aktualną wiedzę o konopiach.
- Zdecydowana większość młodzieży pozyskuje konopie od znajomych lub z rynku nielegalnego, co zwiększa ryzyko kontaktu z innymi substancjami psychoaktywnymi.
Wydatki i konsekwencje ekonomiczne:
- Polska przeznacza znaczne środki na śledztwa i działania policyjne wobec użytkowników rekreacyjnych, zamiast inwestować w edukację lub leczenie.
- EUDA wskazuje, że represyjna polityka wobec użytkowników nie obniża poziomu używania – a często wręcz pogarsza sytuację społeczną i zdrowotną zatrzymanych.
REKOMENDACJE
Rozważenie wdrożenia pilotażowych programów redukcji szkód i edukacji opartej na dowodach naukowych.
Depenalizacja – wiele krajów wprowadza mniej represyjne podejście (np. Czechy, Niemcy, Malta). Polska jest wyjątkiem.
Skierowanie działań na profilaktykę i edukację, szczególnie wśród młodzieży.
Uregulowanie rynku CBD i nowych kannabinoidów (HHC, THCP) – obecne braki legislacyjne są ryzykowne.
Lepsze systemy zbierania danych, ponieważ obecne dane w Polsce są niedoszacowane i fragmentaryczne.
Źródło: EUDA
Wiceprezes at Wolne Konopie
Skończył studia na kierunku architektura krajobrazu w PWSZ. Społecznik i przedsiębiorca. Współzałożyciel oraz wiceprezes Stowarzyszenia Wolne Konopie. Edukator, organizator licznych manifestacji i wydarzeń dotyczących konopi. Adwokat i pasjonat tej rośliny.
Latest posts by Jakub Gajewski (see all)
- EUDA 2025: Depenalizacja marihuany jako rekomendacja dla krajów UE – Analiza raportu „European Drug Report 2025 – Cannabis” - 16 czerwca 2025
- Medyczna marihuana. Przerwa tolerancyjna – prosty sposób, by konopie znów działały lepiej - 10 czerwca 2025
- CBD znacznie obniża głód alkoholu – pierwsze badanie kliniczne ICONIC - 8 czerwca 2025
